Դիտել Թովմա Մեծոփեցի էջի աղբյուրը

{{Person
| name-am         = Թովմա Մեծոփեցի
| name-am-aliases = 
| name-ru         = Товма Мецопеци
| name-ru-aliases = 
| name-lat        = 
| name-en         = Tovma Metsopetsi
| name-fr         =
| image           = Tovma Mecopeci.jpg
| birth-date      = 1378
| birth-place     = Աղի, Հայաստան
| death-date      = 15.05.1446
| death-place     = Ակոռ, Հայաստան
| description     = Պատմագիր, եկեղեցական, մշակութային և հասարակական գործիչ, մանկավարժ:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1378թ. Հայաստանի Արճեշ գավառի Աղի գյուղում:

Մահացել է 1446թ. մայիսի 15-ին Հայաստանի Մասյացոտն գավառի Ակոռի գյուղում:

==Կրթություն==
*Սովորել է Մեծոփավանքում, Արճեշի գավառի Խառաբաստի վանքի վարդապետարանում, Տաթևի համալսարանում:

==Աշխատանքային գործունեություն==
*1410թ. ստանձնել է Սեծոփավանքի վանահայրությունը և վարդապետարանի րաբունապետությունը, այն ղեկավարել ավելի քան 30 տարի:
*1441-էձ43թթ. Էջմիածնում օգնել է նորընտիր կաթողիկոսին:

==Այլ==
*Նրա ուսուցիչներն են եղել Հովհաննես Մեծոփեցին, րաբունապետներ Սարգիս Ապրակունեցին և Վարդան Հոգոցվանեցին, Գրիգոր Տաթևացին:
*Թովմա Մեծոփեցու օրոք Մեծոփա դպրոցը բուռն զարգացում է ապրել, հրավիրվել են ճանաչված մասնագետներ, կազմվել են դասագրքեր, կատարվել տարբեր երկերի մեկնություններ, մատենադարանում ընդօրինակվել, ծաղկվել և կազմվել են հայերեն բազմաթիվ մատյաններ: 
*Ուսուցանվել է գրչության արվեստ, պատրաստվել բազմաթիվ գրիչներ, ուսուցիչներ, խմբագիրներ, վարդապետական աստիճան շնորհվել շատ աշակերտների: 
*Նա գրել է պատմական, մանկավարժական և ուսուցողական մի շարք գործեր, որոնցից ամենահայտնին «Պատմութիւն Լանկ-Թամուրայ և յաջորդաց իւրոց» երկն է, ընդգրկում է 1386-1440թթ. իրադարձությունները: 
*Իբրև ականատես՝ Թ. Մեծոփեցին նկարագրել է Լենկթեմուրի և նրա հաջորդների արշավանքներն ու ավերածությունները, բնակչության գերեվարումը և կոտորածները, հարկային ծանր լուծը, թշնամու դեմ հերոսաբար մարտնչող անհատների նահատակությունները, դպրոցների և նրանց ուսուցիչների գործունեությունը:Երկը XV դ. պատմական հազվագյուտ աղբյուր է Լենկթեմուրի, կարակոյունլուների և ակկոյունլուների ժամանակաշրջանի Հայաստանի և Միջին Արևելքի երկրների պատմության ուսումնասիրության համար: 
*Նրա «Յիշատակարանը», որը շարունակում ու լրացնում է «Պատմութիւնը», պատմական փոքր ծավալի գործ է և վերաբերում է Հայոց կաթողիկոսական աթոռը Սսից Վաղարշապատ տեղափոխելու իրադարձություններին: 
*Պատմական արժեք ունեն նաև Մեծոփեցու թղթերը, ինչպես և խմբագրած ձեռագրերի բոլոր հիշատակարանները: 
*Նա կազմել է լեզվաուսուցողական առաջին դասագիրքը՝ «Յաղագս իմաստութեան անւարժ տղայոց ուսման, խմբագրել և մշակել է կրոնադավանաբանական, ծիս-երաժշտական, մեկնողական, և այլ բնույթի բազմաթիվ գործեր, խրախուսել ուրիշներին՝ երբեմն կատարելով մեկենասի դեր:
*1441թ. Հովհաննես Հերմոնեցու և այլոց հետ հրավիրել է Էջմիածնի ազգային ժողովը՝ կարևոր դեր խաղալով Հայոց կաթողիկոսությունը Էջմիածնում վերահաստատելու գործում: 
*Թաղվել է Մեծոփավանքում:

=Նկարներ=
<gallery>
Tovma Metsopetsi11.jpg
</gallery>

=Մատենագիտություն= 
*Թովմա Մեծոփեցի, Պատմութիւն Լանկ-Թամուրւսյ և յաջորդաց իւրոց, Փարիզ, 1860: 
*Թովմա Մեծոփեցի, Տիշատակարան, Թ., 1832: 
*Թովմա Մեծոփեցի, Յաղագս իմաստութեան անւարժ տղայոց ուսման, դասագիրք, Մատենադարան, ձեռ. № 7117:

=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*[http://www.digilib.am/digilib/?menu=5&wrk=299&captn=7772&wrpg=0&aupg=0  Պատմագրութիւն:]
*[http://ter-hambardzum.net/wp-content/uploads/2013/04/176_176_Մեկնություն Դանիելի Մարգարեության.Վարդան Արևելցի, Հովհաննես Ծործորեցի, Թովմա Մեծոփեցի.pdf:]
*[http://hpj.asj-oa.am/1668/1/2006-2%28308%29.pdf ԳՐԱԽՈՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ :]
*[http://encyclopedia2.thefreedictionary.com/Tovma+Metsopetsi Tovma Metsopetsi.]
*[https://kantegh.wordpress.com/%D5%A3%D6%80%D6%84%D5%A5%D6%80%D5%AB-%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%B8%D6%80%D5%B0/ ՀՈԳԵՎՈՐ ԳՐԱԴԱՐԱՆ:]
*[http://opac.flib.sci.am/cgi-bin/koha/opac-authoritiesdetail.pl?authid=9446 ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Հիմնարար գիտական գրադարան:]
*[http://akunq.net/am/?p=35236 Հայաստանը XV դարում:] 
*[http://dic.academic.ru/dic.nsf/sie/17628/%D0%A2%D0%9E%D0%92%D0%9C%D0%90 ТОВМА МЕЦОПЕЦИ.]
*Հովսեփյան Գ., Թովմա Մեծոփեցու կյանքը, Վաղարշապատ, 1914: 
*Մաթեվոսյան Ա., Գրիգոր Տաթևացին և Մեծոփավանքի դպրոցի հիմնադրումը, ՊԲՀ, 1969, N 2:
*Նույնի, Մեծոփավանքի գրչության կենտրոնը, Էջմիածին, 1997:

[[Category:Պատմագիրներ]]  [[Category:Եկեղեցական գործիչներ]] [[Category:Մշակութային  գործիչներ]]  [[Category:Հասարակական գործիչներ]] [[Category:Մանկավարժներ]]