6481
edits
Changes
Առանց խմբագրման ամփոփման
| birth-date = 05.09.1840
| birth-place = Աշտարակ, Հայաստան
| death-date = 0024.0012.00001907
| death-place = Մոսկվա, Ռուսաստան
| description = Բանաստեղծ, մանկավարժ, հրապարակախոս:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 0000թ1840թ. ամիս սեպտեմբերի 5-ին Երկրի անվանում, քաղաքի կամ գյուղի անվանումՀայաստանի Աշտարակ քաղաքում:
Մահացել է 0000թ1907թ. ամիս դեկտեմբերի 24-ին Երկրի անվանում, քաղաքի կամ գյուղի անվանումՌուսաստանի Մոսկվա քաղաքում:
==Կրթություն==
*1873-1897թթ.՝ Լազարյան ճեմարանի ուսուցիչ:
*1861թ.-ից աշխատակցել է «Հյուսիսափայլ» ամսագրին:
*Ստեղծել է «Աբովյան-Նազարյան» հիմնադրամը:
**1898-1899թթ. Մոսկվայում կազմակերպել և գլխավորել է համիդյան կոտորածներից որբացած հայ երեխաների խնամքի ու կրթության գործը:
==Ձեռքբերումներ==
*1860թ. Մոսկվայում լույս է տեսել Շահազիզի «Ազատութեան ժամեր» գրաբար և աշխարհաբար բանաստեղծությունների առաջին ժողովածուն:
*«Լևոնի վիշտը» ժողովածուն ամփոփում է համանուն պոեմը (հեղինակն անվանել է «ժամանակակից վէպք») և բանաստեղծություններ, որոնցում բողոքում է սոցիալական ճնշման («Ազգային վիճակ»), բռնակալության դեմ («Բռնավոր սուլթան»), ձոներգում Զեյթունի հերոսամարտը («Եզվիտներ և Զեյթուն»), գովերգում հայրենի բնաշխարհը, հայրենիքը («Գիշեր»):
*Շահազիզի բանաստեղծություններից առավել հայտնին «Երազն» է, որը վերածվել է երգի: *Շահազիզի գրական-մանկավարժական գործունեության 30-ամյակի (1892) առթիվ արտասանած ճառերը, հոդվածներն ու նրա յոթ բանաստեղծությունը հրատարակվել են «Յոբելեանի տարեդարձ» (1893) ժողովածուում, որից ստացած գումարով Շահազիզը ստեղծել է «Աբովյան-Նազարյան» հիմնադրամը: 1898-99-ին Մոսկվայում կազմակերպել և գլխավորել է համիդյան կոտորածներից որբացած հայ երեխաների խնամքի ու կրթության գործը: *Շահազիզի գրական ժառանգության մեջ նշանակալի տեղ ունի հրապարակախոսությունը: Շահազիզը կարևորել է աշխարհաբարը («Հրապարակախօս ձայն», 1881), քննադատել ուսուցման և դաստիարակության հին համակարգը («Ամառնային նամակներ», 1897), դատապարտել ռուս, ռուսական իշխանությունների հայահալած քաղաքականությունը, բռնակալությունը («Յիշողութիւններ Վարդանանց տօնի առիթով», 1901), եվրոպական և թուրքական քաղաքականությունը («Մի քանի խօսք իմ ընթերցողներին», 1903):
*Թաղված է հայոց գերեզմանատանը:
*Շահազիզ Ս., Ազատութեան ժամեր, բանաստեղծությունների ժողովածու, Մոսկվա, 1860:
*Շահազիզ Ս., Լևոնի վիշտը, ժողովածու, 1865:
*Շահազիզ Ս., Յոբելեանի տարեդարձ, ժողովածու, 1893:
*Շահազիզ Ս., Հրապարակախօս ձայն, 1881:
*Շահազիզ Ս., Ամառնային նամակներ, 1897:
*Շահազիզ Ս., Յիշողութիւններ Վարդանանց տօնի առիթով, 1901:
*Շահազիզ Ս., Մի քանի խօսք իմ ընթերցողներին, 1903:
*Շահազիզ Ս., Բանաստեղծություններ, Երևան, 1980:
*Շահազիզ Ս., Չափածո երկեր (Լիակտ. ժողովախու), Երևան, 1993:
*[http://www.example.org Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:]
[[Category:թեգ1Բանաստեղծներ]] [[Category:թեգ2Մանկավարժներ]] [[Category:Հրապարակախոսներ]]
