6701
edits
Changes
Առանց խմբագրման ամփոփման
*1990-ի սեպտեմբերի 9-ին, միանալով Զորի Բալայանին նա հացադուլ հայտարարեց՝ բողոքելով Գորբաչովի կողմից Ղարաբաղի օրինական իշխանության լուծարման դեմ: Երկու օր անց ԽՍՀՄ նախագահ Մ. Ս. Գորբաչովը ուղերձով շնորհավորեց ակադեմիկոսի ծննդյան տարեդարձը եւ խնդրեց դադարեցնել հացադուլը: Շնորհավորանքի տեքստն ընթերցելով՝ Համբարձումյանը դիմեց թղթատարին. «Խնդրում եմ Միխայիլ Սերգեեւիչին փոխանցել, որ եթե ինքը խնդրում է դադարեցնել քաղաքական ձեռնարկումը, ապա կարող էր նշել նաեւ հացադուլ հայտարարած իմ ընկերների անունները: Թե չէ, մի տեսակ լավ չի ստացվում: Նրան նաեւ փոխանցեք, որ մենք կգնանք մինչեւ վերջ եւ որ անձամբ ես երբեք չէի դիմի նման ծայրահեղ միջոցի, եթե վստահ չլինեի իմ իրավացիությանը»:
*ՀՀ ԳԱԱ-ն սահմանել է Վ. Համբարձումյանի անվան մեդալ:
*2009թ. ապրիլի 16-ին սահմանվել է [http://eas.unige.ch/news/documents/20131203_VAprize2014.pdf Վ. Համբարձումյանի անվան միջազգային գիտական մրցանակ], որը տրվում է աստղագիտության, ինչպես նաև աստղագիտույան հետ կապված ֆիզիկայի և մաթեմատիկայի բնագավառում ունեցած ձեռքբերումների համար:
*Վ. Հ. Համբարձումյանի անվամբ է կոչված թիվ 1905 փոքր մոլորակը (Ambartsumian), որ հայտնաբերել է Տ. Մ. Սմիռնովան՝ Ղրիմի աստղադիտարանում 1972 թ. մայիսի 14-ին։
*Թաղված է Բյուրականում:
=Մատենագիտություն=
*Համբարձումյան Վ.Հ., Eine Methode der Bestimmung der Höhe Sonnenfackeln nach der Veränderung ihrer Helligkeit: Astronomische Nachrichten, 1926, Bd. 226, N. 5406, S. 93-96.*Համբարձումյան Վ.Հ., Метод численного решения линейных интегральных уравнений первого рода: В кн,: Сборник студенческих статей математического кружка ЛГУ. Л., 1927, с. 1-2.*Համբարձումյան Վ.Հ., Some Remarks on the Theory of Radiative Equilibrium in the outer layers of the Stars: Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 1927, v. 87, N. 3, p. 209-214.*Համբարձումյան Վ.Հ., Über die Abhängigkeit zwischen ∫xpdh und der Temperatur in den äuβeren Schichten der Sonne: Astronomische Nachrichten, 1927, Bd. 229, N. 5477, S. 85-90.*Համբարձումյան Վ.Հ., Über die temperatur der Sonnenoberfläche: Astronomische Nachrichten, 1927, Bd. 260, N. 5501, S. 89-92.*Համբարձումյան Վ.Հ., Über die Beschaffenheit der sichtbaren Sonnenoberfläche: Yeitschrift für Physik., 1927, Bd. 39, S.60.*Համբարձումյան Վ.Հ., The structure of the outer Layers of the stars: Astronomische Nachrichten, 1928, Bd. 232, N. 5563, S. 321-336.*Համբարձումյան Վ.Հ., On the Temperature within the Sun-sports: Astronomische Nachrichten, 1928, Bd. 233, N. 5575, S. 107-112.*Համբարձումյան Վ.Հ., Über die Integralgleichung des Strahlungsgleichgewichtes: Zeitschrift fr Astrophysik., 1928, Bd. 47, S. 602-607.*Համբարձումյան Վ.Հ., Замечания по поводу работы В. А. Костицина: К вопросу о лучистом равновесии звездных атмосфер: Астрономический журнал 1929, т. 6, вып. 1, с. 79-80.*Համբարձումյան Վ.Հ., О способах определения чисел различных атомов в звездных атмосферах: Доклады Академии Наук СССР, с. А., 1929, № 21, с. 479-482.*Համբարձումյան Վ.Հ., Über die Beziehung zwischen der Lösung und der Resolvente der Integralgleichung des Strahlungsgleichgewichis: Zeitschrift für Physik., 1929, Bd. 52, S 263-267.*Համբարձումյան Վ.Հ., Über eine Frage der Eigenwerttheorie: Zeitschrift für Physik,1929, Bd. 53, S. 690-695.*Համբարձումյան Վ.Հ., Zur linearen Geometrie des Funktionenraumes: Zeitschrift fur Physik, 1929, Bd. 55, S. 801-805.*Համբարձումյան Վ.Հ., Eine quantenthoretisch Bemerkung zur einheitlichen Feldtheorie: Доклады Академии Наук СССП, с. А. 1930, № 3, ս. 45-49.*Համբարձումյան Վ.Հ., Zur Frage nach Vermeidung der unendlichen Selbstrückwirkung des Electrons: Zeitschrift fur Physik, 1930, Bd. 64, N. 7-8. S. 563-567.*Համբարձումյան Վ.Հ., Les electrons inobservables et les rayons β: Comptes Rendus de l`Academie des Sciences de Paris.*Համբարձումյան Վ.Հ., Über eine Folgerung der Diracschen Theorie der Protonen und Elektronen: Доклады Академии Наук СССР, с. А. 1930, № 6, с. 153-155.*Համբարձումյան Վ.Հ., Über die quantitative Spectralanalyse der Sonnenatmosphäre: Zeitschrift fur Physik, 1930, Bd. 60, N. 3-4, S. 255-268.*Համբարձումյան Վ.Հ., Zür Theorie der Abstorptionslinien in Sternatmosphären: Zeitschrift fur Physik, 1930, Bd. 61, N. 2, S. 151-152.*Համբարձումյան Վ.Հ., Температура солнечных факелов: Бюллетень комиссии по исследованию Солнца, 1932, № 2, с. 11-12.*Համբարձումյան Վ.Հ., On the Spectrum of γ Cassiopeiae: Циркуляры ГАО, 1932, № 1, с. 12-13.*Համբարձումյան Վ.Հ., Bemerkungen über das Spectrum von v Cassiopeiae: Astronomische Nachrichten, 1932, Bd. 246, S. 171-172.*Համբարձումյան Վ.Հ., Note on the Continuous Spectrum of Solar Faculae: Циркуляры ГАО, 1932, № 2, с. 6.*Համբարձումյան Վ.Հ., Temperatures of the Wolf-Rayet Stars: Nature, 1932, v. 129, p. 725.*Համբարձումյան Վ.Հ., On the Temperatures of the Nuclei Planetary Nebulae: Циркуляры ГАО, 1932, № 4 с. 8-12.*Համբարձումյան Վ.Հ., The Radiative Ejuilibrium of a Planetary Nebula: Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 1932, v. 93, N. 1, p. 50-61.*Համբարձումյան Վ.Հ., Физическая природа газовых туманностей: Мироведение, 1933, т. 22, № 3, с. 1-6.*Համբարձումյան Վ.Հ., О внутреннем строении звезд: Мироведение, 1933, т. 22, № 3, с. 20-27.*Համբարձումյան Վ.Հ., On the Radiative Equilibrium of a Planetary nebula: Известия Главной астрономической обсерватории в Пулкове 1933, т. 13, 3 № 114, с. 1-27.*Համբարձումյան Վ.Հ., The Excitation of the Metastabile States in the Gaseous Nebulae: Циркуляры Главной астрономической обсерватории, 1933, № 6, с. 10-17.*Համբարձումյան Վ.Հ., On the Intensities of λ4686 and Hβ in the Wolf- Rayet Stars: Циркуляры Главной астрологической обсерватории, 1933, № 7, с. 11-15.*Համբարձումյան Վ.Հ., Die Fläschenhelligkeiten der Monochromatischen Bilder einiger Gasnebel: Zeitschrift für Astrophysik, 1933, Bd. 6, N. 1-2, S. 107-113.*Համբարձումյան Վ.Հ., урс астрофизики и звездной астрономии: библиография, . Ч.1. Методы астрофизических и астрофотографический исследований. Под ред. Б. П. Герасимовича, 1934. 342с. Некоторые сведения из теоретической физики с. 11-37 рис. - Библиогр. в конце ст. - Библиогр. в конце глав.*Համբարձումյան Վ.Հ., К вопросу о распределении озона в земной атмосфере: Бюллетень комиссии по исследованию Солнца, 1934, № 5-6, c. 29-32.*Համբարձումյան Վ.Հ., О диссипации атмосферы. Б кн.: Труды Всесоюзной конференции по изучению стратосферы: 31 марта-7 апреля 1934 года. Л-М., 1935, с. 457-458.*Համբարձումյան Վ.Հ., Внутреннее строение и эволюция звезд.(Доклад на I Всесоюзном астрономо-геодезическом съезде в Москве, 17 января 1934г.): Мироведение, 1934, т. 23, № 4, с. 245-256.*Համբարձումյան Վ.Հ., On the Ionisation in the Nebular Envelope surrounding a Star: Monthly Notices of the Rayal Astronomical Society, 1935, v. 95, N. 5, p. 469-482.*Համբարձումյան Վ.Հ., On the Derivation of the Frequency Function of Space Velocities of the Stars from the observed Radial Velocities: Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 1935, v. 96, N 3, p. 172-179.*Համբարձումյան Վ.Հ., On the mean life-time of the Cluster Type Variables: Observatory, 1935, v. 58 N. 732, p. 152-153.*Համբարձումյան Վ.Հ., Загадки солнечной хромосферы: Мироведение, 1936, т. 25. №. 3, с. 76-81.*Համբարձումյան Վ.Հ., On the distribution of space velocities of B and F type stars: Труды Астрономической обсерватории Ленинградского государственного университета т. 7, Л.-М., 1936, с. 21-32.*Համբարձումյան Վ.Հ., The effect of the absorption lines on the radiative equilibrium of the outer Layers of the stars: Труды Астрономической обсерватории Ленинградского государственного университета т. 6, Л.-М., 1936, с. 7-18.*Համբարձումյան Վ.Հ., On the Faint White Stars in Low Galactic Latitudes: Астрономический журнал, т. 13, в. 1, с. 1-7.*Համբարձումյան Վ.Հ., Double stars and the cosmogonic time-scale: Nature, 1936, v. 137, N. 3465, p. 537.*Համբարձումյան Վ.Հ., Ред.: Росселанд С. Астрофизика на основе теории атома: Пер. с нем. С. А. Шорыгина М.-Л., ОНТИ, Гл. ред. общетехнической литературы, 1936, с. 302.*Համբարձումյան Վ.Հ., Статистика Ферми и теория белых карликов: В кн.: Росселанд С. Астрофизика на основе теории атома. М-Л., 1936, с. 140-146.*Համբարձումյան Վ.Հ., Курс астрофизики и звездной астрономии: библиография, Ч. 2. Физика солнечной системы и звездная астрономия. Под ред. Б. П. Герасимовича. Л.-М., ОНТИ, Гл. ред. общетехнической литературы, 1936, 579 с., с илл. Библиогр. в конце глав. "Звездные атмосферы" с. 315-373.*Համբարձումյան Վ.Հ., Космогония и современная астрофизика: Ученые записки Ленинградского гос. университета, т. 3, № 17. Л., 1937, с. 96-106.*Համբարձումյան Վ.Հ., K статистике двойных звезд: Астрономический журнал, 1937. т. 14. вып. 3, с. 207-219. Библиогр.: 12 назв.*Համբարձումյան Վ.Հ., К вопросу о динамике открытых (звездных) скоплений: Ученые записки Ленинградского государственного университета, № 22, сер. матем. наук (астрономия) вып. 4. Л., 1938. с. 19-22.*Համբարձումյան Վ.Հ., Томсоновское рассеяние в атмосферах звезд: Ученые записки Ленинградского гос. университета, № 22, сер. матем. наук (астрономия) вып. 4. Л. 1988, с. 5-13.*Համբարձումյան Վ.Հ., О диффузии фотонов через рассеивающую среду в связи с применением к некоторым астрофизическим вопросам: Ученые записки Ленинградского государственного университета № 22, сер. мат. наук (астрономия), вып. 4. Л., 1938, с. 11-18.*Համբարձումյան Վ.Հ., Об интерпретации аномального Бальмеровского декремента в спектрах звезд поздних классов с эмиссионными линиями: Астрономический журнал, 1928, т. 15. вып. 1, с. 14-23. Библиогр.: 3 назв.*Համբարձումյան Վ.Հ., По поводу одной заметки о движении Троянцев: Астрономический журнал, 1928, т. 15. вып. 1, с. 76.*Համբարձումյան Վ.Հ., Problem of Diffuse Nebulae and Cosmic Absorption: Бюллетень Абастуманской астрофизической обсерватории, 1938, № 2. с. 37-52. Библиогр.: 10 назв.*Համբարձումյան Վ.Հ., Теоретическая астрофизика: М-Л, Ред. тех-теорет. лит., 1939. с. 255. с рис., табл.*Համբարձումյան Վ.Հ., О лучевом равновесии водородных оболочек, окружающих звезды: Ученые записки Ленинградского государственного университета, № 31. сер. мат. наук (астрономия) вып. 3. Л., 1939. с. 5-10.*Համբարձումյան Վ.Հ., Исправление к статье В. Амбарцумяна ["По поводу одной заметки о движении Троянцев"]: Астрономический журнал, 1939, т. 16, вып. 2, с. 67.*Համբարձումյան Վ.Հ., Исправление к статье В. Амбарцумяна [''По поводу одной заметки о движении Троянцев"]: Астрономический журнал, 1939, т. 16, вып. 2, с. 67.*Համբարձումյան Վ.Հ., О гравитационной потенциальной энергии открытых скоплений: Доклады Академии наук СССР, 1939, т. 24, № 9, с. 875-877.*Համբարձումյան Վ.Հ., Хромосферы: Успехи астрономических наук, 1939, т. 1, с. 143-166. Библиогр.: 6 назв.*Համբարձումյան Վ.Հ., Вопросы космогонии в свете современной астрофизики: Природа, 1939, № 2, с. 21-39.*Համբարձումյան Վ.Հ., Тезисы доклада "Эволюция звезд и звездных систем": Астрономический журнал, 1939, т. 16, вып. 2, с. 71-72.*Համբարձումյան Վ.Հ., Флюктуации в числе внегалактических туманностей и галактическое поглощение: Бюллетень Абастуманской астрофизической обсерватории, 1940, № 4, с. 17-26. Библиогр.: 11 назв.*Համբարձումյան Վ.Հ., Отчет о деятельности Астрономической обсерватории Ленинградского Государственного университета за 1939 г.: Астрономический журнал, 1940, т. 17, вып. 3, с. 82-83.*Համբարձումյան Վ.Հ., Проблема интенсивностей спектральных линий в астрофизике: Известия АН ССР, сер. физ., 1940, т. 4, № 1, с. 40-41.*Համբարձումյան Վ.Հ., Рассеяние и поглощение света в планетных атмосферах. I: Ученые записки Ленинградского гос. университета, № 82, сер. матем. наук (астрономия), вып. II. Л., 1941, с. 64-85.*Համբարձումյան Վ.Հ., Отчет о деятельности Астрономической обсерватории Ленинградского Государственного университета в 1940 г. : Астрономический журнал, 1941, т. 18, вып. 3, с. 257-258.*Համբարձումյան Վ.Հ., О рассеянии света атмосферами планет: Астрономический журнал, 1942, т. 19, вып. 5, с. 30-41.*Համբարձումյան Վ.Հ., Новый способ расчета рассеяния света в мутной среде: Известия АН СССР, серия географическая и геофизическая, 1942, № 3, с. 97-103.*Համբարձումյան Վ.Հ., К вопросу о диффузном отражении света мутной средой: Доклады Академии наук СССР, 1943, т. 38, № 8, с. 257-261.*Համբարձումյան Վ.Հ., К задаче о диффузном отражении света: Журнал экспериментальной и теоретической физики, 1943, т. 13, вып. 9-10, с. 323-334.*Համբարձումյան Վ.Հ., Диффузия света через рассеивающую среду большой оптической толщины: Доклады Академии Наук СССР, 1944, т. 43, № 3, с. 106-110. Библиогр.: 3 назв.*Համբարձումյան Վ.Հ., К теории флюктуаций яркости в Млечном Пути: Доклады Академии наук СССР, 1944, т. 44, № 6, с. 244-247.*Համբարձումյան Վ.Հ., К вопросу о флюктуациях яркости Млечного Пути: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1944, т. 1, № 1-2, с. 9-13. Резюме на арм. яз.*Համբարձումյան Վ.Հ., Об одномерном случае задачи о рассеивающей и поглощающей среде конечной оптической толщины: Известия Академии наук Армянской ССР, естественные науки, 1944, № 1-2, с. 31-36. Резюме на арм. яз.*Համբարձումյան Վ.Հ., On the Problem of the Diffuse Reflection of Light: Journal of Physics, 1944, vol. 8, N. 2, p. 65-75*Համբարձումյան Վ.Հ., О флюктуациях яркости Млечного Пути: Бюллетень Абастуманской астрофизической обсерватории, 1945, № 8, с. 43-46. Резюме на груз. яз.*Համբարձումյան Վ.Հ., Точечный источник света в мутной среде: Бюллетень Ереванской астрономической обсерватории, 1945, № 6, с. 3-9*Համբարձումյան Վ.Հ., К вопросу о характере связи диффузных туманностей с освещающими их звездами: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1945, т. 2, № 3, с. 67-70. Резюме на арм. яз.*Համբարձումյան Վ.Հ., О парциальной поверхностной яркости М31 и Галактики, происходящей от звезд высокой светимости.: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1945, т. 3, № 2, с. 39-43. Резюме на арм. яз.*Համբարձումյան Վ.Հ., Точечный источник света в мутной среде: Contributions du Laboratoire d'Astronomie de Lille, 1956, N 4 Bis, p. 41-47.*Համբարձումյան Վ.Հ., Արեգակը: (Գիտական զրույց): Ավանգարդ, 1945, 20/X, № 22, էջ 3.- Գիտահանրամատչելի գրականություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Տիեզերքի կառուցվածքը: Սովետական Հայաստան (թերթ և ամսագիր), 1945, 15/VIII, № 167, էջ 3. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտության նվաճումները Սովետական Հայաստանում: Սովետական Հայաստան, 1945, 17/XI, № 246, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտության նվաճումները Սովետական Հայաստանում: [httpՍովետական Հայաստանի 25-րդ տարեդարձի առթիվ]: Ավանգարդ, 1945, 24/XI, № 44, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Հայաստանի գիտնականների ավանդը սովետական ժողովրդի հաղթանակի գործում: Սովետական Հայաստան, 1945, № 2, էջ 19-22. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., ՍՍՌՄ Գիտությունների ակադեմիայի դերը համաշխարհային գիտության զարգացման մեջ: Տեղեկագիր ՀՍՍՌ ԳԱ, բնական գիտություններ, 1945, № 5-6, էջ 3-8. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Успехи науки Советской Армении: Коммунист, 1945, 21/XI, № 249, c. 3. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Հայգիտուն Վ. Համբարձումեանի յայտարարութիւնները Խ. Հայաստանի գիտութեան շուրջ/Գիտությունների ակադեմիայի փոխնագահ Վ. Համբարձումյանի «Տասս»-ի թղթակցին տված հարցազրույցը: Նոր կեանք.-Աթենք,1945.-թ.224.-25 դեկտ.- էջ 2/www:*Համբարձումյան Վ.Հ.example, О поверхностных яркостях в Галактике: Астрономический журнал, 1946, т.org Հեղինակի Ազգանուն Ա4, № 5, с. 133-136. Резюме на арм. яз.*Համբարձումյան Վ. Հ.,Գրքի վերնագիրК вопросу об относительном распределении светлой и поглощающей материи в Галактике: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1946, т. 4, № 5, с. 133-136. Резюме на арм. яз.*Համբարձումյան Վ.Հ., Տիեզերքի կառուցվածքը: Երևան: ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1946, 14 էջ (ՀՍՍՌ Գիտ. ակադեմիա: Գիտական պրոպագանդայի խորհուրդ). - Գիտահանրամատչելի գրականություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Նյուտոնի ծննդյան 300-ամյակին նվիրված կոնֆերանսում: (Զրույց Հայկական ՍՍՌ ԳԱ վիցե-պրեզիդենտ Վ. Հ. Համբարձումյանի հետ): Սովետական Հայաստան, ԵՊՀ 1952, 1/I , № 1, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Наука Советской Армении в новой пятилетке: Коммунист, 1946, 11/IV, № 86, c. 2. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Ակադեմիկոսի և Բյուրականի աստղադիտարանի դիրեկտորի խոսքը ամսագրի հրատարակման մասին: Բյուրականի աստղադիտարանի հաղորդումներ.-1946.-պր.1.-էջ [3]/ :*Համբարձումյան Վ.Հ., Համբարձումեան Նեւտոնի ծննդեան 300 ամեակին նուիրուած Լոնտոնի ժողովի մասին: Նոր կեանք.- Աթենք,1946.-թ.456.-1 հոկտ.- էջ 1/ :*Համբարձումյան Վ.Հ., Հայկական ՍՍՌ գիտությունների ակադեմիայի պրեզիդենտ Վ. Համբարձումյանի ճառը/ Ի. Վ. Ստալինի մոնումենտ-քանդակի բացմանը նվիրված միտինգը Երևանում: Սովետ. Հայաստան.-1946.-թ.282.-30 նոյեմբ.- էջ 2/:*Համբարձումյան Վ.Հ., Տիրապետեք գիտության հիմունքները/ Շնորհավորանք դպրոցականներին: Պիոներ կանչ.-1946.-թ.1.-9 մայիսի.- էջ3/ :*Համբարձումյան Վ.Հ., Վենետիկի Մխիթարեան միաբանութեան սրբահայր արքեպիսկոպոս Ուլուհոճեանին/Նամակ-ուղերձ Գիտությունների ակադեմիայի կողմից: Բազմավէպ.-Վենետիկ,1946.-թ.8.-20 փետր.- էջ 214-217/:*Համբարձումյան Վ.Հ., Эволюция звезд и астрофизика: Ереван, Изд-во АН АрмССР, 1947, с. 35 (Акад. наук АрмССР). Литература: 15 назв.*Համբարձումյան Վ.Հ., Подсчеты внегалактических туманностей и галактическое поглощение: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1947, т. 6, № 4, с. 105-110. Литература: 3 назв. Резюме на арм. яз.*Համբարձումյան Վ.Հ., О диффузном отражении и пропускании света анизотропной одномерной рассеивающей средой конечной оптической толщины: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1947, т. 7, № 5, с. 199-202. Резюме на арм. яз.*Համբարձումյան Վ.Հ., Դեպուտատ Վ. Հ. Համբարձումյանի ճառից [Հայկական ՍՍՌ Գերագույն Սովետի II նստաշրջան]: Սովետական Հայաստան, 1947, 12/VII, № 161, էջ 3. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Академия наук Армянской ССР. (Высшие научные центры союзных республик): Вестник АН СССР, 1947, № 10, с. 98-108. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Академия наук Армянской ССР: Коммунист, 1947, 26/1, № 21, с. 3. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Из речи депутата В. А. Амбарцумяна [на второй сессии Верховного Совета Армянской ССР]. (Прения по докладу о государственном бюджете Армянской ССР на 1946 г.): Коммунист, 1947, 13/VII, № 162, c. 2. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., О работе Академии наук Армянской ССР.: Вестник, АН СССР, 1947, № 6, с. 9-12. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Работники науки в 1947 году: Коммунист, 1947, 1/I, № 1, c. 3. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Современная астрофизика и космогония: Вестн. АН СССР, 1947, № 12, с. 53-54.*Համբարձումյան Վ.Հ., Современная астрофизика и космогония: В кн.: Общее собрание Академии наук ССР, посвященное тридцатилетию Великой Октябрьской социалистической революции. Доклады. М.-Л., Изд-во АН СССР, 1948, с. 481-494.*Համբարձումյան Վ.Հ., О числе рассеяний при диффузии фотонов в мутной среде: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1948, т. 8, № 3, с. 101-105. Резюме на арм. яз. - 1948.