Սրբուհի Տյուսաբ

Սրբուհի Տյուսաբ
Фамилия Имя Отчество
Այլ անուններ:	Սրբուհի Վահանյան
Անգլերեն:	Surname Name
Հայերեն:	Սրբուհի Տյուսաբ
Ծննդյան տարեթիվը:	1841
Ծննդավայրը:	Քաղաք, Պետություն
Մահվան տարեթիվը:	1901
Մահվան վայրը:	Քաղաք, Պետություն
Համառոտ տվյալներ: Արևմտահայ գրող, բանաստեղծ, հրապարակախոս և հասարակական-մանկավարժական գործիչ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1841թ. Թուրքիայի Կոստանդնուպոլիս քաղաքի Միջագյուղ (Օրթագյուղ, Օրթաքյոյ) թաղամասում:

Մահացել է 0000թ. ամիս -ին Երկրի անվանում, քաղաքի կամ գյուղի անվանում:

Կրթություն

• Սկզբնական կրթությունը ստացել է Միջագյուղի ֆրանսիական դպրոցում:
• Ֆրանսերեն, բնական գիտություններ և պատմություն է ուսանել եղբոր՝ քիմիկոս ու պետական բարձրաստիճան պաշտոնյա Հովհաննես Վահանի մոտ:

Աշխատանքային գործունեություն

• 0000-0000թթ.՝ իքս աշխատավայրում որպես իգրեկ:
  • 0000-0000թթ.՝ իքս աշխատավայրում որպես 2իգրեկ:
• 0000-0000թթ.՝ զեթ աշխատավայրում որպես իգրեկ:

Ձեռքբերումներ

• 2008թ.՝ պատմական գիտությունների թեկնածու:
• 2009թ.՝ Ակադեմիայի իսկական անդամ:
• 2012թ.՝ շքանշան «Վիլյամ Սարոյան»:

Այլ

• Հայ առաջին վիպասանուհի:
• Մեկ տարեկան հասակում կորցրել է հորը։
• 1869թ. մեկնել է Փարիզ, կապեր հաստատել ֆրանսիացի հայտնի խմբագիր Ժյուլյետա Ադանի, կոմպոզիտոր Շառլ Գունոյի, Ամպրուազ Թոմայի և այլոց հետ։ 1891թ. վերադարձել է Կոստանդնուպոլիս։
• Բանաստեղծուհու կյանքում բեկումնային է եղել ծանոթությունը բանաստեղծ Մկրտիչ Պեշիկթաշլյանի հետ, ումից Տյուսաբը հայերենի դասեր էր վերցնում։ Հետագայում նրանց միջև մտերմական սերտ կապերը վերաճել են զգացմունքների։
• Մի շարք ուսումնասիրողներ անդրադարձել են բանաստեղծի անպատասխան սիրուն իր աշակերտուհու հանդեպ, որը երևում է նրա որոշ բանաստեղծություններում։ Ա. Շարուրյանի համոզմամբ, որոշ հիմքեր կան կարծելու, որ Սրբուհին նույնպես խոր և քնքուշ զգացմունքներ է ունեցել իր ուսուցչի հանդեպ։ Պեշիկթաշլյանի վաղաժամ մահվան բոթը ծնունդ է տվել «Ի հիշատակ պ. Մ. Պեշիկթաշլյանի» ողբերգին։ 1864թ., երբ բանաստեղծուհու մայրը՝ Նազլը Վահանը, հիմնում է Աղքատախնամ տիկնանց ընկերությունը և դառնում նրա ատենապետուհին, Սրբուհին՝ որպես օգնական ատենադպիր, աջակցում է մորը, մասնակցում տարբեր միջոցառումների կազմակերպմանը։
• 1869 կամ 1870-ական թվականներին Սրբուհին ամուսնացել է իր երաժշտության ուսուցիչ, ֆրանսիացի դաշնակահար, «ամուսիններուն լավագույնը» Պոլ Տյուսաբի հետ, որը ժամանակագրի կողմից հիշվում է որպես բեյ, այնուհետև փաշա տիտղոսով և վարում էր արքունական երաժշտախմբի ղեկավարի պաշտոնը:

Նկարներ

• 

  նկարի նկարագրության տեքստ

Տեսանյութեր

• Տեսանյութի նկարագրության տեքստ:

Հրապարակումներ մամուլում

• Մամուլի նյութի նկարագրության տեքստ:

Մատենագիտություն

• Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Գրքի վերնագիր, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2005:
• Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
• Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Գրքի վերնագիր, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2005:
• Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45: