Դավիթ Անհողին
Hayazg-ից
| Դավիթ Անհողին | |
| Давид Аногин | |
| |
| Անգլերեն: | Davit Anhoxin |
| Հայերեն: | Դավիթ Անհողին |
| Մահվան տարեթիվը: | 1048 |
| Համառոտ տվյալներ: 996թ.-ից՝ Լոռու թագավոր: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Մահացել է 1048թ.:
Աշխատանքային գործունեություն
- 990-1048թթ.՝ Լոռվա կամ Տաշիր-Ձորագետի Կյուրիկյան արքայատոհմի երկրորդ գահակալ:
- Կառուցել է Լոռե բերդը և այլ պաշտպանական ամրություններ:
Այլ
- Գուրգեն (Կորիկե) Ա-ի որդին և հաջորդը:
- Հայոց Աշոտ Գ Ողորմած թագավորի թոռը և Գագիկ Ա Բագրատունու եղբորորդին:
- Նա պատմության մեջ չգնահատված տիրակալ է: Դրա պատճառները բազում են. գլխավորը թերևս այն է, որ Դավիթը ոչ թե Անվո հայոց կենտրոնական թագավորության, այլ Տաշիր-Ձորագետի գահակալն էր: Եվ քանի որ նա բազմիցս փորձ է արել տիրանալ Անվո գահին, պատմիչները նրան սև ու մռայլ գույներով են ներկայացրել:
- Իրականում, Դավիթ Անհողինը XI դարի հանճարեղ գործիչներից էր և հմուտ զորահրամանատար:
- ճնշել է կենտրոնախույս ուժերին, հաղթել Տփղիսի արաբ ամիրային:
- 1001թ.՝ ըմբոստացել է Գագիկ Ա-ի դեմ, սակայն պարտվել է, կորցրել հետևանքով նա կորցրել է Կայան և Կայծոն բերդերը:այդ իսկ պատճառով էլ կոչվել է Անհողին):
- Ընդունելով Գագիկ Ա-ի գերագահությունը՝ վերստացել է իշխանությունը, տևական պայքար մղել Հայաստանի հյուսիսային գավառներին սպառնացող Դվինի և Գանձակի քրդական ամիրայությունների դեմ:
- 1030թ. աջակցել է Վիրա-աբխազաց թագավոր Բագրատ IV- ին՝ ընդդեմ Գանձակի ամիրա Փատլունի ոտնձգությունների:
- 1040թ. Հովհաննես-Սմբատի, Սյունիքի թագավորի և Բագրատ IV-ի օգնությամբ ջախջախել է Լոռու թագավորություն ներխուժած Դվինի ամիրա Աբուլ-Ասվարի զորքերին:
- Հովհաննես-Սմբատի մահից հետո հռչակել է իրեն բովանդակ Հայաստանի թագավոր և 1042թ. արշավել Անիի վրա, սակայն դիմադրության է հանդիպել Վահրամ Պահլավունու կողմից:
- Հետագայում, երբ Գագիկ Բ-ին արգելափակում են Կ.Պոլսում, Անիի բնակիչների մի մասը որոշում է քաղաքը հանձնել Դավթին, ելնելով այն հանգամանքից, որ Դավիթի քույրը Գագիկի կինն էր, սակայն այդ ծրագիրը չի իրականանում: Մահացել է 1050թ.։
- Ամենաերկար գահակալած հայոց թագավորն է. իր տիրակալության տարիների ընթացքում նա բազում ճակատամարտեր է հաղթել:
Նկարներ
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Մովսեսյան Ղ., Լոռիի Կյուրիկեան թագավորներու պատմութիւնը, Վնն., 1923:
- Մաթեվոսյան Ռ., Տաշիր-Ձորագետ, Երևան, 1982:
- ԴԱՎԻԹ ԱՆՀՈՂԻՆ. հայ գահակալներից ամենաերկարակյացը:
- Դավիթ Անհողին:
- ՏԱՇԻՐ–ՁՈՐԱԳԵՏԻ ԿՅՈՒՐԻԿՅԱՆ ԹԱԳԱՎՈՐՈՒԹՅԱՆ ԱՌԱՋԱՑՈՒՄՆ ՈՒ ՀԶՈՐԱՑՈՒՄԸ:
