Ֆեթվաճյան Արշակ Աբրահամի
Hayazg-ից
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1866թ. հոկտեմբերի 1-ին Թուրքիայի Տրապիզոն քաղաքում:
Մահացել է 1947թ. հոկտեմբերի 7-ին ԱՄՆ-ի Մեդֆորդ քաղաքում:
Կրթություն
- 1887թ. ավարտել է Կոստանդնուպոլսի գեղարվեստի վարժարանը:
- 1887-1891թթ. սովորել է Հռոմի Գեղարվեստի ակադեմիայում՝ աշակերտելով Չեզարե Մակկարիին:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1891-1895թթ.-ին ստեղծագործել է Վիեննայում, ապա՝ Ս. Պետերբուրգում:
- Ստեղծել է ավելի քան 2000 մատիտանկար ու ջրաներկ գործեր, որոնց շարքում նշանակալի են Անիի ջրանկար պատկերները:
- Կատարել է Թիֆլիսի Ս. Գևորգ եկեղեցու որմնանկարչական և քանդակագործական ձևավորումները:
- Կատարել է Կուսանաց անապատի Ս. Ստեփանոս, Արմավիրի Ս. Գևորգ եկեղեցիների վերաշինությունը:
- Պատրաստել է Կարսի Ս. Գրիգոր եկեղեցու բեմը, դուռը:
- Կատարել է Հայաստանի առաջին Հանրապետության 50, 100 և 250 ռուբլի անվանագնով թղթադրամների ձևավորումը:
- Կատարել է Հայաստանի առաջին Հանրապետության առաջին փոստային նամականիշերի ձևավորումը:
- 1918թ. Էջմիածնում ստեղծել է տարազների ջրանկար շարք:
Կտավներ
- «Արևելյան փոստ»:
- «Սասունցի կինը» («Մանուկ Հայաստան», ՀԱՊ):
- «Ղևոնդ Ալիշան»:
- «Վենետիկի Ս. Մարկոսի տաճարը»:
- «Մատթեոս Իզմիրլյան»:
Անհատական ցուցահանդեսներ
- 1899թ.՝ Բաթում:
- 1900-1908թթ.՝ Թիֆլիս:
- 1902թ.՝ Բաքու:
- 1902թ.՝ Պյատիգորսկ:
- 1919թ., 1920թ.՝ Փարիզ:
- 1921թ.՝ Լոնդոն:
- 1922-1923թթ.՝ ԱՄՆ-ում Հարվարդի, Կոլումբիայի, Չիկագոյի, Փրիստոնի համալսարաններում:
- 1956թ.՝ Երևան:
Ձեռքբերումներ
- Ռուսաստանի նկարիչների ընկերության անդամ:
Այլ
- 1891թ. մասնակցել է Իտալիայի նկարիչների ազգային ցուցահանդեսին։
- 1922թ.-ից ապրել է ԱՄՆ-ում:
- Շրջել է Արևելյան Հայաստանում, նկարել հայկական ճարտարապետական հուշարձաններ:
- Հեղինակ է դիմանկարների, հայոց պատմության, դիցաբանական, ազգագրական թեմաներով գործերի, հայկական, մանրանկարներից ընդօրինակումների:
- Կտակի համաձայն՝ գործերը հանձնվել են Հայաստանի ազգային պատկերասրահին:
- 1948թ.-ին աճյունը տեղափոխվել է Երևան:
Նկարներ
Տեսանյութեր
Հրապարակումներ մամուլում
- Արշակ Ֆեթվաճյան. Անիի նկարիչը:
- հայ նկարիչների համաստեղութեան մէջ առաւել միջազգային հնչեղութիւն ունեցող վարպետներից է»... Արշակ Ֆեթվաճյան
Մատենագիտություն
- Ֆեթվաճյան Ա.Ա., Շրջագայություն նկարչաց աշխարհին մեջ «Հանդես Ամսօրյա» 1892 թ. № 1-6, 9-11, 1893 թ. № 3:
- Ֆեթվաճյան Ա.Ա., Իմ մտքերը, Բոստոն, 1941:
- Ֆեթվաճյան Ա.Ա., Les Ruines d'Ani. Venice, 1906. (ֆրանսերեն).
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
- Տեր-Մանուելյան Ա., Նկարիչ Արշակ Ֆեթվաճեան, Բեյրութ, 1966:
- Շիշմանյան Շ., Բնանկարն ու հայ նկարիչները, Երևան, 1958:
- Ерканян В.С., Армянская культура в 1800-1917 гг., Ереван, 1985.
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. ՖԵԹՎԱՃՅԱՆ Արշակ Աբրահամի