Դանիել Ա Սուրմառեցի

Դանիել Ա Սուրմառեցի
Даниел А Сурмареци
Անգլերեն:	Daniel A Surmareci
Հայերեն:	Դանիել Ա Սուրմառեցի
Ծննդավայրը:	Սուրմելի, Թուրքիա
Մահվան տարեթիվը:	1808
Մահվան վայրը:	Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ: Ամենայն հայոց կաթողիկոս 1801-1802թթ. և 1807թ.:

Կենսագրություն

Ծնվել է Թուրքիայի Սուրմելի գյուղում (Երևանի խանության Սուրմալուի մահալ):

Մահացել է 1808–ի հոկտեմբերի 9–ին Հայաստանի Հանրապետության Երևան քաղաքում:

Աճյունն ամփոփվել է Ս. Էջմիածնի Մայր Տաճարի զանգակատան մոտ:

Կրթություն

Ուսումնառությունն ստացել է Ս.Էջմիածնի Ժառանգավորաց դպրոցում:

Աշխատանքային գործունեություն

• Վարչական կարևոր պաշտոններ է զբաղեցրել Մայր Աթոռում:
• 1796թ. Ղուկաս Ա Կարնեցի կաթողիկոսի կողմից նվիրակ է ուղարկվել Զմյուռնիա և Ռումելի:
• 1797–1799թթ.` Ռումելիի Հայոց հոգևոր առաջնորդ:
• 1799–1800թթ.` Կ.Պոլսի Հայոց պատրիարք:
• 1799թ. Սուրմառեցու ջանքերի շհորհիվ վերականգնվել է Ղալաթիայի` տարիներ ի վեր հրկիված եկեղեցին:
• 1801-1802թթ.՝ Ամենայն հայոց կաթողիկոս:
• 1807թ.-ից` Ամենայն հայոց կաթողիկոս:
• 1808թ. հիմնել է Էջմիածնի բարձրագույն մարմինը` Սինոդ:

Այլ

• Ընտրությամբ հաջորդել է Ղուկաս Ա Կարնեցուն:
• Գահակալությամբ հաջորդել Դավիթ Ե Էնեգեթցուն:
• Կաթողիկոսական գահին Դ.Ա Սուրմառեցուն հաջորդել է Եփրեմ Ա Ձորագեղցին:
• Ընտրվելով կաթողիկոս` Կ. Պոլսից (որտեղի պատրիարքն էր) մինչև Էջմիածին հասնելը` ռուսական իշխանությունների աջակցությամբ կաթողիկոսական աթոռը գրավել է Դավիթ Ե Էնեգեթցին:
• 1802թ. մայիսի 25-ին Դ. Ա Սուրմառեցու կողմնակիցները Բագրևանդի Ս. Հովհաննես եկեղեցում նրան օծել են կաթողիկոս:Որտեղից էլ հայ եկեղեցու ներսում սկիզբ է առել Դավիթ-Դանիելյան վեճը` կաթողիկոսական գահի համար:
• 1802թ. Դ. Ա Սուրմառեցին բռնությամբ տարվել է Էջմիածին և կալանավորվել:
• 1805թ. շահի հրամանով աքսորվել է Մարաղա:Միայն 1807–ի մայիսի 14-ին, քաղաքական նոր իրապայմաններում, հետ է կանչվել աքսորից և հաստատվել կաթողիկոսական աթոռին:
• 1808թ.–ի սեպտեմբերի ռուսական զորքերի երևանյան երկրորդ արշավանքի ժամանակ Երևանի Հյուսեին–ղուլի խանը Դանիել Ա Սուրմառեցուն տեղափոխել է իր մոտ: Այստեղ էլ` խանի պալատում, 1808–ի հոկտեմբերի 9–ին Դանիել Ա Սուրմառեցին կնքել է իր մահկանացուն:
• Ժամանակակիցը նրան բնութագրում է որպես «այր խոհեմազարդ եւ գովելի վարուք, միանգամայն եւ շքեղ կերպարանօք»:

Նկարներ

• 

Տե՛ս նաև

• Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ. 1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
• Նախշքարյան Ա., Հայոց Հայրապետը, Տ. Դանիել Ա Սուրմառեցի, 1804-1808: