Changes

*Հայ–ասորական եկեղեցական հարաբերությունների կարգավորման համար 726թ. Մանազկերտում գումարվեց եկեղեցական ժողով: Հովհաննես Գ Օձնեցու և ասորիների Աթանաս պատրիարքի նախաձեռնությամբ գումարված այդ ժողովի նպատակն էր հասնել երկու եկեղեցիների դավանական միությանը` համակամ ուժերով պայքարելու քաղկեդոնականության և նեստորականության դեմ: Իր սահմանումներով Մանազկերտի ժողովը կարևոր հանգրվան դարձավ Հայ եկեղեցու դավանական նկարագրի ազգայնացման մեջ:

*Փոքր չէ Հովհաննես Գ Օձնեցու բերած նպաստը երևութականների հերձվածի և պավլիկյան աղանդի դեմ Հայ եկեղեցու մղած պայքարին: Այդ պայքարին առավել կազմակերպված բնույթ տալու նպատակով Հովհաննես Գ Օձնեցին գրում է «Ընդդէմ երեւութականաց» ճառը, որտեղ կյուրեղյան քրիստոսաբանության լույսի ներքո մերկացնում է երևութականների հերձվածողական թյուր ըմբռնումները և շեշտում Քրիստոսի աստվածմարդկային մեկ բնության և մեկ դեմքի իրականությունը:

*Արաբական խալիֆայության տիրապետության պայմաններում ձգտել է ամրապնդել Հայոց եկեղեցու դիրքերը:

*Կաթողիկոսական գահին նրան հաջորդել է Դավիթ Ա Արամոնեցին:

*Հայ եկեղեցու բարեկարգությանն ու դավանական անձեռնմխելիությանը նախանձախնդիր Հովհաննես Գ Օձնեցի հայրապետը բնականաբար չէր կարող անտարբեր գտնվել եկեղեցու ամենօրյա ծիսական կյանքի անտրոհելի տարրը կազմող պաշտոներգության հանդեպ: Նրանից առաջ ինչպես շարականների, այնպես էլ դրանց կիրառության մեջ բացակայում էր միօրինակությունը: Հայաստանի տարբեր վայրերում նույն տոնը հաճախ կատարվում էր տարբեր հոգևոր երգերով, ինչը կարող էր սողանցք թողնել քաղկենդոնական կամ աղանդավորական զանազան գաղափարների ներթափանցման համար: Այս վտանգը բացառելու նպատակով Հովհաննես Գ Օձնեցին և Ստեփանոս Սյունեցին կանոնակարգում են ժամերգությունը` միակերպության բերելով սուրբ–գրային երկերը, աղոթքներն ու քարոզները: Օգտվելով հայրախոսական աստվածաբանության ընտանի տիպական մեկնաբանության հնուց անտի կենցաղավարող սկզբունքից` Հովհաննես Գ Օձնեցին բացատրում է դրանք: Տվյալ նյութին են նվիրված նրա անունով հայտնի «Յաղագս կարգաց եկեղեցւոյ», «Վասն մեծի աւուր միաշաբաթին», «Սակս գիշերային ժամու», «Յովհանու ընթերցուածոց մեկնութենէ», «Ի խորհուրդ նոր կիւրակէին» երկերը, որոնց մեջ հինկտակարանային իրողությունները խորհրդաբանորեն կապվում են Նոր Կտակարանի համաբնույթ փաստերի հետ: Կարևորելով այս կարգի աշխատությունների բերած նպաստը հավատացյալի հոգևոր, իմացական զարգացմանը` Հովհաննես Գ Օձնեցին պատվիրում է Գրիգորիս Արշարունյաց քորեպիսկոպոսին գրելու Պահոց շրջանում կատարվող ընթերցումների մեկնությունը:

*Հովհան Մանդակունուց հետո Հովհաննես Գ Օձնեցին նորովի կարգավորել ու խմբագրել է «Շարակնոց» ծիսամատյանը, ինչպես նաև մասնավոր ուշադրություն դարձրել ժամերգությունների վրա, կանոնավորել դրանց կարգերը, բացատրել դրանց խորհուրդն ու իմաստը: Սրանից զատ` նա հարստացրել է այդ ծիսամատյանը նորանոր հոգևոր երգերով: Հովհաննես Գ Օձնեցուն են ընծայվում չորս ավագ տոների երգեցողությունների մեծ մասը (Դավիթ Մարգարեի և Հակոբ առաքյալի, Պողոս և Պետրոս առաքյալների, Որոտման Որդիների, Ստեփանոս Նախավկայի կանոնները), ինչպես նաև` Ս.Հռիփսիմեին և Ս. Գայանեին ձոնված ներբողները:

=Նկարներ=