Հայկունի Սարգիս

Hayazg-ից
Հայկունի Սարգիս
Айкуни Саркис
Haykuni-sargis.jpg
Այլ անուններ: Ղազարյան Սարգիս
Անգլերեն: Haykuni Sargis
Հայերեն: Հայկունի Սարգիս
Ծննդյան տարեթիվը: 1832
Ծննդավայրը: Զեֆանոս, Տրապիզոնի վիլայեթ
Մահվան տարեթիվը: 1908
Մահվան վայրը: Վաղարշապատ, Հայաստանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ:
Բանահավաք, ազգագրագետ։

Կենսագրություն

Ծնվել է 1832թ. Տրապիզոնի վիլայեթի Զեֆանոս գյուղում:

Աշխատանքային գործունեություն

  • Եղել է ուսուցիչ Տրապիզոնում, Վանում, Արդվինում, Ալաշկերտում:
  • Աշխատակցել Է «Հայրենիք», «Մասիս», «Երկրագունդ» պարբերականներին:

Ձեռքբերումներ

  • Արժանացել է Մոսկվայի Լազարյան ճեմարանի մրցանակին։

Այլ

  • 1893թ.-ից ապրել է Վաղարշապատում։
  • Նա ուսումնասիրել է Հայաստանի հայ և այլազգի բնակչության կենցաղն ու սովորույթները։
  • Գրառումները 1895-1896թթ. լույս են տեսել «Արարատ» հանդեսում և առանձին գրքերով։
  • Հայկունին հայտնաբերել և գրառել է «Սասնա ծռերի» Արարատյան, Մոկաց, Շատախի, Խլաթի պատումները, ինչպես նաև «Մոքոս» (1896) վիպերգը։
  • Համակարգել և «Էմինյան ազգագրական ժողովածուի» Բ, Դ, Ե, Զ հատորներում (1901-1906) հրապարակել է իր գրառած (շուրջ 50 բարբառով) բանահյուսական գործերը։
  • Զբաղվել է նաև ժողովրդական իրավագիտության հարցերով:
    • «Ժամանակակից հայերի սովորության իրավունքը», «Ազգագրական բառարան»-ը և այլ ուսումնասիրություններ անտիպ են:
  • Գրառել է նաև առակներ, որոնց մի մասը տպագրել է առանձին գրքով։
  • Զբաղվել է ժողովրդական իրավագիտության հարցերով:

Նկարներ

Մատենագիտություն

  • Հայկունի Ս., Կորած, մոռացված հայեր, 1895:
  • Հայկունի Ս., Դերսիմ, 1896:
  • Հայկունի Ս., Պարսկահայք, 1896:
  • Հայկունի Ս., Ազգագրական բառարանը, ուսումնասիրություն։
  • Հայկունի Ս., Բագրեվանդ, Ջրաբաշխ գավառ, 1894:
  • Հայկունի Ս., Հուսեփցի ազգատոհմ և տարօրինակ ավազակ Աբրիեոմ Տրապիզոնի հայ գյուղերու մեջ 1795-1840թթ․, 1905:
  • Հայկունի Ս., Կենդանական վեպ, հ․ 1, առակ, 1907:
  • Հայկունի Ս., Ժամանակակից հայերի սովորության իրավունքը:

Տե՛ս նաև

  • Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005:
  • Բանասիրության հանրագիտարան: