6701
edits
Changes
Նոր էջ «{{Person | name-am = Առաքելյան Սեդրակ Առաքելի | name-am-aliases = | name-ru = Аракелян Седрак Аракелович | name-ru-...»:
{{Person
| name-am = Առաքելյան Սեդրակ Առաքելի
| name-am-aliases =
| name-ru = Аракелян Седрак Аракелович
| name-ru-aliases =
| name-lat =
| name-en = Arakelyan Sedrak
| name-fr =
| image = 2591 1.png
| birth-date = 17.12.1884
| birth-place = Ջահուկ, Նախիջևան
| death-date = 06.03.1942
| death-place = Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
| description = Նկարիչ:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1884թ. դեկտեմբերի 17-ին Ջահուկ գյուղում (այժմ՝ Նախիջևանի Բաբեկի շրջան):
Մահացել է 1942թ. մարտի 6-ին Հայաստանի Խորհրդային Հանրապետության մայրաքաղաք Երևանում:
==Կրթություն==
*1908թ. ավարտել է Գեղեցիկ արվեստները խրախուսող կովկասյան ընկերության Թիֆլիսի գեղանկարչության և քանդակագործության դպրոցը:
*1916թ. ավարտել է Մոսկվայի գեղանկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ուսումնարանը:
*Աշակերտել է [[Թադևոսյան Եղիշե Մարտիրոսի|Եղիշե Թադևոսյանին]]:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1905.1908թթ. աշխատակցել է «Հասկեր» ամսագրին և «Մաճկալ» թերթին:
*1921-1937թթ.՝ Երևանի գեղարվեստի ուսումնարանի հիմնադիր-դասատու:
**1921-1925թթ.՝ վարիչ:
===Աշխատանքներ===
'''Գյուղական պատկերներ'''
*«Հաց են թխում», 1914:
*«Ցորեն են ծեծում», 1915:
*«Գյուղական բակ», 1927:
*«Կալը Սևանի ափին», 1928:
*«Աղբյուրի մոտ» (էսքիզ), 1928:
*«Աղբյուրի մոտ», 1928:
'''Բնապատկերներ'''
*«Առաքելոց եկեղեցին. Սևան», 1923:
*«Գարունը Երևանում», 1926:
*«Աշուն. Երևանի մի անկյունում», 1926:
*«Սևանի ձկնորսները», 1935:
*«Փշատի քաղ», 1936:
*«Անհանգիստ լիճը. Աղկալա», 1939:
*«Հին Գորիս», 1940:
==Ձեռքբերումներ==
*1935թ.՝ ՀԽՍՀ վաստակավոր գործիչ:
==Այլ==
*[[Առաքելյան Առաքել Սեդրակի|Առաքելյան Առաքելի]] հայրն է:
*1919թ. տեղափոխվել է Երևան:
*Պատկերել է հայկական գյուղը, հին Երևանի Հայաստանի բնությունը և այլն:
*Պայմանական նշանակություն ունեցող գունաշարով վավերացրել է ժամանակաշրջանը հատկանշող ռիթմերը, ռոմանտիկ շունչը, որոշ դրվագներում («Սևան: Կարմիր ճայեր», 1926, «Փշատաքաղ», 1936) հասել գեղարվեստական հազվագյուտ արդյունքի:
*Ստեղծել է պատկերազարդ սկզբունքներով տարբեր գեղանկարչական երկեր՝ իրական ծավալներից տատանվելով դեպի դրանց գունային համարժեքները:
*Հեղինակ է նաև ինքնատիպ կոմպոզիցիաների և դիմանկարների:
*Գործերի մեծ մասը գտնվում է Հայաստանի ազգային պատկերասրահում:
*Մասնակցել է Վենետիկի (1924), Նյու Յորքի (1929), Ստոկհոլմի (1930), Փարիզի (1934) ցուցահանդեսներին:
=Նկարներ=
<gallery>
Седрак АРАКЕЛЯН 4.jpg
Arakelyan Sedrak 04.jpg|Նարդի խաղալիս, 1913
Arakelyan Sedrak 05.jpg|Գյուղում, 1917
Arakelyan Sedrak 06.jpg|Ցորեն են չորացնում, 1920
Arakelyan Sedrak 07.jpg|Կնոջ դիմանկար, 1921
Arakelyan Sedrak 08.jpg|Ուռենին գարնանը, 1922
Arakelyan Sedrak 09.jpg|Մթնշաղ, 1923-1924
Arakelyan Sedrak 10.jpg|Տեսարան Ալիբեկից, 1925
Arakelyan Sedrak 11.jpg|Կալը գյուղում, 1928
Arakelyan Sedrak 12.jpg|Դավայաթաղ, 1933
Arakelyan Sedrak 13.jpg|Սևանի ձկնորսները, 1935
Arakelyan Sedrak 14.jpg|Առավոտը Ախկալայում, 1939
Arakelyan Sedrak 15.jpg|Միկոյան շրջակայքը, 1939
Arakelyan Sedrak 01.jpg|Գեղատեսիլ լիճը. Սևան, 1940
Arakelyan Sedrak 02.jpg|Կնոջ դիմանկար
Arakelyan Sedrak 03.jpg|Ինքնանկար
</gallery>
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*Մաթևոսյան Վ., Սեդրակ Առաքելյան, Ե., 1963:
*Գյուրջյան Գ., Սեդրակ Առաքելյան, Ե., 1967:
*Большая советская энциклопедия. 3-е издание. М., 1970-1977.
