| Ագոնց Ստեփանոս Գյուվեր | |
| Агонц Степанос Гювер | |
| |
| Այլ անուններ: | Ագոնց Ամիրա Գրիգորի |
| Անգլերեն: | Agonts Spephanos Gyouver |
| Հայերեն: | Ագոնց Ստեփանոս Գյուվեր |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 20.11.1740 |
| Ծննդավայրը: | Ջուրջով, Ռումինիա |
| Մահվան տարեթիվը: | 29.01.1824 |
| Մահվան վայրը: | Ս. Ղազար, Իտալիա |
| Համառոտ տվյալներ: Հայագետ, աշխարհագրագետ: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1740թ. նոյեմբերի 20-ին Տրանսիլվանիայի Ջուրջով քաղաքում:
Մահացել է 1824թ. հոնվարի 29-ին Իտալիայի Վենետիկի Սուրբ Ղազար կղզում:
Կրթություն
- Ուսանել է Սուրբ Ղազար վանքի դպրոցում:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1785-1790թթ.՝ աբբահայր Ստեփաննոս Սելքոնյանի աթոռակալը:
- 1790-1800թթ. դասավանդել և քարոզել է Տրանսիլվանիայի հայկական գաղութներում:
- 1800թ.-ից՝ Վենետիկի Մխիթարյան միաբանության աբբահայր:
Ձեռքբերումներ
1763թ.-ից՝ Վենետիկի Մխիթարյան միաբանության անդամ:
Այլ
- 1757թ. ուղարկվել է Վենետիկ:
- Տիրապետել է մի քանի հին և նոր լեզուների, դասավանդել հայոց լեզու, ճարտասանական արվեստ, աշխարհագրություն, աստվածաբանություն:
- Ագոնցը, Նապոլեոն առաջինի հետ բանակցելով, կարողացել է պահպանել հայկական միաբանությունը, և կայսեր 1810թ. օգոստոսի 17-ի հրովարտակով այն ճանաչվել է գիտական հաստատություն՝ «Հայկական ճեմարան» անվանումով:
- Գրել է պատմաաշխարհագրական ճարտասանական, կրոնաբարոյախոսական երկեր: «Աշխարհագրութիւն չորից մասանց աշխարհի» տասնմեկ հատորանոց (հ. 1, 5, 6-ը գրել է Ղ. Ինճիճյանը) երկում արժեքավոր տեղեկություններ են տրվում աշխարհի բազմաթիվ երկրների և ժողովուրդների աշխարհագրության, պատմության, սովորույթների, քաղաքական, տնտեսական, մշակութային կյանքի մասին:
Մատենագիտություն
- Ագոնց, «Աշխարհագրութիւն չորից մասանց աշխարհի՝ Ասիոյ, Եւրոպիոյ, Ափրիկիոյ, Ամերիկոյ»:
- Ագոնց, «Պատմութիւն կենաց և վարուց տեառն Մխիթարայ Սեբաստացւոյ րաբունապետի և աբբայի…», Վենետիկ, 1810:
- Ագոնց, «Ճարտասանութիւն բովանդակեալ ի հինգ գիրս…», Վենետիկ, 1775:
- Ագոնց, «Հասարակախօսութիւն աշխարհագրութեան», Վենետիկ, 1817:
- Ագոնց, «Տեսութիւն պատմութեանց Աստուածաշունչ Սուրբ Գրոց», հատոր 1-4, Վենետիկ, 1819:
- Ագոնց, «Տեսութիւն Նոր կտակարանաց Աստուածաշունչ Սուրբ Գրոց», հ. 1-3, Վենետիկ, 1825:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- «Մխիթարյան հոբելյան», Վենետիկ, 1901, էջ 53-61, 218:
- Նկարագիր վարուց Ատեփաննոսի Ագոնց Գիւէր արքեպիսկոպոսի..., Վնտ., 1825:
- Շտիկյան Ս., Հայ նոր գրականության ժամանակագրություն (1801-1850), Ե., ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1973, էջ 202:
- Ստեփանյան Գ., Կենսագրական բառարան, հատոր Բ, Ե., «Սովետական գրող», 1981, էջ 19:
- THE ARMENIAN MEKHITARIST CONGREGATION.