2688
edits
Changes
Նոր էջ «{{Person | name-am =Լաճիկյան Սամվել Երվանդի | name-am-aliases = | name-ru =Лачикян Самвел Ервандович | name-ru-alias...»:
{{Person
| name-am =Լաճիկյան Սամվել Երվանդի
| name-am-aliases =
| name-ru =Лачикян Самвел Ервандович
| name-ru-aliases =
| name-lat =
| name-en =Lachikyan Samvel
| name-fr =
| image =Lachikyan S Inqnadimankar.PNG
| birth-date =12.10.1953
| birth-place =Լենինական, Հայաստան
| death-date =
| death-place =
| description =Նկարիչ:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1953թ. հոկտեմբերի 12-ին Խորհրդային Հայաստանի Լենինական (այժմ` ՀՀ Շիրակի մարզի Գյումրի) քաղաքում:
==Կրթություն==
*1963-1967թթ. սովորել է Գյումրիի Մերկուրովի անվան նկարչական դպրոցում:
*1976թ. ավարտել է Հայաստանի պետական ճարտարագիտական համալսարանը:
*1982-1985թթ. ընդունվել և էքստեռն կարգով ավարտել է Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտի գեղանկարի բաժինը:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1985-1987թթ.` Գյումրու գեղագիտական կենտրոնի գեղարվեստական ղեկավար:
*1987-1995թթ.` Գյումրու Մերկուրովի անվան նկարչական դպրոցի տնօրեն:
*1989-1995թթ.` Հայաստանի նկարիչների միության Գյումրու մասնաճյուղի տնօրեն:
*1990-1995թթ.` Գյումրու քաղաքային խորհրդի պատգամավոր:
*2000թ.-ից` «Արատտա» ընկերության տնօրեն:
===Ստեղծագործական գործունեություն ===
1981 թվականից մասնակցել է բազմաթիվ ցուցահանդեսների Խորհրդային Միությունում, Ֆինլանդիայում, Շվեդիայում, Նորվեգիայում, Հունգարիայում, Լեհաստանում, Կիպրոսում, Չինաստանում, ԱՄՆ-ում և այլն:
Ստեղծել է «Հայոց գորգապատում» նկարաշարը՝ բաղկացած ինը կտավներից, որոնցից յուրաքանչյուրում պատկերված ազգային գորգի կամ կարպետի, դրանց զանազան ձևերի և ծավալների մեջ ու դրանց միջոցով նկարիչը խտացնում է մեր դարավոր պատմության հավերժող խորհուրդը։ Ծալքերը մերթ միջնադարյան ասպետի կերպարանք են ընդունում («Ասպետ»), մերթ վերածվում ծեր կնոջ հիշեցնող «Հուսո հրեշտակի»: Իսկ «Գյումրու Տիրամայր» մեծադիր կտավը գեղանկարչական արտացոլումն է ետերկրաշարժյա կործանված քաղաքի` շրջապատված մետաղյա գալարներով, որոնք ցավեցնելու չափ սեղմում են Տիրամոր իրանը, ապա վեր բարձրանալով վերածվում սրբապսակի: Հենվելով Կիլիկյան մանրանկարչության գեղարվեստական ավանդույթների վրա նկարիչը ստեղծել է «Հայկական մանրանկարչություն» պայմանական անունով նկարաշարը` «Ծնունդ», «Մուտք Երուսաղեմ», «Ներկայացում», «Խորհրդավոր ընթրիք» և «Խաչելություն»:
Լաճիկյանի ստեղծագործությունները ցուցադրվում են Հայաստանի, Իտալիայի, ԱՄՆ-ի պատկերասրահներում և տեղ են գտել մասնավոր,հավաքածուներում:
===Սամվել Լաճիկյանի մասին===
* «Արտաքուստ Սամվել Լաճիկյանի նկարչությունը ընդհանուր եզրեր ունի իտալահայ անվանի գեղանկարիչ Գրիգոր Շլդյանի հետ: Բայց այս համեմատության մեջ Սամվելի արվեստը շատ ավելի հետաքրքիր է, շատ ավելի խորունկ ու ամուր, շատ ավելի հայերեն, ինչպես և պետք է լիներ: Ուզում եմ շնորհակալություն հայտնել նրան այն համեստ, բայց համառ սիրո համար, որ նա ունի հանդեպ իր երկիրը, ժողովուրդը և արվեստը»: «Նատյուրմորտներ հայ կերպարվեստում շատ են եղել, դրանցում, սակայն, մեր կարպետը դարեր շարունակ լուռ ֆոն է եղել՝ երբեմն ակտիվ, երբեմն պասիվ: Բայց Սամվել Լաճիկյանի մոտ նույն կարպետը ոգի է առել, կյանք ստացել: Կարծում եմ՝ դրանք նոր խոսք են ոչ միայն երիտասարդ արվեստագետի ստեղծագործության մեջ, այլև մեր արվեստում ընդհանրապես»:
''Գրիգոր Խանջյան, ԽՍՀՄ ժողովրդական նկարիչ:''
*«Դիմանկարի ժանրում Սամվել Լաճիկյանի հաջողությունները բացարձակ են: Նմանությունը, բնավորության բացահայտումը, հոգեկան գծերի յուրահատկությունը,- ահա ինչ է բնորոշ նրա դիմանկարներին: Նրա վրձինը համարձակ գիծ է քաշում, նույն այդ վրձինը թղթին է հանձնում գույն գույնի հետից: Եվ նկարից մեզ է նայում ոչ թե ընդհանրապես մարդ, այլ ա’յս մարդը, միայն այս մարդը: Ասես նկարիչն ուզում է ասել` որքան մարդ, այնքան հոգեկան աշխարհ: Ու հասնում է իր նպատակին: Ոչ մի կասկած, որ ապագան իրենն է»:
''Ռուբեն Զարյան, ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս:''
*«Առարկայապաշտ է Սամվել Լաճիկյանը: Նրա գրեթե բոլոր գործերում ձգտում կա առարկայի, մարդու, բնության միջոցով խորհրդանիշի հասնելու: Սա կարոտախտ է մաքուր, թանգարանային արժեք ունեցող արվեստի հանդեպ: Ընդ որում, առարկան իր լեյտմոտիվը դարձնելով հանդերձ` նույն առարկան ոգեղենացնելն է նրա լեյտմոտիվը: …Սամվելի` դասականի հանդեպ հարգանքը նրան ժամանակակից այսքան ուղղությունների մեջ չշեղեց և արդյունքում ունենք կյանքին ազնվական գույներով նայող հայի մի աշխարհ»:
''Պողոս Հայթայան, արվեստաբան:''
*«Արվեստագետներից քչերին է հաջողվում իրենց որոնումների ընթացքում գտնել այն, ինչ որոնում են: Սամվել Լաճիկյանն այն բախտավոր արվեստագետներից է, ով իր ստեղծագործական կյանքի տարբեր փուլերում և՛ որոնել է, և՛ գտել»:
'' Յակով Խաչիկյան, Փիլիսոփայական գիտությունների դոկտոր:''
==Ձեռքբերումներ==
*1985թ.` Խորհրդային Հայաստանի Հայաստանի նկարիչների միության անդամ:
*2013թ.` ՀՀ վաստակավոր նկարիչ:
=Նկարներ=
<gallery>
Պատկեր:Lachikyan S Aspet.PNG |Ասպետ:
Պատկեր:Lachikyan S Tiramayr.PNG |Տիրամայր:
Պատկեր:Lachikyan S Hayr.PNG |Հոր դիմանկարը:
Պատկեր:Lachikyan S Mayr.PNG |Մոր դիմանկարը:
Պատկեր:Lachikyan S Leninakan.dzmer.PNG |Լենինական. ձմեռ:
Պատկեր:Lachikyan S2.PNG |
Պատկեր:Lachikyan S3.PNG |
</gallery>
=Տեսանյութեր=
*[https://www.youtube.com/watch?v=RajPixNKNLA Հարցազրույց գեղանկարիչ ՀՀ վաստակավոր նկարիչ Սամվել Լաճիկյանի հետ:]
=Հրապարակումներ մամուլում=
*[http://www.asparez.am/news-hy/gyumreci_arvestagetnerin_vastakavori_kochume_shnorhve-hy/ Ասպարեզ. Գյումրեցի արվեստագետներին վաստակավորի կոչում է շնորհվել:]
*[http://hetq.am/arm/news/31880/gexankarich-samvel-latchikyan-gnaci-orovhetev-el-aneliq-chunei.html Գեղանկարիչ Սամվել Լաճիկյան. «Գնացի, որովհետեւ էլ անելիք չունեի»:]
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005:
[[Category:Նկարիչներ]]
| name-am =Լաճիկյան Սամվել Երվանդի
| name-am-aliases =
| name-ru =Лачикян Самвел Ервандович
| name-ru-aliases =
| name-lat =
| name-en =Lachikyan Samvel
| name-fr =
| image =Lachikyan S Inqnadimankar.PNG
| birth-date =12.10.1953
| birth-place =Լենինական, Հայաստան
| death-date =
| death-place =
| description =Նկարիչ:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1953թ. հոկտեմբերի 12-ին Խորհրդային Հայաստանի Լենինական (այժմ` ՀՀ Շիրակի մարզի Գյումրի) քաղաքում:
==Կրթություն==
*1963-1967թթ. սովորել է Գյումրիի Մերկուրովի անվան նկարչական դպրոցում:
*1976թ. ավարտել է Հայաստանի պետական ճարտարագիտական համալսարանը:
*1982-1985թթ. ընդունվել և էքստեռն կարգով ավարտել է Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտի գեղանկարի բաժինը:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1985-1987թթ.` Գյումրու գեղագիտական կենտրոնի գեղարվեստական ղեկավար:
*1987-1995թթ.` Գյումրու Մերկուրովի անվան նկարչական դպրոցի տնօրեն:
*1989-1995թթ.` Հայաստանի նկարիչների միության Գյումրու մասնաճյուղի տնօրեն:
*1990-1995թթ.` Գյումրու քաղաքային խորհրդի պատգամավոր:
*2000թ.-ից` «Արատտա» ընկերության տնօրեն:
===Ստեղծագործական գործունեություն ===
1981 թվականից մասնակցել է բազմաթիվ ցուցահանդեսների Խորհրդային Միությունում, Ֆինլանդիայում, Շվեդիայում, Նորվեգիայում, Հունգարիայում, Լեհաստանում, Կիպրոսում, Չինաստանում, ԱՄՆ-ում և այլն:
Ստեղծել է «Հայոց գորգապատում» նկարաշարը՝ բաղկացած ինը կտավներից, որոնցից յուրաքանչյուրում պատկերված ազգային գորգի կամ կարպետի, դրանց զանազան ձևերի և ծավալների մեջ ու դրանց միջոցով նկարիչը խտացնում է մեր դարավոր պատմության հավերժող խորհուրդը։ Ծալքերը մերթ միջնադարյան ասպետի կերպարանք են ընդունում («Ասպետ»), մերթ վերածվում ծեր կնոջ հիշեցնող «Հուսո հրեշտակի»: Իսկ «Գյումրու Տիրամայր» մեծադիր կտավը գեղանկարչական արտացոլումն է ետերկրաշարժյա կործանված քաղաքի` շրջապատված մետաղյա գալարներով, որոնք ցավեցնելու չափ սեղմում են Տիրամոր իրանը, ապա վեր բարձրանալով վերածվում սրբապսակի: Հենվելով Կիլիկյան մանրանկարչության գեղարվեստական ավանդույթների վրա նկարիչը ստեղծել է «Հայկական մանրանկարչություն» պայմանական անունով նկարաշարը` «Ծնունդ», «Մուտք Երուսաղեմ», «Ներկայացում», «Խորհրդավոր ընթրիք» և «Խաչելություն»:
Լաճիկյանի ստեղծագործությունները ցուցադրվում են Հայաստանի, Իտալիայի, ԱՄՆ-ի պատկերասրահներում և տեղ են գտել մասնավոր,հավաքածուներում:
===Սամվել Լաճիկյանի մասին===
* «Արտաքուստ Սամվել Լաճիկյանի նկարչությունը ընդհանուր եզրեր ունի իտալահայ անվանի գեղանկարիչ Գրիգոր Շլդյանի հետ: Բայց այս համեմատության մեջ Սամվելի արվեստը շատ ավելի հետաքրքիր է, շատ ավելի խորունկ ու ամուր, շատ ավելի հայերեն, ինչպես և պետք է լիներ: Ուզում եմ շնորհակալություն հայտնել նրան այն համեստ, բայց համառ սիրո համար, որ նա ունի հանդեպ իր երկիրը, ժողովուրդը և արվեստը»: «Նատյուրմորտներ հայ կերպարվեստում շատ են եղել, դրանցում, սակայն, մեր կարպետը դարեր շարունակ լուռ ֆոն է եղել՝ երբեմն ակտիվ, երբեմն պասիվ: Բայց Սամվել Լաճիկյանի մոտ նույն կարպետը ոգի է առել, կյանք ստացել: Կարծում եմ՝ դրանք նոր խոսք են ոչ միայն երիտասարդ արվեստագետի ստեղծագործության մեջ, այլև մեր արվեստում ընդհանրապես»:
''Գրիգոր Խանջյան, ԽՍՀՄ ժողովրդական նկարիչ:''
*«Դիմանկարի ժանրում Սամվել Լաճիկյանի հաջողությունները բացարձակ են: Նմանությունը, բնավորության բացահայտումը, հոգեկան գծերի յուրահատկությունը,- ահա ինչ է բնորոշ նրա դիմանկարներին: Նրա վրձինը համարձակ գիծ է քաշում, նույն այդ վրձինը թղթին է հանձնում գույն գույնի հետից: Եվ նկարից մեզ է նայում ոչ թե ընդհանրապես մարդ, այլ ա’յս մարդը, միայն այս մարդը: Ասես նկարիչն ուզում է ասել` որքան մարդ, այնքան հոգեկան աշխարհ: Ու հասնում է իր նպատակին: Ոչ մի կասկած, որ ապագան իրենն է»:
''Ռուբեն Զարյան, ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս:''
*«Առարկայապաշտ է Սամվել Լաճիկյանը: Նրա գրեթե բոլոր գործերում ձգտում կա առարկայի, մարդու, բնության միջոցով խորհրդանիշի հասնելու: Սա կարոտախտ է մաքուր, թանգարանային արժեք ունեցող արվեստի հանդեպ: Ընդ որում, առարկան իր լեյտմոտիվը դարձնելով հանդերձ` նույն առարկան ոգեղենացնելն է նրա լեյտմոտիվը: …Սամվելի` դասականի հանդեպ հարգանքը նրան ժամանակակից այսքան ուղղությունների մեջ չշեղեց և արդյունքում ունենք կյանքին ազնվական գույներով նայող հայի մի աշխարհ»:
''Պողոս Հայթայան, արվեստաբան:''
*«Արվեստագետներից քչերին է հաջողվում իրենց որոնումների ընթացքում գտնել այն, ինչ որոնում են: Սամվել Լաճիկյանն այն բախտավոր արվեստագետներից է, ով իր ստեղծագործական կյանքի տարբեր փուլերում և՛ որոնել է, և՛ գտել»:
'' Յակով Խաչիկյան, Փիլիսոփայական գիտությունների դոկտոր:''
==Ձեռքբերումներ==
*1985թ.` Խորհրդային Հայաստանի Հայաստանի նկարիչների միության անդամ:
*2013թ.` ՀՀ վաստակավոր նկարիչ:
=Նկարներ=
<gallery>
Պատկեր:Lachikyan S Aspet.PNG |Ասպետ:
Պատկեր:Lachikyan S Tiramayr.PNG |Տիրամայր:
Պատկեր:Lachikyan S Hayr.PNG |Հոր դիմանկարը:
Պատկեր:Lachikyan S Mayr.PNG |Մոր դիմանկարը:
Պատկեր:Lachikyan S Leninakan.dzmer.PNG |Լենինական. ձմեռ:
Պատկեր:Lachikyan S2.PNG |
Պատկեր:Lachikyan S3.PNG |
</gallery>
=Տեսանյութեր=
*[https://www.youtube.com/watch?v=RajPixNKNLA Հարցազրույց գեղանկարիչ ՀՀ վաստակավոր նկարիչ Սամվել Լաճիկյանի հետ:]
=Հրապարակումներ մամուլում=
*[http://www.asparez.am/news-hy/gyumreci_arvestagetnerin_vastakavori_kochume_shnorhve-hy/ Ասպարեզ. Գյումրեցի արվեստագետներին վաստակավորի կոչում է շնորհվել:]
*[http://hetq.am/arm/news/31880/gexankarich-samvel-latchikyan-gnaci-orovhetev-el-aneliq-chunei.html Գեղանկարիչ Սամվել Լաճիկյան. «Գնացի, որովհետեւ էլ անելիք չունեի»:]
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005:
[[Category:Նկարիչներ]]