**Ерканян В.С. Армянская культура в 1800-1917 гг. / Пер. с арм. К.С. Худавердяна. Ер., 1985.
*[http://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=2&hId=968 Սեդրակ Առաքելյան, Հայկական հանրագիտարան:]
*[http://www.avproduction.am/?ln=am&page=person&id=325 Սեդրակ Առաքելյան, AV Production:]
*[http://www.panorama.am/am/miscellaneous/2013/08/13/s-araqelyan/ Բնանկարի ժանրի առաջնակարգ վարպետներից… Սեդրակ Առաքելյան, Պանորամա:]
*[http://forum.artinvestment.ru/showpost.php?p=831701&postcount=4 К 125-летию со дня рождения Седрака АРАКЕЛЯНА.]
*Նկարները՝ [http://www.gallery.am/hy/database-egov/?d_l=0&d_s=0&d_a=79&kyw=&p=1&s_b=0 Հայաստանի ազգային պատկերասրահի կայքում:]
[[Category:Նկարիչներ]] [[Category:Արվեստագետներ]] [[Category:Մանկավարժներ]]
| name-am = Առաքելյան Սեդրակ Առաքելի
| name-am-aliases =
| name-ru = Аракелян Седрак Аракелович
| name-ru-aliases =
| name-lat =
| name-en = Arakelyan Sedrak
| name-fr =
| image = 2591 1.png
| birth-date = 17.12.1884
| birth-place = Ջահուկ, Նախիջևան
| death-date = 06.03.1942
| death-place = Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
| description = Նկարիչ:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1884թ. դեկտեմբերի 17-ին Ջահուկ գյուղում (այժմ՝ Նախիջևանի Բաբեկի շրջան):
Մահացել է 1942թ. մարտի 6-ին Հայաստանի Խորհրդային Հանրապետության մայրաքաղաք Երևանում:
==Կրթություն==
*1908թ. ավարտել է Գեղեցիկ արվեստները խրախուսող կովկասյան ընկերության Թիֆլիսի գեղանկարչության և քանդակագործության դպրոցը:
*1916թ. ավարտել է Մոսկվայի գեղանկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ուսումնարանը:
*Աշակերտել է [[Թադևոսյան Եղիշե Մարտիրոսի|Եղիշե Թադևոսյանին]]:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1905.1908թթ. աշխատակցել է «Հասկեր» ամսագրին և «Մաճկալ» թերթին:
*1921-1937թթ.՝ Երևանի գեղարվեստի ուսումնարանի հիմնադիր-դասատու:
**1921-1925թթ.՝ վարիչ:
===Աշխատանքներ===
'''Գյուղական պատկերներ'''
*«Հաց են թխում», 1914:
*«Ցորեն են ծեծում», 1915:
*«Գյուղական բակ», 1927:
*«Կալը Սևանի ափին», 1928:
*«Աղբյուրի մոտ» (էսքիզ), 1928:
*«Աղբյուրի մոտ», 1928:
'''Բնապատկերներ'''
*«Առաքելոց եկեղեցին. Սևան», 1923:
*«Գարունը Երևանում», 1926:
*«Աշուն. Երևանի մի անկյունում», 1926:
*«Սևանի ձկնորսները», 1935:
*«Փշատի քաղ», 1936:
*«Անհանգիստ լիճը. Աղկալա», 1939:
*«Հին Գորիս», 1940:
==Ձեռքբերումներ==
*1935թ.՝ ՀԽՍՀ վաստակավոր գործիչ:
==Այլ==
*[[Առաքելյան Առաքել Սեդրակի|Առաքելյան Առաքելի]] հայրն է:
*1919թ. տեղափոխվել է Երևան:
*Պատկերել է հայկական գյուղը, հին Երևանի Հայաստանի բնությունը և այլն:
*Պայմանական նշանակություն ունեցող գունաշարով վավերացրել է ժամանակաշրջանը հատկանշող ռիթմերը, ռոմանտիկ շունչը, որոշ դրվագներում («Սևան: Կարմիր ճայեր», 1926, «Փշատաքաղ», 1936) հասել գեղարվեստական հազվագյուտ արդյունքի:
*Ստեղծել է պատկերազարդ սկզբունքներով տարբեր գեղանկարչական երկեր՝ իրական ծավալներից տատանվելով դեպի դրանց գունային համարժեքները:
*Հեղինակ է նաև ինքնատիպ կոմպոզիցիաների և դիմանկարների:
*Գործերի մեծ մասը գտնվում է Հայաստանի ազգային պատկերասրահում:
*Մասնակցել է Վենետիկի (1924), Նյու Յորքի (1929), Ստոկհոլմի (1930), Փարիզի (1934) ցուցահանդեսներին:
=Նկարներ=
<gallery>
Седрак АРАКЕЛЯН 4.jpg
Arakelyan Sedrak 04.jpg|Նարդի խաղալիս, 1913
Arakelyan Sedrak 05.jpg|Գյուղում, 1917
Arakelyan Sedrak 06.jpg|Ցորեն են չորացնում, 1920
Arakelyan Sedrak 07.jpg|Կնոջ դիմանկար, 1921
Arakelyan Sedrak 08.jpg|Ուռենին գարնանը, 1922
Arakelyan Sedrak 09.jpg|Մթնշաղ, 1923-1924
Arakelyan Sedrak 10.jpg|Տեսարան Ալիբեկից, 1925
Arakelyan Sedrak 11.jpg|Կալը գյուղում, 1928
Arakelyan Sedrak 12.jpg|Դավայաթաղ, 1933
Arakelyan Sedrak 13.jpg|Սևանի ձկնորսները, 1935
Arakelyan Sedrak 14.jpg|Առավոտը Ախկալայում, 1939
Arakelyan Sedrak 15.jpg|Միկոյան շրջակայքը, 1939
Arakelyan Sedrak 01.jpg|Գեղատեսիլ լիճը. Սևան, 1940
Arakelyan Sedrak 02.jpg|Կնոջ դիմանկար
Arakelyan Sedrak 03.jpg|Ինքնանկար
</gallery>
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*Մաթևոսյան Վ., Սեդրակ Առաքելյան, Ե., 1963:
*Գյուրջյան Գ., Սեդրակ Առաքելյան, Ե., 1967:
*Большая советская энциклопедия. 3-е издание. М., 1970-1977.
**Ерканян В.С. Армянская культура в 1800-1917 гг. / Пер. с арм. К.С. Худавердяна. Ер., 1985.
*[http://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=2&hId=968 Սեդրակ Առաքելյան, Հայկական հանրագիտարան:]
*[http://www.avproduction.am/?ln=am&page=person&id=325 Սեդրակ Առաքելյան, AV Production:]
*[http://www.panorama.am/am/miscellaneous/2013/08/13/s-araqelyan/ Բնանկարի ժանրի առաջնակարգ վարպետներից… Սեդրակ Առաքելյան, Պանորամա:]
*[http://forum.artinvestment.ru/showpost.php?p=831701&postcount=4 К 125-летию со дня рождения Седрака АРАКЕЛЯНА.]
*Նկարները՝ [http://www.gallery.am/hy/database-egov/?d_l=0&d_s=0&d_a=79&kyw=&p=1&s_b=0 Հայաստանի ազգային պատկերասրահի կայքում:]
[[Category:Նկարիչներ]] [[Category:Արվեստագետներ]] [[Category:Մանկավարժներ]]
