Վահան Մամիկոնյան
Hayazg-ից
Վահան Մամիկոնյան | |
Ваган Мамиконян | |
Անգլերեն: | Vahan Mamikonyan |
Հայերեն: | Վահան Մամիկոնյան |
Համառոտ տվյալներ: Հայոց սպարապետ, մարզպան: |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 440-ական թթ.:
Աշխատանքային գործունեություն
- 481-484թթ.՝ Վահանանց պատերազմ:
- 482թ.՝ Ակոռի ճակատամարտ:
- 482թ.՝ Ներսեհապատի ճակատամարտ:
- 482թ.՝ Ճարմանայի ճակատամարտ:
- 484թ.՝ Նվարսակի հաշտության պայմանագիր:
- մոտ 487-505թթ.՝ Հայոց մարզպան:
Այլ
- Վահան Մամիկոնյանը Վարդան Մամիկոնյանի եղբոր՝ Ավարայրի ճակատամարտում զոհված Հմայակի և Ձվիկ իշխանուհու (Արծրունյաց տոհմից) ավագ որդին է, վարդ Մամիկոնյանի եղբայրը:
- 451թ.՝ Ավարայրի ճակատամարտից հետո նրան եղբայրների՝ Վասակի ու Արտաշեսի հետ պատանդ են վերցրել և տարել Պարսից արքունիք:
- 455թ.՝ Գուգարաց Աշուշա բդեշխն ազատել է նրանց և կրթել ու դաստիարակել է իր տանը:
- Հետագայում Վահանը հաստատվել է իր հայրական ոստանում, դարձել տոհմի նահապետը և, իր շուրջը հավաքելով հայրենասեր նախարարներին, նախապատրաստվել է ապստամբության պարսիկների դեմ:
- 484թ. ամռանը պարսից բանակը պարտվել է միջինասիական քոչվորական ցեղերին՝ հեփթաղներին. կռվում սպանվել է Պարսից Պերոզ արքան: Գահ է բարձրացել նրա եղբայր Վաղարշը: Արքունիքը համոզվել է, որ անհնար է բռնությամբ ճնշել հայոց ապստամբությունը և ընտրել է զիջումների ուղին:
- Հաստատվելով Հայոց մարզպան՝ ձեռնամուխ է եղել երկրի բարեկարգմանը: Նորոգել է Էջմիածնի Մայր տաճարը, աքսորից վերադարձրել Ղազար Փարպեցուն, որն էլ Վահան Մամիկոնյանի պատվերով ու հովանավորությամբ գրել է իր նշանավոր «Հայոց պատմություն» երկը:
Նկարներ
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Ղազար Փարպեցի, Հայոց պատմություն, Թուղթ Վահան Մամիկոնյանին, Ե., 1982թ.: