Գավուքչյան Մարտիրոս Սարգսի

Hayazg-ից
Գավուքչյան Մարտիրոս Սարգսի
Гавукчян Мартирос Саркисович
Boy.jpg
Անգլերեն: Gavukchyan Martiros
Հայերեն: Գավուքչյան Մարտիրոս Սարգսի
Ծննդյան տարեթիվը: 08.08.1908
Ծննդավայրը: Նիգդե, Թուրքիա
Մահվան տարեթիվը: 08.08.1988
Մահվան վայրը: Մորեալ, Կանադա
Համառոտ տվյալներ:
Ճարտարապետ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1908թ. օգոստոսի 8-ին Թուրքիայի Նիգդե քաղաքում:

Մահացել է 1988թ. օգոստոսի 8-ին Կանադայի Մոնրեալ քաղաքում:

Կրթություն

  • 1934թ. ավարտել է Բեյրութի ամերիկյան համալսարանը:

Աշխատանքային գործունեություն

  • 1941-1947թթ.՝ Մոսուլ քաղաքի գլխավոր ճարտարապետ:
  • Կազմել է Մոսուլ և Թալ Աֆար քաղաքների գլխավոր հատակագծերը:
  • 1947թ.-ից՝ Հայարդնախագիծ ինստիտուտի աշխատակից:
    • 1966թ.-ից՝ նախագծի գլխավոր ճարտարապետ:
  • Գավուքչյանի նախագծերով կառուցապատվել են ծխախոտի ֆերմենտացիոն գործարանին կից ավանը Շամշադինի շրջանում (այժմ՝ գյուղ Այգեպատ՝ ՀՀ Տավուշի մարզում), Արզնու «Հայբյուրեղապակի» գործարանի ավանը, կառուցվել բնակելի տներ Երևանում, ՀՊՄԻ և ավտոտրանսպորտի նախարարության շենքերը և այլն:

Ձեռքբերումներ

  • 1972թ.՝ ՀԽՍՀ վաստակավոր ճարտարապետ:

Այլ

  • 1947թ. հայրենադարձել է:
  • Հետաքրքրված էր հին քաղաքների պեղումներով (հատկապես Նինվեի):
  • Ուսումնասիրել է պատմություն, հատկապես՝ Հին Արևելքի պատմությունը՝ շումերների, աքքադների, ասորիների և ուրարտացիների:
  • Զբաղվել է հայ ազգի ծագման խնդիրներով:
  • Տիրապետել է հայերեն, արաբերեն, ֆրանսերեն, գերմաներեն, իտալերեն, անգլերեն և ռուսերեն լեզուներին, աշխատանքում օգտագործել է նաև այլ եվրոպական և սլավոնական լեզուներ: Ուսումնասիրել է նաև վեց մեռած լեզու, այդ թվում՝ աքքադերեն և շումերական լեզուները:
  • Ուսումնասիրել է նաև այլ մասնագիտություններ՝ հնագիտություն, առասպելաբանություն և այլն:
  • Ապրելով Սովետական Հայաստանում՝ կապեր է հաստատել ՀԽՍՀ ԳԱ-ի հետ, իսկ 1970թ. ելույթ է ունեցել «Արմեն և հայ անունների ծագումը» կոչվող հոդվածով, որտեղ ներկայացրել է Ուրարտուի հայերի ծագումնաբանական կապի տեսակետներից մեկը:
  • Գավուքչյանի տեսակետները ԽՍՀՄ-ում ընդունելի չէին, և նա ստիպված էր իր գրքերը հրատարակել արտասահմանում իր սեփական միջոցներով:
  • Կյանքի վերջին տարիներին Գավուկչյանն ուսումնասիրել է շումերական ժողովուրդների պատմությունը՝ փորձելով ապացուցել, որ հայ ազգը աշխարհի հնագույն ազգերից է:
  • Ի տարբերություն ճարտարապետական աշխատանքների՝ Գավուկչյանի պատմագիտական աշխատանքները գիտական ճանաչում չստացան ԽՍՀՄ-ում և Արևմուտքի երկրներում:

Մատենագիտություն

  • Գավուքչյան Մ.Ս., Հայաստանի կը խոսի, 1945:
  • Գավուքչյան Մ.Ս., Արմեն և հայ անունների ծագումը և Ուրարտուն, Բեյրութ, 1973:
  • Գավուքչյան Մ.Ս., Հայ ժողովրդի ծագումը, Մոնրեալ, 1982:

Տե՛ս նաև

  • Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005: