Մելքոնյան Մոնթե Չառլզի

Hayazg-ից
Մելքոնյան Մոնթե Չառլզի
Мелконян Монте Чарльзевич
Melkonyan Monte 15.jpg
Այլ անուններ: Ավո
Անգլերեն: Melkonyan Monte՛
Հայերեն: Մելքոնյան Մոնթե Չառլզի
Ծննդյան տարեթիվը: 25.11.1957
Ծննդավայրը: Վայսիլիա, ԱՄՆ
Մահվան տարեթիվը: 12.06.1993
Մահվան վայրը: Մարզիլու, Աղդամ
Համառոտ տվյալներ:
Հայ ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ, հայկական բանակի փոխգնդապետ, Հայաստանի ազգային հերոս, Արցախի հերոս:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1957թ. նոյեմբերի 25-ին ԱՄՆ-ի Վայսիլիա քաղաքում (Ֆրեզնոյի մոտակայքում):

Մահացել է 1993թ. հունիսի 12-ին Աղդամի շրջանի Մարզիլու գյուղում:

Կրթություն

  • 1972թ. ավարտել է միջնակարգ դպրոցը:
  • Սովորել է Օսական քաղաքի վարժարանում (Ճապոնիա):
  • Հարավային Կորեայում աշակերտել է բուդդայական վանականի:
  • 1975թ. գերազանց ավարտել է Մաունթ Ուիթնիի միջնակարգ դպրոցը:
  • 1978թ. ավարտել է Բերկլիի (Կալիֆոռնիա) համալսարանի հին ասիական ժողովուրդնեի պատմության և հնագիտության բաժինը:

Ռազմական գործունեություն

  • 1978թ. մեկնել է Լիբանան, քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ մասնակցել (շուրջ 3 տարի) Բեյրութի հայկական թաղամասի պաշտպանական կռիվներին:
  • 1980թ. մայիսից՝ Հայաստանի ազատագրության հայ գաղտնի բանակի (ԱՍԱԼԱ) գլխավոր ռազմական մարզիչ:
  • 1985թ. նոյեմբերի 27-ին Փարիզում ձերբակալվել է կեղծ անձնագիր ու պայփուցիկ նյութեր ունենալու մեղադրանքով և բանտարկվել մինչև 1989թ.:
  • 1990թ. հոկտեմբերից զինվորագրվել է Արցախի պաշտպանությանը:
  • 1991թ. սկզբին հիմնել է «Հայրենասիրական ջոկատը»:
  • 1992թ.՝ Մարտունիի պաշտպանական շրջանի հրամանատար:
  • Մասնակցել է ՀՀ Իջևանի, Ճամբարակի, ԼՂՀ Շահումյանի (Էրքեջ, Բուզլուխ, Մանաշիդ, Կարաչինար), Մարտակերտի, Մարտունիի շրջանների ինքնապաշտպանական և ազատագրական մարտերին:
  • Ղեկավարել է Մարտունիի (գրավված գյուղեր), Քելբաջարի (Քարվաճաո), Աղդամի ազատագրական ռազմական գործողությունները:

Ձեռքբերումներ

  • Հնագիտության պրոֆեսոր:
  • 1994թ.՝ ՀՀ բանակի փոխգնդապետ:
  • 1994թ.՝ Մարտական խաչ 1-ին աստիճանի:
  • 1996թ.՝ ՀՀ «Հայրենիք» շքանշան:
  • 1996թ.՝ Հայաստանի ազգային հերոս:
  • 1999թ.՝ ԼՂՀ «Ոսկե արծիվ» շքանշան:
  • 1999թ.՝ Արցախի հերոս:

