Գալձագ

Գալձագ
Галдзаг
Անգլերեն:	Galdzag
Հայերեն:	Գալձագ
Համառոտ տվյալներ: Ճարտարապետ, քանդակագործ:

Կենսագրություն

Աշխատանքային գործունեություն

• XIII դ. կեսից, երբ Պռոշ Խաղբակյան իշխանը, Գեղարդավանքը գնելով Զաքարյաններից, սկսել է վիմափոր շենքերի կառուցումը, Գալձագը հավանաբար, եղել է այդ կառույցների գլխավոր ճարտարապետը և շինարարության ղեկավարը:
• Վանքի գլխավոր Կաթողիկե եկեղեցուն հյուսիսից կից՝ ժայռի մեջ, ԳԱԼՁԱԳ կերտել է XIIIդ. վերգետնյա հայկական ճարտարապետությանը բնորոշ հորինվածքներով երկու ոչ մեծ եկեղեցիներ և մեկ գավիթ՝ ներքևում, մեկ ժամատուև-դամբարան՝ վերևում:
• Ժայռակոփ երկրորդ եկեղեցին և նրան արմից կից գավիթը, ըստ արձանագրության, կառուցվել են 1283-ին:
• Գեղարդավանքի բոլոր գլխ. վիմափորերը, իրենց մեջ ամփոփելով XIII դ. հայկական ճարտարապետյան ու քանդակագործության ձեռքբերումները, նույն մեծ վարպետի՝ Գալձագի տաղանդի ինքնատիպ կնիքն են կրում:

Այլ

• Ճարտարապետի անունը հիշատակված է երդիկի հս. և արլ. նիստերի քիվին, նռնազարդ շարքից վեր՝ «Զվարդպետս Գալձագ յիշեցէք»:
• Շուրջ 40 տարվա աշխատանքով ու ստեղծագործությամբ Գալձագը Գեղարդավանքի ճարտարապետությունը հարստացրել է նաև վիմափոր արվեստի բարձրարժեք հուշարձաններով, պաշտամունքային անշուք այրերով հարուստ նախկին Այրիվանքում ստեղծել է քրիստոնեական վերգետնյա տաճարներին համազոր ժայռամեջ կերտվածքներ, Հայաստանի ժայռափոր ճարտարապետությունը հասցրել կատարելության, ստեղծել այդ արվեստի հայկական ճարտարապետության դպրոցը:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
• Հովսեփյան Գ., Խաղբակյանք կամ Պռոշյանք հայոց պատմության մեջ, մաս 1, Վաղ-պատ, 1928, էջ 101:
• Բարխուդարյան Ս., Միջնադարյան հայ ճարտարապետներ և քարգործ վարպետներ, Ե., 1963, էջ 86-89: