6701
edits
Changes
Նոր էջ «{{Person | name-am = Գրիգոր Խլաթեցի | name-am-aliases = Ծերենց, Բզնունեցի | name-ru = Григор Хлатеци | name-ru-aliases = ...»:
{{Person
| name-am = Գրիգոր Խլաթեցի
| name-am-aliases = Ծերենց, Բզնունեցի
| name-ru = Григор Хлатеци
| name-ru-aliases = Церенц, Бзнунеци
| name-lat =
| name-en = Grigor Khlatetsi
| name-fr =
| image = Grigor Khlatents.jpg
| birth-date = 1349
| birth-place = Խլաթ, Մեծ Հայք
| death-date = 27.05.1425
| death-place = Ցիպնավանք
| description = Մատենագիր, բանաստեղծ, մանկավարժ, երաժիշտ, հասարակական գործիչ:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1349թ. Մեծ Հայքի Տուրուբերան նահանգի Բզնունիք գավառի Խլաթ քաղաքում:
Մահացել է 01425թ. մայիսի 27-ին Ցիպնավանքում:
==Կրթություն==
*1361-1367թթ. սովորել է Ցիպնավանքի Վարդան ճգնավորի դպրցում:
*1378-1386թթ. սովորել է Սյունիքի Որոտնավանքի համասլարանում:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1367-1377թթ. զբաղվել է քարոզչությամբ:
*1388թ.-ից դասավանդել է Խառաբաստավանքում (Քաջբերունիք), Սալնապատում:
*1408թ.-ից դասավանդել է Մեծոփավանքում:
**1410թ.-ից՝ րաբունապետ:
==Այլ==
*Առանձնացել է Ցիպնավանքում և շարունակել գրական, մանկավրժական, գրչական գործունեությունը:
*Ընդօրինակել է ձեռագրեր, կազմել ու խմբագրել ժողովածուներ, շարադրել երկեր, վարքեր, մեկնաբանություններ:
*Գրել է նաև ընդօրինակած ձեռագրերի արձակ և չափածո հիշատակարաններ (նշանակավոր է 1422թ. գրված Գանձարանի չափածո հիշատակարանը:
*Գրիգոր Խլաթեցին միջնադարում ավելի հայտնի է դարձել և գնահատվել Հայսմաւուրքի խմբագրման համար, որը մասամբ վերածվել է հայ ժողովրդի պատմության սկզբնաղբյուրի:
*Ծաղկել է նաև ձեռագրեր (Մատենադարան, ձեռ. N 1520, 1521, 3714):
*Գրիգոր Խլաթեցին եղել է գանձասաց, տաղասաց: Հավաքել է նախորդների և ժամանակակիցների շատ ստեղծագործություններ, որպես խազագետ-գրիչ ու տեսաբան՝ կազմել է երգարաններ:
*Նրա գրական գործերից երաժշտածիսագիտական նշանակություն ունեն «Խրատ ժամատեղաց» և «Գովութիւն Սաղմոսի» գրվածքները:
*Հայ միջնադարյան հոգևոր երգարվեստի որոշ հիմնխնդիրների լուսաբանման համար կարևոր են Գրիգոր Խլաթեցու կազմած գանձարանները (Մատենադարա, ձեռ. N 8366, 4011, 5328):
*Գանձարանը համալրել է նոր միավորներով, ստեղծել գանձ-մեղեդի-տաղ-հորդորակի նոր շարքեր:
=Նկարներ=
<gallery>
ՊGrigor Khlatents.jpg
</gallery>
=Մատենագիտություն=
*Գրիգոր Խլաթեցի, Գանձարան, խմբագրում, 1399-1401 (Մատենադարան, ձեռ. N 1520):
*Գրիգոր Խլաթեցի, Ճառընտրի, ընդօրինակում և խմբագրում, 1404-1406 (Մատենադարան, ձեռ. N 1521):
*[http://www.digilib.am/digilib/?menu=10&wrk=1072&media=64&mediaPg=0&mediaZoo=400&wrpg=0&aupg=0 «Յիշատակարան աղէտից» Գրիգորի Խլաթեցւոյ. Պատմական վիպասանութիւն, հրատարակեց Խալաթեան Գրիգոր, Վաղարշապատ, 1897:]
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*Մաթևոսյան Ա., Մարաբյան Ս., Գրիգոր Ծերենց Խլաթեցի, Ե., 2000:
*Մարաբյան Ս. Տ., Գրիգոր Խլաթեցու պատմագրական երկերը.- «Պատմա-բանասիրական հանդես», 1977, № 2, էջ 128-136։
*Մարաբյան Սեդա, Գրիգոր Խլաթեցու նամակները.- «Լրաբեր Հասարակական Գիտությունների», 1978, № 5, էջ 83-88։
*Մարաբյան Սեդա, Գրիգոր Խլաթեցու Տոնականները,- «Էջմիածին», 1985, թիվ 7։
*Թովմա Մեծոփեցի, Պատմութիւն Լանկ Թամուրայ ն յաջորդաց իւրոց, Փարիզ, 1860:
*Աբեղյան Մ․, Հայոց հին գրականության պատմություն, հ․ 2, Ե․, 1946, Էշ 357։
*ԺԵ դարի հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, կազմ․ Լ․ Խաչիկյան, մաս 1, Ե․, 1955։
*Մարաբյան Սեդա, Գրիգոր Խլաթեցու ձեռագրական ժառանգությունը,- «Բանբեր մատենադարանի», թիվ 15, Երեւան, 1986, էջ 173-190։
*[http://www.example.org Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Գրքի վերնագիր, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2005:]
*[http://www.example.org Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:]
[[Category:Մատենագիրներ]] [[Category:Գրողներ]] [[Category:Բանաստեղծներ]] [[Category:Գրիչներ]] [[Category:Մանկավարժներ]] [[Category:Երաժիշտներ]] [[Category:Հասարակական գործիչներ]]
| name-am = Գրիգոր Խլաթեցի
| name-am-aliases = Ծերենց, Բզնունեցի
| name-ru = Григор Хлатеци
| name-ru-aliases = Церенц, Бзнунеци
| name-lat =
| name-en = Grigor Khlatetsi
| name-fr =
| image = Grigor Khlatents.jpg
| birth-date = 1349
| birth-place = Խլաթ, Մեծ Հայք
| death-date = 27.05.1425
| death-place = Ցիպնավանք
| description = Մատենագիր, բանաստեղծ, մանկավարժ, երաժիշտ, հասարակական գործիչ:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1349թ. Մեծ Հայքի Տուրուբերան նահանգի Բզնունիք գավառի Խլաթ քաղաքում:
Մահացել է 01425թ. մայիսի 27-ին Ցիպնավանքում:
==Կրթություն==
*1361-1367թթ. սովորել է Ցիպնավանքի Վարդան ճգնավորի դպրցում:
*1378-1386թթ. սովորել է Սյունիքի Որոտնավանքի համասլարանում:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1367-1377թթ. զբաղվել է քարոզչությամբ:
*1388թ.-ից դասավանդել է Խառաբաստավանքում (Քաջբերունիք), Սալնապատում:
*1408թ.-ից դասավանդել է Մեծոփավանքում:
**1410թ.-ից՝ րաբունապետ:
==Այլ==
*Առանձնացել է Ցիպնավանքում և շարունակել գրական, մանկավրժական, գրչական գործունեությունը:
*Ընդօրինակել է ձեռագրեր, կազմել ու խմբագրել ժողովածուներ, շարադրել երկեր, վարքեր, մեկնաբանություններ:
*Գրել է նաև ընդօրինակած ձեռագրերի արձակ և չափածո հիշատակարաններ (նշանակավոր է 1422թ. գրված Գանձարանի չափածո հիշատակարանը:
*Գրիգոր Խլաթեցին միջնադարում ավելի հայտնի է դարձել և գնահատվել Հայսմաւուրքի խմբագրման համար, որը մասամբ վերածվել է հայ ժողովրդի պատմության սկզբնաղբյուրի:
*Ծաղկել է նաև ձեռագրեր (Մատենադարան, ձեռ. N 1520, 1521, 3714):
*Գրիգոր Խլաթեցին եղել է գանձասաց, տաղասաց: Հավաքել է նախորդների և ժամանակակիցների շատ ստեղծագործություններ, որպես խազագետ-գրիչ ու տեսաբան՝ կազմել է երգարաններ:
*Նրա գրական գործերից երաժշտածիսագիտական նշանակություն ունեն «Խրատ ժամատեղաց» և «Գովութիւն Սաղմոսի» գրվածքները:
*Հայ միջնադարյան հոգևոր երգարվեստի որոշ հիմնխնդիրների լուսաբանման համար կարևոր են Գրիգոր Խլաթեցու կազմած գանձարանները (Մատենադարա, ձեռ. N 8366, 4011, 5328):
*Գանձարանը համալրել է նոր միավորներով, ստեղծել գանձ-մեղեդի-տաղ-հորդորակի նոր շարքեր:
=Նկարներ=
<gallery>
ՊGrigor Khlatents.jpg
</gallery>
=Մատենագիտություն=
*Գրիգոր Խլաթեցի, Գանձարան, խմբագրում, 1399-1401 (Մատենադարան, ձեռ. N 1520):
*Գրիգոր Խլաթեցի, Ճառընտրի, ընդօրինակում և խմբագրում, 1404-1406 (Մատենադարան, ձեռ. N 1521):
*[http://www.digilib.am/digilib/?menu=10&wrk=1072&media=64&mediaPg=0&mediaZoo=400&wrpg=0&aupg=0 «Յիշատակարան աղէտից» Գրիգորի Խլաթեցւոյ. Պատմական վիպասանութիւն, հրատարակեց Խալաթեան Գրիգոր, Վաղարշապատ, 1897:]
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*Մաթևոսյան Ա., Մարաբյան Ս., Գրիգոր Ծերենց Խլաթեցի, Ե., 2000:
*Մարաբյան Ս. Տ., Գրիգոր Խլաթեցու պատմագրական երկերը.- «Պատմա-բանասիրական հանդես», 1977, № 2, էջ 128-136։
*Մարաբյան Սեդա, Գրիգոր Խլաթեցու նամակները.- «Լրաբեր Հասարակական Գիտությունների», 1978, № 5, էջ 83-88։
*Մարաբյան Սեդա, Գրիգոր Խլաթեցու Տոնականները,- «Էջմիածին», 1985, թիվ 7։
*Թովմա Մեծոփեցի, Պատմութիւն Լանկ Թամուրայ ն յաջորդաց իւրոց, Փարիզ, 1860:
*Աբեղյան Մ․, Հայոց հին գրականության պատմություն, հ․ 2, Ե․, 1946, Էշ 357։
*ԺԵ դարի հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, կազմ․ Լ․ Խաչիկյան, մաս 1, Ե․, 1955։
*Մարաբյան Սեդա, Գրիգոր Խլաթեցու ձեռագրական ժառանգությունը,- «Բանբեր մատենադարանի», թիվ 15, Երեւան, 1986, էջ 173-190։
*[http://www.example.org Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Գրքի վերնագիր, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2005:]
*[http://www.example.org Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:]
[[Category:Մատենագիրներ]] [[Category:Գրողներ]] [[Category:Բանաստեղծներ]] [[Category:Գրիչներ]] [[Category:Մանկավարժներ]] [[Category:Երաժիշտներ]] [[Category:Հասարակական գործիչներ]]