*Համբարձումյան Վ.Հ., Мутная среда с равномерным распределением источников: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1948, т. 8, № 4, с. 149-151. Литература: 4 назв. Резюме на арм. яз. Առաջաբան: Ն. Մ. Քոչարյանի "Կոսմիկական ճառագայթներ" գրքում: Երևան, ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 20051948, էջ 3. - 1948:*Համբարձումյան Վ.Հ., Աստղերի էվոլյուցիան և աստրոֆիզիկա: Երևան, ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1948, 35 էջ:*Համբարձումյան Վ.Հ., Ալիխանյանների գյուտը:: Սովետական Հայաստան (թերթ և ամսագիր), 1948, № 6, էջ 6-7. - II.- Գիտահանրամատչելի գրականություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Происхождение и развитие звезд. Исследования советских астрофизиков. [Беседа].: Вечерний Ленинград, 1948, 12/V, № 110. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Դելեգատ Վ. Հ. Համբարձումյանի ճառից [Հայաստանի Կ (բ)Պ XIV համագումարում]: (Մտքերի փոխանակություն Հայաստանի Կ(բ)Պ Կենտկոմի աշխատանքի մասին զեկուցման շուրջը): Աովետական Հայաստան, 1948, 17/XI, № 272, էջ 3. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Սովետական գիտությունը աշխարհի ամենաառաջավոր գիտությունն է: Պարտիական կյանք, 1948, № 4, էջ 17-22. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., За новые успехи советской науки.: Коммунист, 1948, 28/XI, № 282, c. 3. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Из речи делегата В. А. Амбарцумяня [на XIV съезде Коммунистической партии (большевиков) Армении]. : Коммунист, 1948, 17/XI, № 272, c. 4. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Հայկական ՍՍՌ Գիտությունների ակադեմիան/ Աշխատանքների ամփոփում: Սովետ. Հայաստան.-1948.-թ.282.-28 նոյեմբ.- էջ 3/:*Համբարձումյան Վ.Հ., Итоги научно-исследовательской работы Академии наук союзных республик за 1948 год. (Академия наук Армянской ССР): Вестник АН СССР, 1949, № 7. с. 104-107. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Крупная победа. [Головное сооружение Севано-Зангинского каскада вступило в строй]: Коммунист, 1948, 12/XI, № 268, c. 3. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Звездная ассоциация вокруг Р Лебедя: Ереван, Изд-во АН АрмССР, 1949. с. 17 (Акад. наук АрмССР. Сообщения Бюраканской обсерватории, вып. 2). Литература: 8 назв.*Համբարձումյան Վ.Հ., Звездные ассоциации: Астрономический журнал, 1949, т. 26, вып. 1, с. 3-9. Литература: 5 назв.*Համբարձումյան Վ.Հ., Предварительные данные об О - ассоциациях в Галактике: Доклады Академии наук СССР, 1949, т. 68, № 1, с. 21-22.*Համբարձումյան Վ.Հ., Замечание о Галактике, как спиральной системе: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1949, т. 10, № 4, с. 149-151. Резюме на арм. яз.*Համբարձումյան Վ.Հ., Звездная ассоциация в Цефее: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1949, т. 10, № 5, с. 205-207. Литература:4 назв. Резюме на арм. яз.*Համբարձումյան Վ.Հ., [Выступление на общем собрании Академии наук СССР, посвященном истории отечественной науки]. В кн.: Вопросы истории отечественной науки. Общее собрание Академии наук СССР, посвященное истории отечественной науки: 5-11 января 1949 г. М-Л., 1949, с. 866-868.*Համբարձումյան Վ.Հ., Рец.: Успехи астрономических наук: т. 4. Отв. ред. акад. В. Г. Фесенков. М.-Л., изд-во АН СССР, 1949. Астрономический журнал, 1949, т. 26, вып. 5, с. 320-321.*Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտությունների ակադեմիան 1949 թվականին: (Զրույց Հայկական ՍՍՌ Գիտությունների ակադեմիայի պրեզիդենտ, Վ. Համբարձումյանի հետ): էջմիածին, 1949, № 5-12, էջ 78-80. - II. Գիտահանրամատչելի գրականություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Звездные ассоциации: Техника молодежи, 1949, № 5, с. 19-21 с илл. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Դեպուտատ Վ. Հ. Հմաբարձումյանի ելույթից [httpՀայկական ՍՍՌ երկրորդ գումարման Գերագույն Սովետի IV նստաշրջան]: (Մտքերի փոխանակություն ՀՍՍՌ 1949 թ. պետական բյուջեյի և 1918 թ. պետական բյուջեյի կատարման մասին զեկուցման շուրջը): Սովետական Հայաստան, 1949, 12/IV, № 85, էջ 3. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Խաղաղության գործը կհաղթի: Սովետական Հայստան, 1949, 2/X, № 233, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Խաղաղության կողմնակիցները ի վիճակի են սանձահարել պատերազմի հրձիգներին: Սովետական Հայաստան, 1949, № 4, էջ 41-41. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., За творческое содружество работников науки и производства: Коммунист, 1949, 6/IV, № 80, c. 1. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Из речи депутата В. А. Амбарцумяна [на заседании четвертой сессии Верховного Совета Армянской ССР второго созыва]. (Прения по докладу о государственном бюджете Армянской ССР): Коммунист; 1949, 14/wwwIV, № 86, c. 2. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Замечание о распределении горячих гигантов: Астрономический журнал, 1950, т. 27, вып. 4, с. 228-232. Литература: 5 назв.*Համբարձումյան Վ.Հ., Письмо в редакцию "Астрономического журнала" [по поводу статьи Б. А. Воронцова-Вельяминова "Распределение горячиx гигантов в Галактике", опубликованной в "Астрономическом журнале" за 1950г., т. 27, вып. 4: Астрономический журнал, 1950, т. 27, вып. 6, с. 372-373.*Համբարձումյան Վ.Հ., О распределении горячиx гигантов во внешниx частяx спиральныx галактик: Доклады Академии наук СССР, 1950, т. 73, № 5, с. 915-916.*Համբարձումյան Վ.Հ., Звездные ассоциации и происxождение звезд: Известия АН СССР, серия физическая, 1950, т. 14, № 1, с. 15-24, 1 л. илл.*Համբարձումյան Վ.Հ., Новое учении о Вселенной. [О работаx лауреата Сталинской премии Г. А. Шайна]: Новый мир, 1950, № 5, с. 266-268.*Համբարձումյան Վ.Հ., On the Patchy Structure of the Interstellar Absorbing Layer: Transactions of the International Astronomical Union, 1950, Vol. 7, p. 452-455.*Համբարձումյան Վ.exampleՀ.org Հեղինակի Ազգանուն Ա, Die Sternassoziationen und die Entstehung der Sterne: (Vorgelegt in der Gesamtsitzung der Deutschen Akademie der Wiessenschalten vom 27.VI-1950) Abhandlungen der Deutschen Akademie der Wissenschaften. Mathematischnaturwissensch. Klasse. 1950, N 2.*Համբարձումյան Վ. Հ.,Հոդվածի վերնագիրГде зарождаются звезды: Литературная газета, Պատմաբանասիրական հանդես1950, Երևան18/I, 2005№ 6, թիվ с. 2. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Загадка возникновения звезд: Советский Союз, 1950, № 10, с. 20-21 с. илл.. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Звездные ассоциации: Наука и жизнь, 1950, № 1. с. 32-36. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Открытия советских астрономов. [Изложение лекции]: Вечерний Ленинград, 1950, 5/I, № 3. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Բոլոր ուժերով պաշտպանենք խաղաղությունը: Սովետական Հայաստան, 1950, № 8, էջ 13. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Բոլոր ուժերով պաշտպանենք խաղաղությունը: Սովետական Հայաստան, 1950, 3/VIII, № 182, էջ 1. - 1950. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտության ծաղկումը: Սովետական Հայաստան, 1950, № 11, էջ 43-44. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Կեցցե՜ազատասեր կորեական ժողովուրդը: Ավանգարդ, 1950, 1/VIII, № 84, էջ 1. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Հարված իդեալիզմին: [Աստղաբաշխության բնագավառում]: Սովետական Հայաստան, 1950, № 3, էջ 28-29. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Պաշտպանենք խաղաղությունը: Սովետտական գրականություն և արվեստ, 1950, № 5, էջ 52. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Սովետական գիտության նոր տարին: Սովետական Հայաստան, 1950, № 1, էջ 24. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Удар по идеализму. [Открытие и изучение нового типа звездных систем - звездных ассоциаций в Бюраканской астрофизической обcерватории Акад. нук АрмССР]: Правда, 1950, 5/III, № 64, c. 4. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., К теории флюктуаций в видимом распределении звезд на небе: Ереван, Изд-во АН Арм ССР, 1951. 61 с. (Акад. наук АрмССР. Сообщения Бюраканской обсерватории, вып. 6). Литература: 7 назв.*Համբարձումյան Վ.Հ., Выступление [на первом совещании по вопросам космогонии]: В кн.: Труды первого совещения по вопросам космогония 16-19 апреля 1951 г. М., 1951, с. 326-333.*Համբարձումյան Վ.Հ., Вселенная: Большая Советская Энциклопедия. Изд. 2-е, т. 9, 1951, с. 290-297.*Համբարձումյան Վ.Հ., Ассоциация Кассиопея II: Астрономический журнал, 1951, т. 28, вып. 3, с. 160-162.*Համբարձումյան Վ.Հ., О вероятности кажущихся кратных систем типа Трапеции Ориона: Доклады АН АрмССР, 1951, т. 13, № 4, с. 97-103. Резюме на арм. яз.*Համբարձումյան Վ.Հ., К статистике кратных систем типа Трапеции: Доклады АН АрмССР, 1951, т. 13, № 5, с. 129-131. Резюме на арм. яз.*Համբարձումյան Վ.Հ., Эволюция звезд и астрофизика: Abhandlungen aus der Sowjetischen Astronomie. Folge 1. Berlin, 1951, S. 9-32*Համբարձումյան Վ.Հ., Звездная ассоциация вокруг Р Лебедя: Abhandlungen aus der Sowjetischen Astronomie. Folge 1. Berlin, 1951, S. 43-53.*Համբարձումյան Վ.Հ., Звездные ассоциации: Abhandlungen aus der Sowjetischen Astronomie. Folge 1. Berlin, 1951, S. 33-41.*Համբարձումյան Վ.Հ., Замечание о распределении горячих гигантов: Abhandlungen aus der Sowjetischen Astronomie. Folge 2. Berlin, 1951, S. 147-153.*Համբարձումյան Վ.Հ., Звездные ассоциации и происxождение звезд: Sprawozdania Polskiego towarzystwa astronomicznego. Zeszyt III. Wroclaw, 1951, str. 117-154.*Համբարձումյան Վ.Հ., К теории флюктуаций в видимом распределении звезд на небе: Abhandlungen aus der Sowjetischen Astronomie. Folge 2. Berlin, 1951, S. 155-195.*Համբարձումյան Վ.Հ., Звездные ассоциации: Знание-сила, 1951, № 4, с. 1-5 с илл.. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտությունը Սովետական Հայաստանում: Սովետական Հայաստան, 1951, 20/III, № 65, էջ 3. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Դեպի նոր հաջողություններ: ["Սովետական Հայաստան" թերթի 30-ամյակի առթիվ]: Սովետական Հայաստան, 1951, 6/II, № 30, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Ընկ. Վ. Հ. Համբարձումյանի ճառից [Հայաստանի Կ(բ)Պ XV համագումարում]: (Մտքերի փոխանակություն ՀԿ(բ)Պ Կենտկոմի աշխատանքի մասին զեկուցման շուրջը): Սովետական Հայաստան, 1951, 27/III, № 71, էջ 3. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., За процветание советской науки. (Беседа с президентом Акад. наук АрмССР В. А. Амбарцумяном): Коммунист, 1951, 4/XI, № 260, c. 1. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Из речи тов. В. А. Амбарцумяна [на съезде Коммунистической партии (большевиков) Армении]: Коммунист, 1951, 25/III, № 70, c. 2. -45Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Советская наука в борьбе за мир: Известия АН АрмССР, общество науки, 1651, № 11, с. 3-12. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Творческое содружество советских ученых. [Беседа с президентом Академии наук Армянской ССР В. А. Амбарцумяном]: Коммунист, 1951, 5/VII, № 155, c. 2. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Stars and Politics: News, 1951, N 4, p. 17-18. - Հրապարակախոսություն:*Համբարձումյան Վ.Հ., Ассоциация Коссиопея II: Sowjetwissenschaft. Naturwis II. Abt., 1952, N. 2, S. 299-302.*Համբարձումյան Վ.Հ., Ակադեմիկոս Վ. Համբարձումյանի հայտարարությունը ՍՍՌՄ 1952-ի պյուճեի զեկուցման շուրջ: Նոր կենաք.-Բուխարեստ, 1952.-թ.95.-16 մարտի.- էջ 1/ Վ. Հ. Համբարձումյան //:*Համբարձումյան Վ.Հ., *Համբարձումյան Վ.Հ., *Համբարձումյան Վ.Հ., *Համբարձումյան Վ.Հ., *Համբարձումյան Վ.Հ., *Համբարձումյան Վ.Հ., *Համբարձումյան Վ.Հ., *Համբարձումյան Վ.Հ., *Համբարձումյան Վ.Հ., *Համբարձումյան Վ.Հ., *Համբարձումյան Վ.Հ., *Համբարձումյան Վ.Հ.,
=Տե՛ս նաև=