Այլ

  • Արտասովոր ընդունակությունների տեր, 12 տարեկանում (այդ տարիքում է նա իմացել իր հայ լինելու մասին) ծնողների հետ 15-ամյա տղան ճանապարհորդություն է կատարել Եվրոպայի, Աֆրիկայի եւ Մերձավոր Արեւելքի 41 քաղաքներում։ Եղել է Արեւմտյան Հայաստանում՝ իր պապերի տանը:
  • Ավարտական թեզը նվիրված էր Վանի թագավորության ժայռափոր դամբարանների ուսումնասիրությանը (պաշտպանել է 1978թ.):
  • Արժանացել է կրթաթոշակի՝ Օքսֆորդի համալսարանում դոկտորական պաշտպանելու համար, սակայն չի մեկնում Անգլիա:
  • 22 տարեկանում արդեն լիովին տիրապետում է անգլերենին, ֆրանսերենին, իսպաներենին, իտալերենին, թուրքերենին, պարսկերենին, ճապոներենին, քրդերենին:
  • Ուսումնասիրել է 1915 թվականի եղեռնի պատմությունը:
  • Բերկլիի (Կալիֆոռնիա) համալսարանում հիմնել է «Հայ ուսանողական միությունը» և կազմակերպել ցուցահանդես նվիրված Մեծ եղեռնին:
  • Գրել է ուսումնասիրություններ ազգային-ազատագրական պայքարի մասին («Իրականություն», 1992):
  • Հոդվածներով հանդես է եկել Փարիզի «Հայ Պայքար» եւ Լոնդոնի «Կայծեր» թերթերում, Սան Ֆրանցիսկոյի «Սարդարապատ» ամսագրում, նաեւ անգլերեն մի շարք գրքերում՝ հայոց ազգային հարցերի արդարացի պահանջի եւ իրավունքի մասին, որոնք լույս են տեսել Լոնդոնում:
  • 1991թ. 7 ամիս աշխատել է Գիտությունների ակադեմիայում՝ «Հայաստանը եւ հարեւանները» գիրքը գրելու եւ հրատարակելու նպատակով:
  • 1991թ. օգոստոսին ամուսնանում է լիբանանահայ ուսանողուհու՝ Սեդայի հետ, որի հետ ծանոթացել էր դեռեւս Լիբանանում եղած ժամանակ:
  • 1993թ. հունիսի 12-ին՝ Աղդամի կրակակետերի ոչնչացման լայնածավալ գործողություններից հետո, Մարտունու պաշտպանական շրջանի հրամանատար Մոնթե Մելքոնյանը զինակիցների հետ իջնում է հրամանատարական բարձունքից՝ անձամբ ստուգելու իրավիճակը եւ դիրքավորելու իր մարտիկներին: Աղդամի մերձակա Մարզիլի գյուղի ծայրին անսպասելի հանդիպում է հակառակորդի ԲՄՊ-1 զրահամեքենային՝ ներսը եւ շուրջը զինվորներ: Մեքենայից իջնելով՝ կրակահերթ բացեցին, առճակատ անհավասար մարտում զրահամեքենայից արձակած հրթիռի բեկորից զոհվում է Մոնթեն:
  • Թաղված է Երևանի Եռաբլուր ազգային պանթեոնում:
  • 1994թ. Երևանում ստեղծվել է «Մոնթե Մելքոնյան» հիմնադրամը:
  • Մ. Մելքոնյանի անունով կոչվել է ՊՆ ռազմական ուսումնարանը:
  • 1997թ. Երևանում բացվում է Մոնթե Մելքոնյանի անվան համալսարանը:
  • 1999թ. լույս է տեսնում «Մոնթեական» թերթը:
  • Նրա անունով են կոչել Մարտունու շրջկենտրոնը՝ վերանվանելով Մոնթեաբերդ:
  • ԼՂՀ Մարտունի քաղաքում կանգնեցվել է Մոնթե Մելքոնյանի հուշարձանը (քանդակագործ՝ Լ. Թոքմաջյան):

Նկարներ

Տեսանյութեր

Հրապարակումներ մամուլում

Մատենագիտություն

  • Մելքոնյան Մ.Չ., Պատմութիւն ԱՍԱԼԱ-ի, Լոզան, 1990:
  • Մելքոնյան Մ.Չ., Ուրարտուի ժայռափոր դամբարանները. նկարագրություն և վերլուծություն, Ե., 1995 (Հայաստանի հնագիտական հուշարձանները 16, պր. 3):
  • Մելքոնյան Մ.Չ., Պայքարելու իրավունքը: Հայոց ազգային հարցի մասին Մոնթե Մելքոնյանի գրվածքների ընտրանի, Ե., 2003:

Տե՛ս նաև