6481
edits
Changes
Առանց խմբագրման ամփոփման
==Աշխատանքային գործունեություն==
*00001688-0000թթ1695թթ.՝ իքս աշխատավայրում որպես իգրեկմասնակցել է անգլո-ֆրանսիական պատերազմին:
**0000-0000թթ.՝ իքս աշխատավայրում որպես 2իգրեկ:
*0000-0000թթ.՝ զեթ աշխատավայրում որպես իգրեկ:
==Այլ==
*Հայաստանի ազատագրության խնդրով 1677-ին 1677թ. Հակոբ Դ Ջուղայեցու նախաձեռնությամբ Ս. Էջմիածնում գումարված գաղտնի ժողովում ընտրված պատվիրակների և հոր՝ Մելիք Իսարյելի հետ 1679-ի 1679թ. դեկտեմբերին մեկնել է Կ. ՊոլիսԿոստանդնուպոլիս: Եվրոպայում Յավրին հայտնի էր Օրի անունով: *Առաքելության ձախողումից հետո, 1680-ի 1680թ. վերջին, մեկնել է Վենետիկ, 1683-ին՝ 1683թ.՝ Փարիզ, անցել զինվորական ծառայության (հետևազորի լեյտենանտ, հեծելազորի կապիտան), :1688-95- ին մասնակցել անգլո*Անգլո-ֆրանսիական պատերազմին: 1695-ին պատերազմում 1695թ. գերի է ընկել անգլիացիներին, ազատվելուց հետո Հռենոսյան Պֆալցում եղել Հայդելբերգի, Ֆրանկենթալի և Մանհայմի մատակարարման կոմիսար: 1698-ին *1698թ. կուրֆյուրստ Հովհան Վիլհելմին ներշնչել է Հայաստանը նվաճելու և Օսմանյան կայսրության (որի դեմ մղվող պատերազմին մասնակցում էր նաև Պֆալցը) թիկունքում անկախ Հայաստան և Վրաստան ստեղծելու միտքը: *Հովհան Վիլհելմը ԻՍՐԱՅԵԼ ՕՐԻու Իսրայել Օրու միջոցով թղթեր է հղել Քարթլիի թագավոր Գիորգի Xl-ին, հայ մելիքներին, Ամենայն հայոց և Աղվանից կաթողիկոսներին՝ մանրամասն տեղեկություններ խնդրելով Հայաստանի ու հարակից երկրների տնտեսական, քաղաքական ու ռազմական պայմանների մասին: ԻՍՐԱՅԵԼ ՕՐԻն *Իսրայել Օրին ապարդյուն ջանացել է ձեռք բերել ավստրիական կայսր Լեոպոլդ I-ի աջակցությունը, այնուհետև ստանալով Տոսկանիայի դուքս Կոզմաս Ill-ի համաձայնությունը՝ 1699թ-ին . ուղևորվել է Հայաստան: ԻՍՐԱՅԵԼ ՕՐԻուն *Իսրաել Օրուն հաջողվել է Անգեղակոթ գյուղում (Սիսիանի գավառ) Սյունիքի 11 մելիքների մասնակցությամբ խորհրդաժողով գումարել (1699-ի 1699թ. ապրիլ): Նա ժողովի կազմած համապատասխան գրություններով (ուղղված Հովհան Վիլհելմին, Հռոմի պապին, Ավստրիայի կայսրին, Տոսկանիայի դքսին, Պետրոս Մեծին) և մաքուր կնքված թղթերով Մինաս վրդ. Տիգրանյանցի հետ 1699թ-ի . սեպտեմբերին մեկնել է Դյուսելդորֆ: Դեգերելով Եվրոպայում, արևմուտքից հուսախաբ՝ ԻՍՐԱՅԵԼ ՕՐԻն Օրին Հայաստանի ազատագրության ծրագրերը կապել է Ռուսաստանի հետ:
Հայ ժողովրդի անվտանգությունն ապահովելու նպատակով նա առաջադրել է Ռուսաստանի և Հռոմեկան սրբազան կայսրության հակաթուրքական դաշինքի գաղափարը, սերտ կապեր հաստատել նաև Մոսկվայում ապաստանած Իմերեթի թագավոր Արչիլ ll-ի, հետագայում՝ այսրկովկասյան այլ գործիչների հետ:
Ծրագիրը ռուսական կառավարությանը ներկայացվել է 1701թ-ի . հուլիսի 25-ին, իսկ հոկտեմբերին Պետրոս Մեծն ընդունել է ԻՍՐԱՅԵԼ ՕՐուն Օրուն և Մինաս վարդապետին: 1702-ի 1702թ. մարտին հայ պատվիրակներին պաշտոնապես հայտնվել է, որ ռուսական արքունիքը Հայաստանի ազատագրության խնդրով կզբաղվի միայն շվեդիայի պատերազմից հետո: 1703-ին ԻՍՐԱՅԵԼ ՕՐու 1703թ. Իսրաել Օրու նախաձեռնությամբ կազմվել և ռուսաստանի կառավարությանն է ներկայացվել Հայաստանի քարտեզը: Իրանի ներքին կացության վերաբերյալ տեղեկություններ հավաքելու և հայ-վրացական ապստամբ ուժերը համախմբելու նպատակով ռուսական արքունիքը հավանություն է տվել ԻՍՐԱՅԵԼ ՕՐու Իսրաել Օրու հղացած պարսկական առաքելությանը: ԻՍՐԱՅԵԼ ՕՐԻն Իսրաել Օրին 1704թ-ին մեկնել է Եվրոպա, Հռոմի պապից ձեռք բերել պարսկական տիրապետությունում քրիստոնյաների հալածանքը դադարեցնելու մասին Պարսից շահին ուղղված նամակ և, 1706թ-ին . Ռուսաստանում նույնանման Գ. Ա. Իսրայեչյան նամակ ու գնդապետի կոչում ստանալով
Պետրոս Մեծից, որպես առաքելության ղեկավար,
1708-ի . սկզբին ժամանել է Պարսկաստան: Այնտեղ գործող եվրոպական, հատկապես ֆրանսիական միսիոներները ջանացել են խանգարել ԻՍՐԱՅԵԼ ՕՐուն՝ Օրուն՝ շահ Հուսեինին ներշնչելով, որ նրա նպատակը հայկական պետականության վերականգնումն է: *ԻՍՐԱՅԵԼ ՕՐԻն Իսրաել Օրին 1709թ-ին . տեսակցել է շահի հետ, այնուհետև վերադարձել Այսրկովկաս. ձգտել է Աղեքսանդր Ա Ջուղայեցու, Եսայի Հասան-Ջալալյանի, հայ մելիքների և այլ գործիչների օգնությամբ կազմավորել ազատագրական միասնական ճակատ, ստեղծել հայկական ընդհանուր զորաբանակ: *ԻՍՐԱՅԵԼ ՕՐԻն Իսրաել Օրին Եսայի Հասան-Ջալալյանի հետ 1711թ-ին . վերադարձել է Աստրախան. հանկարծամահ է եղել անհայտ հանգամանքներում:
