9011
edits
Changes
Նոր էջ «{{Person | name-am = Նուպարյան Մեսրոպ Հովհաննեսի | name-am-aliases = | name-ru = Фамилия Имя Отчество | name-ru-aliase...»:
{{Person
| name-am = Նուպարյան Մեսրոպ Հովհաննեսի
| name-am-aliases =
| name-ru = Фамилия Имя Отчество
| name-ru-aliases = Фамилия Имя Отчество2
| name-lat =
| name-en = Surname Name
| name-fr =
| image = Boy.jpg
| birth-date = 13.12.1842
| birth-place = Զմյուռնիա, Թուրքիա
| death-date = 04.12.1929
| death-place = Մարսել, Ֆրանսիա
| description = Թարգմանիչ, բառարանագիր, հրապարակախոս:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1842թ. դեկտեմբերի 3-ին Թուրքիայի Զմյուռնիա քաղաքում:
Մահացել է 1929թ. ապրիլի 4-ին Ֆրանսիայի Մարսել քաղաքում:
==Կրթություն==
*0000թ. ավարտել է քաղաքի թիվ 00 դպրոցը:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1855թ. մասնակցել «Երկասեր» մանկական հանդեսի հիմնադրմանը:
*Հրապարակախոսական և գիտական հոդվածներով աշխատակցել է արևելահայ և սփյուռքահայ մամուլին:
==Ձեռքբերումներ==
*1913թ.՝ Ֆրանսիական ակադեմիայի պաշտոնակալ:
==Այլ==
*Առաջին թարգմանությունները տպագրել է «Արշալույս Արարատյան» թերթում:
*«Ծաղիկ», «Արևելյան մամուլ», «Մետեորա», «Հայ գրականություն», «Հայաստանի կոչնակ» և այլ պարբերականներում առաջ է քաշել հայ ժողովրդի ազգային զարթոնքի և առաջադիմության հարցեր:
*Պրոպագանդել է Սովետական Հայաստանի նվաճումները, կոչ արել նպաստելու նրա տնտեսական շինարարությանը:
*«Իմ մանկական հիշատակներես» հուշագրությունները հիմնականում նվիրված են Մեսրոպյան վարժարանին, արևմտահայ առանձին գործիչների (Ա․ Փափազյան, Հ․ Տետեյան, Գ․ Կոստանյան և ուրիշներ):
*Մեծ է Նուպարյանի վաստակը հայ բառարանագրության մեջ:
*Նուպարյան ստեղծել է 5000-6000 նոր բառեր, որոնցից շատերը քաղաքացիություն են ստացել: Բառարաններն ունեն ասացվածքների, աշխարհագրական ու դիցաբանական անունների հավելումներ:
=Նկարներ=
<gallery>
Պատկեր: HAYAZG ENCI.jpg|նկարի նկարագրության տեքստ
</gallery>
=Տեսանյութեր=
*[http://www.example.org Տեսանյութի նկարագրության տեքստ:]
=Հրապարակումներ մամուլում=
*[http://www.armin.am Մամուլի նյութի նկարագրության տեքստ:]
=Մատենագիտություն=
*Նուպարյան Մ., Իմ մանկական հիշատակներես, «Արևելյան մամուլ», հուշագրություններ, 1893-1894:
==Բառարաններ==
*Նուպարյան Մ., Բառարան ֆրանսերէն-հայերէն աշխարհիկ, 1889, 2 հրտ.՝ 1892, վերատպություն՝ 1955:
*Նուպարյան Մ., Առձեռն բառարան ֆրանսերէն-հայ աշխարհիկ ,1911:
*Նուպարյան Մ., Գրպանի բառարան ֆրանսերէն-հայերէն, 1928:
==Թարգմանություններ==
*1877թ. հայերեն է թարգմանել «Մարսելյեզը»:
*Ֆ․ Շատոբրիան, «Ոգի քրիստոնեության», 1862:
*Ռասին, «Դատասերք», 1863:
*Վ․ Հյուգո, «Նոտր-Դամ Փարիզի», Հյուգո 1-3, 1871-1872:
*Ժ․ Մոլիեր, «Կատակերգք», հ․ 1- 2, 1905:
*Ֆ․ Նանսեն, «Դեպի բևեռ», 1906:
*Յո․ Գյոթե, «Ֆաուստ»՝ «Մետեորայում», 1880- 1881, առանձին գրքով՝ 1909:
*Վ․ Շեքսպիր, «Ռոմեո և Ջուլիետ», 1912:
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
*Հակոբյան Մ. Ն., Զմյուռնահայ մտավորականներ Գրիգոր Մսերյանը և Մեսրոպ Նուպարյանը, Երևան, 1961:
*[http://www.armenianlanguage.am/am/Encyclopedia_Nuparyan_mesrop ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Նուպարյան Մեսրոպ:]
*[http://www.example.org Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:]
[[Category:Թարգմանիչներ]] [[Category:Բառարանագիրներ]] [[Category:Հրապարակախոսներ]]
| name-am = Նուպարյան Մեսրոպ Հովհաննեսի
| name-am-aliases =
| name-ru = Фамилия Имя Отчество
| name-ru-aliases = Фамилия Имя Отчество2
| name-lat =
| name-en = Surname Name
| name-fr =
| image = Boy.jpg
| birth-date = 13.12.1842
| birth-place = Զմյուռնիա, Թուրքիա
| death-date = 04.12.1929
| death-place = Մարսել, Ֆրանսիա
| description = Թարգմանիչ, բառարանագիր, հրապարակախոս:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1842թ. դեկտեմբերի 3-ին Թուրքիայի Զմյուռնիա քաղաքում:
Մահացել է 1929թ. ապրիլի 4-ին Ֆրանսիայի Մարսել քաղաքում:
==Կրթություն==
*0000թ. ավարտել է քաղաքի թիվ 00 դպրոցը:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1855թ. մասնակցել «Երկասեր» մանկական հանդեսի հիմնադրմանը:
*Հրապարակախոսական և գիտական հոդվածներով աշխատակցել է արևելահայ և սփյուռքահայ մամուլին:
==Ձեռքբերումներ==
*1913թ.՝ Ֆրանսիական ակադեմիայի պաշտոնակալ:
==Այլ==
*Առաջին թարգմանությունները տպագրել է «Արշալույս Արարատյան» թերթում:
*«Ծաղիկ», «Արևելյան մամուլ», «Մետեորա», «Հայ գրականություն», «Հայաստանի կոչնակ» և այլ պարբերականներում առաջ է քաշել հայ ժողովրդի ազգային զարթոնքի և առաջադիմության հարցեր:
*Պրոպագանդել է Սովետական Հայաստանի նվաճումները, կոչ արել նպաստելու նրա տնտեսական շինարարությանը:
*«Իմ մանկական հիշատակներես» հուշագրությունները հիմնականում նվիրված են Մեսրոպյան վարժարանին, արևմտահայ առանձին գործիչների (Ա․ Փափազյան, Հ․ Տետեյան, Գ․ Կոստանյան և ուրիշներ):
*Մեծ է Նուպարյանի վաստակը հայ բառարանագրության մեջ:
*Նուպարյան ստեղծել է 5000-6000 նոր բառեր, որոնցից շատերը քաղաքացիություն են ստացել: Բառարաններն ունեն ասացվածքների, աշխարհագրական ու դիցաբանական անունների հավելումներ:
=Նկարներ=
<gallery>
Պատկեր: HAYAZG ENCI.jpg|նկարի նկարագրության տեքստ
</gallery>
=Տեսանյութեր=
*[http://www.example.org Տեսանյութի նկարագրության տեքստ:]
=Հրապարակումներ մամուլում=
*[http://www.armin.am Մամուլի նյութի նկարագրության տեքստ:]
=Մատենագիտություն=
*Նուպարյան Մ., Իմ մանկական հիշատակներես, «Արևելյան մամուլ», հուշագրություններ, 1893-1894:
==Բառարաններ==
*Նուպարյան Մ., Բառարան ֆրանսերէն-հայերէն աշխարհիկ, 1889, 2 հրտ.՝ 1892, վերատպություն՝ 1955:
*Նուպարյան Մ., Առձեռն բառարան ֆրանսերէն-հայ աշխարհիկ ,1911:
*Նուպարյան Մ., Գրպանի բառարան ֆրանսերէն-հայերէն, 1928:
==Թարգմանություններ==
*1877թ. հայերեն է թարգմանել «Մարսելյեզը»:
*Ֆ․ Շատոբրիան, «Ոգի քրիստոնեության», 1862:
*Ռասին, «Դատասերք», 1863:
*Վ․ Հյուգո, «Նոտր-Դամ Փարիզի», Հյուգո 1-3, 1871-1872:
*Ժ․ Մոլիեր, «Կատակերգք», հ․ 1- 2, 1905:
*Ֆ․ Նանսեն, «Դեպի բևեռ», 1906:
*Յո․ Գյոթե, «Ֆաուստ»՝ «Մետեորայում», 1880- 1881, առանձին գրքով՝ 1909:
*Վ․ Շեքսպիր, «Ռոմեո և Ջուլիետ», 1912:
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
*Հակոբյան Մ. Ն., Զմյուռնահայ մտավորականներ Գրիգոր Մսերյանը և Մեսրոպ Նուպարյանը, Երևան, 1961:
*[http://www.armenianlanguage.am/am/Encyclopedia_Nuparyan_mesrop ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Նուպարյան Մեսրոպ:]
*[http://www.example.org Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:]
[[Category:Թարգմանիչներ]] [[Category:Բառարանագիրներ]] [[Category:Հրապարակախոսներ]]
