«Դավիթ Անհողին»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
(Նոր էջ «{{Person | name-am = Դավիթ Անհողին | name-am-aliases = | name-ru = Фамилия Имя Отчество | name-ru-aliases = | name-lat = |...»:) |
(→Տե՛ս նաև) |
||
| (Միևնույն մասնակցի 9 միջանկյալ տարբերակներ թաքցրված է) | |||
| Տող 2. | Տող 2. | ||
| name-am = Դավիթ Անհողին | | name-am = Դավիթ Անհողին | ||
| name-am-aliases = | | name-am-aliases = | ||
| − | | name-ru = | + | | name-ru = Давид Аногин |
| name-ru-aliases = | | name-ru-aliases = | ||
| name-lat = | | name-lat = | ||
| − | | name-en = | + | | name-en = Davit Anhoxin |
| name-fr = | | name-fr = | ||
| image = Boy.jpg | | image = Boy.jpg | ||
| Տող 12. | Տող 12. | ||
| death-date = 1048 | | death-date = 1048 | ||
| death-place = | | death-place = | ||
| − | | description = | + | | description = 996թ.-ից՝ Լոռու թագավոր: |
}} | }} | ||
=Կենսագրություն= | =Կենսագրություն= | ||
| − | + | Մահացել է 1048թ.: | |
| − | |||
| − | Մահացել է | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==Աշխատանքային գործունեություն== | ==Աշխատանքային գործունեություն== | ||
| − | * | + | *990-1048թթ.՝ Լոռվա կամ Տաշիր-Ձորագետի Կյուրիկյան արքայատոհմի երկրորդ գահակալ: |
| − | + | *Կառուցել է Լոռե բերդը և այլ պաշտպանական ամրություններ: | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | * | ||
| − | |||
==Այլ== | ==Այլ== | ||
| − | * | + | *Գուրգեն (Կորիկե) Ա-ի որդին և հաջորդը: |
| + | *Հայոց Աշոտ Գ Ողորմած թագավորի թոռը և Գագիկ Ա Բագրատունու եղբորորդին: | ||
| + | *Նա պատմության մեջ չգնահատված տիրակալ է: Դրա պատճառները բազում են. գլխավորը թերևս այն է, որ Դավիթը ոչ թե Անվո հայոց կենտրոնական թագավորության, այլ Տաշիր-Ձորագետի գահակալն էր: Եվ քանի որ նա բազմիցս փորձ է արել տիրանալ Անվո գահին, պատմիչները նրան սև ու մռայլ գույներով են ներկայացրել: | ||
| + | *Իրականում, Դավիթ Անհողինը XI դարի հանճարեղ գործիչներից էր և հմուտ զորահրամանատար: | ||
| + | *ճնշել է կենտրոնախույս ուժերին, հաղթել Տփղիսի արաբ ամիրային: | ||
| + | *1001թ.՝ ըմբոստացել է Գագիկ Ա-ի դեմ, սակայն պարտվել է, կորցրել հետևանքով նա կորցրել է Կայան և Կայծոն բերդերը:այդ իսկ պատճառով էլ կոչվել է Անհողին): | ||
| + | *Ընդունելով Գագիկ Ա-ի գերագահությունը՝ վերստացել է իշխանությունը, տևական պայքար մղել Հայաստանի հյուսիսային գավառներին սպառնացող Դվինի և Գանձակի քրդական ամիրայությունների դեմ: | ||
| + | *1030թ. աջակցել է Վիրա-աբխազաց թագավոր Բագրատ IV- ին՝ ընդդեմ Գանձակի ամիրա Փատլունի ոտնձգությունների: | ||
| + | *1040թ. Հովհաննես-Սմբատի, Սյունիքի թագավորի և Բագրատ IV-ի օգնությամբ ջախջախել է Լոռու թագավորություն ներխուժած Դվինի ամիրա Աբուլ-Ասվարի զորքերին: | ||
| + | *Հովհաննես-Սմբատի մահից հետո հռչակել է իրեն բովանդակ Հայաստանի թագավոր և 1042թ. արշավել Անիի վրա, սակայն դիմադրության է հանդիպել Վահրամ Պահլավունու կողմից: | ||
| + | *Հետագայում, երբ Գագիկ Բ-ին արգելափակում են Կ.Պոլսում, Անիի բնակիչների մի մասը որոշում է քաղաքը հանձնել Դավթին, ելնելով այն հանգամանքից, որ Դավիթի քույրը Գագիկի կինն էր, սակայն այդ ծրագիրը չի իրականանում: Մահացել է 1050թ.։ | ||
| + | *Ամենաերկար գահակալած հայոց թագավորն է. իր տիրակալության տարիների ընթացքում նա բազում ճակատամարտեր է հաղթել: | ||
=Նկարներ= | =Նկարներ= | ||
<gallery> | <gallery> | ||
| − | + | David Anhoxin.jpg | |
| + | David anhwxin.jpg | ||
| + | David 2.jpg | ||
</gallery> | </gallery> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
=Տե՛ս նաև= | =Տե՛ս նաև= | ||
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005: | *Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005: | ||
| + | *Մովսեսյան Ղ., Լոռիի Կյուրիկեան թագավորներու պատմութիւնը, Վնն., 1923: | ||
| + | *Մաթեվոսյան Ռ., Տաշիր-Ձորագետ, Երևան, 1982: | ||
*[http://ankakh.com/%D5%A4%D5%A1%D5%BE%D5%AB%D5%A9-%D5%A1%D5%B6%D5%B0%D5%B8%D5%B2%D5%AB%D5%B6-%D5%B0%D5%A1%D5%B5-%D5%A3%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%81-%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%A1/ ԴԱՎԻԹ ԱՆՀՈՂԻՆ. հայ գահակալներից ամենաերկարակյացը:] | *[http://ankakh.com/%D5%A4%D5%A1%D5%BE%D5%AB%D5%A9-%D5%A1%D5%B6%D5%B0%D5%B8%D5%B2%D5%AB%D5%B6-%D5%B0%D5%A1%D5%B5-%D5%A3%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%81-%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%A1/ ԴԱՎԻԹ ԱՆՀՈՂԻՆ. հայ գահակալներից ամենաերկարակյացը:] | ||
| − | *[ | + | *[https://id-id.facebook.com/AvetyacErkir/posts/223478601109674?stream_ref=5 Դավիթ Անհողին:] |
| + | *[http://hpj.asj-oa.am/2701/1/2009-2-3(224).pdf ՏԱՇԻՐ–ՁՈՐԱԳԵՏԻ ԿՅՈՒՐԻԿՅԱՆ ԹԱԳԱՎՈՐՈՒԹՅԱՆ ԱՌԱՋԱՑՈՒՄՆ ՈՒ ՀԶՈՐԱՑՈՒՄԸ:] | ||
| − | [[Category: | + | [[Category:Հայոց թագավորներ]] |
Ընթացիկ տարբերակը 11:30, 10 Հուլիսի 2014-ի դրությամբ
| Դավիթ Անհողին | |
| Давид Аногин | |
| |
| Անգլերեն: | Davit Anhoxin |
| Հայերեն: | Դավիթ Անհողին |
| Մահվան տարեթիվը: | 1048 |
| Համառոտ տվյալներ: 996թ.-ից՝ Լոռու թագավոր: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Մահացել է 1048թ.:
Աշխատանքային գործունեություն
- 990-1048թթ.՝ Լոռվա կամ Տաշիր-Ձորագետի Կյուրիկյան արքայատոհմի երկրորդ գահակալ:
- Կառուցել է Լոռե բերդը և այլ պաշտպանական ամրություններ:
Այլ
- Գուրգեն (Կորիկե) Ա-ի որդին և հաջորդը:
- Հայոց Աշոտ Գ Ողորմած թագավորի թոռը և Գագիկ Ա Բագրատունու եղբորորդին:
- Նա պատմության մեջ չգնահատված տիրակալ է: Դրա պատճառները բազում են. գլխավորը թերևս այն է, որ Դավիթը ոչ թե Անվո հայոց կենտրոնական թագավորության, այլ Տաշիր-Ձորագետի գահակալն էր: Եվ քանի որ նա բազմիցս փորձ է արել տիրանալ Անվո գահին, պատմիչները նրան սև ու մռայլ գույներով են ներկայացրել:
- Իրականում, Դավիթ Անհողինը XI դարի հանճարեղ գործիչներից էր և հմուտ զորահրամանատար:
- ճնշել է կենտրոնախույս ուժերին, հաղթել Տփղիսի արաբ ամիրային:
- 1001թ.՝ ըմբոստացել է Գագիկ Ա-ի դեմ, սակայն պարտվել է, կորցրել հետևանքով նա կորցրել է Կայան և Կայծոն բերդերը:այդ իսկ պատճառով էլ կոչվել է Անհողին):
- Ընդունելով Գագիկ Ա-ի գերագահությունը՝ վերստացել է իշխանությունը, տևական պայքար մղել Հայաստանի հյուսիսային գավառներին սպառնացող Դվինի և Գանձակի քրդական ամիրայությունների դեմ:
- 1030թ. աջակցել է Վիրա-աբխազաց թագավոր Բագրատ IV- ին՝ ընդդեմ Գանձակի ամիրա Փատլունի ոտնձգությունների:
- 1040թ. Հովհաննես-Սմբատի, Սյունիքի թագավորի և Բագրատ IV-ի օգնությամբ ջախջախել է Լոռու թագավորություն ներխուժած Դվինի ամիրա Աբուլ-Ասվարի զորքերին:
- Հովհաննես-Սմբատի մահից հետո հռչակել է իրեն բովանդակ Հայաստանի թագավոր և 1042թ. արշավել Անիի վրա, սակայն դիմադրության է հանդիպել Վահրամ Պահլավունու կողմից:
- Հետագայում, երբ Գագիկ Բ-ին արգելափակում են Կ.Պոլսում, Անիի բնակիչների մի մասը որոշում է քաղաքը հանձնել Դավթին, ելնելով այն հանգամանքից, որ Դավիթի քույրը Գագիկի կինն էր, սակայն այդ ծրագիրը չի իրականանում: Մահացել է 1050թ.։
- Ամենաերկար գահակալած հայոց թագավորն է. իր տիրակալության տարիների ընթացքում նա բազում ճակատամարտեր է հաղթել:
Նկարներ
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Մովսեսյան Ղ., Լոռիի Կյուրիկեան թագավորներու պատմութիւնը, Վնն., 1923:
- Մաթեվոսյան Ռ., Տաշիր-Ձորագետ, Երևան, 1982:
- ԴԱՎԻԹ ԱՆՀՈՂԻՆ. հայ գահակալներից ամենաերկարակյացը:
- Դավիթ Անհողին:
- ՏԱՇԻՐ–ՁՈՐԱԳԵՏԻ ԿՅՈՒՐԻԿՅԱՆ ԹԱԳԱՎՈՐՈՒԹՅԱՆ ԱՌԱՋԱՑՈՒՄՆ ՈՒ ՀԶՈՐԱՑՈՒՄԸ:
