6701
edits
Changes
Նոր էջ «{{Person | name-am = Գեորգ Դպիր Պալատացի | name-am-aliases = Գեորգ Տեր-Հովհաննիսյան | name-ru = Георг Дпир Пала...»:
{{Person
| name-am = Գեորգ Դպիր Պալատացի
| name-am-aliases = Գեորգ Տեր-Հովհաննիսյան
| name-ru = Георг Дпир Палатаци
| name-ru-aliases = Георг Тер-Оганисян
| name-lat =
| name-en = Georg Dpir Palatatsi
| name-fr =
| image = Boy.jpg
| birth-date = 1737
| birth-place = Կոստանդնուպոլիս, Օսմանյան կայսրություն
| death-date = 1812
| death-place = Կոստանդնուպոլիս, Օսմանյան կայսրություն
| description = Բառարանագիր, պատմաբան, թարգմանիչ:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1737թ. Օսմանյան կայսրության մայրաքաղաք Կոստանդնուպոլսում:
Մահացել է 1812թ. Օսմանյան կայսրության մայրաքաղաք Կոստանդնուպոլսում::
==Աշխատանքային գործունեություն==
*Գրել է բառարաններ:
*Զբաղվել է պատմությամբ:
*Ընդօրինակել է Մովսես Խորենացու և Եղիշեի պատմությունները, XIII դարի գրական հուշարձան «Գիրք վաստակոցը», Եվսեբիոս Կեսարացու «Քրոնիկոնը»:
*Կատարել է թարգմանություններ պարսկերենից, հունարեից:
==Այլ==
*Տիրապետել է մոտ 10 լեզվի:
*Նրա պարսկերեն-հայերեն բառարանը բացի բառի բացատրությունից, ամփոփ տեղեկություններ է տալիս նաև իրանական դիցաբանության, առասպելաբանության, ժողովրդական սովորույթների ու բարքերի, վիպական հերոսների ու նշանավոր գրողների մասին: Բառարանի վերջում տրված է հայ և պարսկական նման բառերի ցանկ, դրանց ծագումը, փոխառության աղբյուրը:
*Գեորգ Դպիրն առաջին հայ հոմերոսագետն է. «Իլիականի» հայերեն թարգմանության նախաբանում քննում է Հոմերոսին ու նրա պոեմներին վերաբերող բանասիրական ու գրականագիտական մի շարք հարցեր:
*Գեորգ Դպիրի որոշ ձեռագրեր պահվում են Վենետիկի Մխիթարյան, Փարիզի Նուպարյան, Երևանի մատենադարաններում:
=Մատենագիտություն=
*Գեորգ Դպիր, Հայելի գրոցն Հոմերոսի..., թարգմանություն հունարենից, 1783:
*Գեորգ Դպիր, Գիրք մեծագին և պատուական ականց..., թարգմանություն պարսկերենից, 1807:
*Գեորգ Դպիր, Պարսկերեն-հայերեն բառարան, 1826:
*Գեորգ Դպիր, Գիրք պատմութեան արքայից Օսմանեան զարմին...», անտիպ:
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*Այվազյան Ա․, Շար հայ կենսագրությանց, հ․ 1, ԿՊ, 1893։
*Աճառյան Հ․, Պատմություն հայոց նոր գրականության, պր․ 1, Նոր Նախիջևան, 1910։
*Աղայան Է․ Բ․, Հայ լեզվաբանության պատմություն, հ․ 1, Ե․, 1958, էջ 135-139։
*Չուգասզյան Բ․ Լ․, Հայ-իրանական գրական առնչություններ (V-XVIII դդ․), Ե․, 1963։
*Գասպարյան Գ․, Հայ բառարանագրության պատմություն, Ե․, 1968, էջ 159-167։
[[Category:Լեզվաբաններ]] [[Category:Պատմաբաններ]] [[Category:Թարգմանիչներ]] [[Category:Բառարանագիրներ]]
| name-am = Գեորգ Դպիր Պալատացի
| name-am-aliases = Գեորգ Տեր-Հովհաննիսյան
| name-ru = Георг Дпир Палатаци
| name-ru-aliases = Георг Тер-Оганисян
| name-lat =
| name-en = Georg Dpir Palatatsi
| name-fr =
| image = Boy.jpg
| birth-date = 1737
| birth-place = Կոստանդնուպոլիս, Օսմանյան կայսրություն
| death-date = 1812
| death-place = Կոստանդնուպոլիս, Օսմանյան կայսրություն
| description = Բառարանագիր, պատմաբան, թարգմանիչ:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1737թ. Օսմանյան կայսրության մայրաքաղաք Կոստանդնուպոլսում:
Մահացել է 1812թ. Օսմանյան կայսրության մայրաքաղաք Կոստանդնուպոլսում::
==Աշխատանքային գործունեություն==
*Գրել է բառարաններ:
*Զբաղվել է պատմությամբ:
*Ընդօրինակել է Մովսես Խորենացու և Եղիշեի պատմությունները, XIII դարի գրական հուշարձան «Գիրք վաստակոցը», Եվսեբիոս Կեսարացու «Քրոնիկոնը»:
*Կատարել է թարգմանություններ պարսկերենից, հունարեից:
==Այլ==
*Տիրապետել է մոտ 10 լեզվի:
*Նրա պարսկերեն-հայերեն բառարանը բացի բառի բացատրությունից, ամփոփ տեղեկություններ է տալիս նաև իրանական դիցաբանության, առասպելաբանության, ժողովրդական սովորույթների ու բարքերի, վիպական հերոսների ու նշանավոր գրողների մասին: Բառարանի վերջում տրված է հայ և պարսկական նման բառերի ցանկ, դրանց ծագումը, փոխառության աղբյուրը:
*Գեորգ Դպիրն առաջին հայ հոմերոսագետն է. «Իլիականի» հայերեն թարգմանության նախաբանում քննում է Հոմերոսին ու նրա պոեմներին վերաբերող բանասիրական ու գրականագիտական մի շարք հարցեր:
*Գեորգ Դպիրի որոշ ձեռագրեր պահվում են Վենետիկի Մխիթարյան, Փարիզի Նուպարյան, Երևանի մատենադարաններում:
=Մատենագիտություն=
*Գեորգ Դպիր, Հայելի գրոցն Հոմերոսի..., թարգմանություն հունարենից, 1783:
*Գեորգ Դպիր, Գիրք մեծագին և պատուական ականց..., թարգմանություն պարսկերենից, 1807:
*Գեորգ Դպիր, Պարսկերեն-հայերեն բառարան, 1826:
*Գեորգ Դպիր, Գիրք պատմութեան արքայից Օսմանեան զարմին...», անտիպ:
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*Այվազյան Ա․, Շար հայ կենսագրությանց, հ․ 1, ԿՊ, 1893։
*Աճառյան Հ․, Պատմություն հայոց նոր գրականության, պր․ 1, Նոր Նախիջևան, 1910։
*Աղայան Է․ Բ․, Հայ լեզվաբանության պատմություն, հ․ 1, Ե․, 1958, էջ 135-139։
*Չուգասզյան Բ․ Լ․, Հայ-իրանական գրական առնչություններ (V-XVIII դդ․), Ե․, 1963։
*Գասպարյան Գ․, Հայ բառարանագրության պատմություն, Ե․, 1968, էջ 159-167։
[[Category:Լեզվաբաններ]] [[Category:Պատմաբաններ]] [[Category:Թարգմանիչներ]] [[Category:Բառարանագիրներ]]
