«Առաքել Սյունեցի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
(Նոր էջ «{{Person | name-am = Առաքել Սյունեցի | name-am-aliases = | name-ru = | name-ru-aliases = Аракел Сюнеци | name-lat = | name-en ...»:) |
|||
Տող 25. | Տող 25. | ||
*Աքրոստիկոսի վարպետ է: | *Աքրոստիկոսի վարպետ է: | ||
*1407թ.-ից՝ Սյունյաց արքեպիսկոպոս: | *1407թ.-ից՝ Սյունյաց արքեպիսկոպոս: | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
==Այլ== | ==Այլ== | ||
Տող 39. | Տող 34. | ||
=Նկարներ= | =Նկարներ= | ||
<gallery> | <gallery> | ||
− | + | Arakel Syunetsi 01.jpg|նկարի նկարագրության տեքստ | |
</gallery> | </gallery> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
=Մատենագիտություն= | =Մատենագիտություն= | ||
Տող 64. | Տող 53. | ||
*Чалоян В.К. История армянской философии. Ер., 1959. | *Чалоян В.К. История армянской философии. Ер., 1959. | ||
*[http://abisoghomyan.com/2013/07/17/%D5%B0%D5%A1%D5%B5-%D5%B4%D5%AB%D5%BB%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B5%D5%A1%D5%B6-%D6%83%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%BD%D5%B8%D6%83%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80-2/ Հայ միջնադարյան փիլիսոփաներ:] | *[http://abisoghomyan.com/2013/07/17/%D5%B0%D5%A1%D5%B5-%D5%B4%D5%AB%D5%BB%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B5%D5%A1%D5%B6-%D6%83%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%BD%D5%B8%D6%83%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80-2/ Հայ միջնադարյան փիլիսոփաներ:] | ||
− | |||
− | [[Category: | + | [[Category:Տաղերգուներ]] [[Category:Քերականներ]] [[Category:Փիլիսոփաներ]] [[Category:Երաժշտագետներ]] [[Category:Եկեղեցական գործիչներ]] [[Category:Գրողներ]] [[Category:Բանաստեղծներ]] |
07:35, 15 Փետրվարի 2015-ի տարբերակ
Առաքել Սյունեցի | |
Անգլերեն: | Arakel Syunetsi |
Հայերեն: | Առաքել Սյունեցի |
Ծննդյան տարեթիվը: | 1350 |
Մահվան տարեթիվը: | 1425 |
Համառոտ տվյալներ: Տաղերգու, փիլիսոփա, քերական, երաժշտության տեսաբան, եկեղեցական գործիչ: |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է մոտ 1350թ.:
Մահացել է 1425թ.:
Կրթություն
- Կրթությունն ստացել է Տաթևի համալսարանում, աշակերտել Հովնան Որոտնեցուն և Գրիգոր Տաթևացուն:
Աշխատանքային գործունեություն
- Աքրոստիկոսի վարպետ է:
- 1407թ.-ից՝ Սյունյաց արքեպիսկոպոս:
Այլ
- Գրիգոր Տաթևացու քրոջ որդին է:
- Նրա լավագույն գործը՝ «Ադամագիրքը» (1403), որը պարունակում է երեք պոեմ, կորուսյալ դրախտի մասին արևելյան մի տարբերակ է: Այդ երկին սերտորեն աղերսվում է «Դրախտագիրքը»: Երկրային դրախտից արտաքսված, տառապանքի դատապարտված մարդկությանը Առաքել Սյունեցին ցանկանում է առաջնորդել երկնային վայելքների հավիտենական դրախտը:
- Ըստ Առաքել Սյունեցու՝ աշխարհի բազմազանության հիմքում ընկած են չորս տարրերը: Պաշտպանել է Աստծո գոյության տիեզերագիտական ապացուցման թեզը: Առանձնացրել է իմացության զգայական և բնական աստիճանները: Հասկացությունների և նյութական օբյեկտների փոխհարաբերության հարցում շարունակել է Տաթևի դպրոցի նոմինալիստական ավանդույթները: Դավիթ Անհաղթի ոգով առաջադրել է մարդու ճանաչողական ունակությունների, գիտելիքների ձևերի, արվեստի և փիլիսոփայության դասակարգումը: Սոցիալ-բարոյագիտական հարցերում ելնում է կամքի ազատությունից՝ յուրաքանչյուր չարիք և բարիք մարդու ազատ գործողությունների, կամքի հետևանք է:
- Առաքել Սյունեցին հայ միջնադարյան երաժշտական մշակույթի քաջագիտակ և բանաստեղծ-երաժիշտ է: Մեզ են հասել նրա «Աղօթք ոտնալուին ի վերայ ջրոյն եւ իւղոյն», «Տաղ ձեռնադրութեան», մի ամբողջ շարք երգված տաղեր, որոնք որպես «քերթված» են հրատարակվել նոր շրջանի հայ գրականության էջերում: Մի քանիսը, անցնելով հայոց Պատարագի մեջ, իրենց եղանակներով գոյատևել են մինչև մեր ժամանակները («Ով պարտիզպան»):
Նկարներ
Մատենագիտություն
- Առաքել Սյունեցի, Ադամագիրք, 1721, 1799:
- Առաքել Սյունեցի, Դրախտագիրք, 1956:
- Առաքել Սյունեցի, Յաղագս քերականութեան համառաւտ լուծմունք, Լոս Անջելես, 1982 (աշխատասիր. Լ. Խաչերյանի):
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Մադոյան Ա., Առաքել Սյունեցի, Ե., 1987:
- Армяне-народ созидатель чужих цивилизаций: 1000 известных армян в мировой истории/С.Ширинян.-Ер.: Авт. изд., 2014, стр.238.
- Абегян М. История древнеармянской литературы. Ер., 1975.
- Аракел Сюнеци и его стихотворения. Исследование и тексты М. Потуряна. Венеция, 1914 (на среднеарм. яз.).
- Аревшатян С.С. Философские взгляды Григора Татеваци. Ер., 1957.
- Видные деятели армянской культуры (V-XVIII века). Ред. Г.Х.Саркисян. Ер., 1982.
- Средневековая армянская лирика. Составление, предисловие и комментарий Л. Мкртчяна. Л., 1972.
- Чалоян В.К. История армянской философии. Ер., 1959.
- Հայ միջնադարյան փիլիսոփաներ: