Գարեգին Ա Սարգիսյան

Գարեգին Ա Սարգիսյան
Гарегин А Саргисян
Այլ անուններ:	Նշան Սարգիսյան
Անգլերեն:	Garegin A Sargisyan
Հայերեն:	Գարեգին Ա Սարգիսյան
Ծննդյան տարեթիվը:	27.08.1932
Ծննդավայրը:	Քեսաբ, Սիրիա
Մահվան տարեթիվը:	29.06.1999
Մահվան վայրը:	Էջմիածին, Հայաստանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ: Ամենայն հայոց կաթողիկոս:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1932թ. օգոստոսի 27-ին Սիրիայի Քեսաբ քաղաքում:

Մահացել է 1999թ. հունիսի 29-ին Հայաստանի Հանրապետության Էջմիածին քաղաքում:

Կրթություն

• 1946-1952թթ. ուսանել է Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսության Դպրեվանքում (Անթիլիաս, Լիբանան)
• 1957-1959թթ. ուսանել է Օքսֆորդի համալսարանում (Անգլիա):

Աշխատանքային գործունեություն

• 1952թ. ձեռնադրվել է քահանա (ի հիշատակ Գ. Հովեփյանի՝ վերկոչվել է Գարեգին աբեղա):
• 1964թ. ձեռնադրվել է եպիսկոպոս:
• 1971-1973թթ.՝ Կիլիկիո կաթողիկոսության Սպահանի (Նոր Ջուղա)թեմի առաջնորդ:
• 1973-1977թթ.՝ Ամերիկայի Արևելյան նահանգների և Կանադայի թեմի առաջնորդ:
• 1975թ. ԵՀԽ Նայրոբիի (Քենիա) համաժողովում ընտրվել է խորհրդի փոխատենապետ:
• 1977-1983թթ.՝ Մեծի Տանն Կիլիկիո աթոռակից կաթողիկոս:
• 1983թ.-ից՝ Մեծի Տանն Կիլիկիո Գարեգին Բ կաթողիկոս:
• 1995-1999թթ.՝ Ամենայն հայոց կաթողիկոս:

Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Ամենայն հայոց կաթողիկոս

• 1995թ. սեպտեմբերին Էջմիածնի Ս. Գայանե վանքում ստեղծել է Քրիստոնեական դաստիարակության և քարոզչության կենտրոն:
• 1996թ. հայաստանյան նախկին 4 թեմերը վերակազմավորվել են 8 թեմերի, հիմնվել են Ուկրաինայի և Հարավային Ռուսաստանի թեմերը:
• 1997թ. սեպտեմբերին, 80-ամյա ընդմիջումից հետո, վերաբացվել է Գևորգյան հոգևոր ճեմարանը:
• Կենսագործել է Վազգեն Ա-ի ծրագիրը. Օշականի Ս. Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցու հարևանությամբ վերակառուցված շենքում հաստատվել է Ս. Մեսրոպ Մաշտոցի անվան դպրատունը:
• Հայրապետը նոր թափ է հաղորդել Մայր աթոռ Ս. Էջմիածնի էկումենյան գործունեությանը, Մայր աթոռում ընդունել մի շարք եկեղեցական և էկումենիկ պատվիրակությունների:
• 1997թ. ապրիլի 7-ին կատարել է Երևանի Ս. Գրիգոր Լուսավորիչ մայր եկեղեցու հիմներկանքը:

Ձեռքբերումներ

• 1973թ.՝ արքության տիտղոս:
• 1992թ.՝ «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի հոգեբարձության խորհրդի անդամ:
• ՀՀ ԳԱԱ պատվավոր անդամ:
• Աշխարհի մի շարք կրոնական և գիտական հաստատությունների և համալսարանների պատվավոր դոկտոր:

Այլ

• Հաջորդել է Վազգեն Ա Պալճյանին:
• Գարեգին Ա-ի՝ Օքսֆորդի համալսարան ներկայացրած ավարտաճառը («Քաղկեդոնի ժողովը և Հայ եկեղեցին») 1965թ. հրատարակվել է անգլերեն, ապա բազմիցս վերահրատարակվել:
• Գործուն մասնակցություն է ունեցել ԵՀԽ միջեկեղեցական համաժողովներին:
• Ընդարձակել ու արդիականացրել է Անթիլիասի Դպրեվանքը (1977թ.-ից Անթիլիասից փոխադրվել է Բիկֆայա), խմբագրել է «Հասկ» գիտաաստվածաբանական տարեգիրքը, նախաձեռնել թանգարան մատենադարան շենքի շինարարությունը:
• 1988թ. դեկտեմբերի 7-ի Սպիտակի երկրաշարժից հետո մասնակցել է աղետի գոտու բնակավայրերի վերականգնմանը, կազմակերպել սփյուռքից օգնություն:
• Հեղինակ է աստվածաբանական, հայագիտական, փիլիսոփայական, բարոյագիտական և գրական բազում ուսումնասիրությունների և հոդվածների:
• Հաջորդել է Վազգեն Ա Պալճյանին:
• Նրան հաջորդել է Գարեգին Բ Ներսիսյանը:

Նկարներ

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

  Գարեգին Ա և Վազգեն Ա

• 

  Գարեգին Ա և Վազգեն Ա

• 

  Գարեգին Ա և Հրաչուհի Տատուրյան

Տեսանյութեր

• Կիլիկիայի Հայկական Թագավորությունը (1993, Ֆրանսիա), մաս 1:
• Կիլիկիայի Հայկական Թագավորությունը (1993, Ֆրանսիա), մաս 2:
• Գարեգին Ա կաթողիկոսի մասին պատմող տեսաֆիլմ:

Մատենագիտություն

• Գարեգին Ա Սարգիսյան, Քաղկեդոնի ժողովը և Հայ եկեղեցին, Օքսֆորդ, 1965 (անգլերեն):
• Գարեգին Ա Սարգիսյան, Արեւելյան ուղղափառ եկեղեցիների վկայութիւնը, Անթիլիաս, 1968:
• Գարեգին Ա Սարգիսյան, Հայ եկեղեցին այժմ, Նյու Յորք, 1970:
• Գարեգին Ա Սարգիսյան, Իրանը և հայերը, Թեհրան, 1971:
• Գարեգին Ա Սարգիսյան, Հայկական քրիստոնեական աւանդոյթը Իրանում, Նոր Ջուղա, 1974:
• Գարեգին Ա Սարգիսյան, Անցյալը անցած չէ, Անթիլիաս, 1985:
• Գարեգին Ա Սարգիսյան, Հայ մարդը հայ գրքի դիմաց, 1990:
• Գարեգին Ա Սարգիսյան, Հոգեւոր կեանքի փնտրտուքի մէջ, Անթիլիաս, 1991:
• Գարեգին Ա Սարգիսյան, Յարութիւն և հայութիւն, Անթիլիաս, 1993:
• Գարեգին Ա Սարգիսյան, Ձեռնարկ հովուական աստուածաբանութեան, Ս. Էջմիածին, 1995:
• Գարեգին Ա Սարգիսյան, Զրուձներ Ջիովաննի Գուայտայի հետ, Ս. Էջմիածին, 2001:
• Գարեգին Ա Սարգիսյան, Ձեռնարկ վարդապետական աստուածաբանութեան:
• Գարեգին Ա Սարգիսյան, Ձեռնարկ ընդհանուր եկեղեցու պատմութեան:
• Գարեգին Ա Սարգիսյան, Ձեռնարկ քրիստոնեական բարոյագիտութեան:
• Karekin Sarkissian։ The Council of Chalcedon and the Armenian Church. Armenian Prelacy, New York, 1975.

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
• Քրիստոնյա Հայաստան հանրագիտարան, Ե., 2002:
• Գարեգին Ա կաթողիկոս, Նոյյան տապան:
• Գարեգին Ա Սարգիսյան, Արա Նախշքարյան:
• Գարեգին Ա կաթողիկոս` բացառիկ հոգևորական և մեծ մտավորական, որին ժողովուրդը չհասցրեց ճանաչել ու ընկալել, Անկախ նորություն:
• Գարեգին Ա, ՀՀ ԳԱԱ պաշտոնական կայք
• Գարեգին Ա. Վեհափառ Հայրապետի Վախճանման 15-րդ Տարելիցին Առիթով: