Ագոնց Ստեփանոս Գյուվեր

Hayazg-ից
Ագոնց Ստեփանոս Գյուվեր
Агонц Степанос Гювер
Ագոնց.jpg
Այլ անուններ: Ագոնց Ամիրա Գրիգորի
Անգլերեն: Agonc Stepanos Gyuver
Հայերեն: Ագոնց Ստեփանոս Գյուվեր
Ծննդյան տարեթիվը: 20.11.1740
Ծննդավայրը: Ջուրջով, Ռումինիա
Մահվան տարեթիվը: 29.01.1824
Մահվան վայրը: Ս. Ղազար, Իտալիա
Համառոտ տվյալներ:
Հայագետ, աշխարհագրագետ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1740թ. նոյեմբերի 20-ին Տրանսիլվանիայի Ջուրջով քաղաքում:

Կրթություն

  • Ուսանել է Սուրբ Ղազար վանքի դպրոցում:

Աշխատանքային գործունեություն

  • 1785-1790թթ.՝ աբբահայր Ստեփաննոս Մելքոնյանի աթոռակալը:
  • 1790-1800թթ. դասավանդել և քարոզել է Տրանսիլվանիայի հայկական գաղութներում:
  • 1800թ.-ից՝ Վենետիկի Մխիթարյան միաբանության աբբահայր:

Ձեռքբերումներ

1763թ.-ից՝ Վենետիկի Մխիթարյան միաբանության անդամ:

Այլ

  • 1757թ. ուղարկվել է Վենետիկ:
  • Տիրապետել է մի քանի հին և նոր լեզուների, դասավանդել հայոց լեզու, ճարտասանական արվեստ, աշխարհագրություն, աստվածաբանություն:
  • Ագոնցը, Նապոլեոն առաջինի հետ բանակցելով, կարողացել է պահպանել հայկական միաբանությունը, և կայսեր 1810թ. օգոստոսի 17-ի հրովարտակով այն ճանաչվել է գիտական հաստատություն՝ «Հայկական ճեմարան» անվանումով:
  • Գրել է պատմաաշխարհագրական ճարտասանական, կրոնաբարոյախոսական երկեր: «Աշխարհագրութիւն չորից մասանց աշխարհի» տասնմեկ հատորանոց (հ. 1, 5, 6-ը գրել է Ղ. Ինճիճյանը) երկում արժեքավոր տեղեկություններ են տրվում աշխարհի բազմաթիվ երկրների և ժողովուրդների աշխարհագրության, պատմության, սովորույթների, քաղաքական, տնտեսական, մշակութային կյանքի մասին:

Նկարներ

Մատենագիտություն

  • Ագոնց, «Աշխարհագրութիւն չորից մասանց աշխարհի՝ Ասիոյ, Եւրոպիոյ, Ափրիկիոյ, Ամերիկոյ»:
  • Ագոնց, «Պատմութիւն կենաց և վարուց տեառն Մխիթարայ Սեբաստացւոյ րաբունապետի և աբբայի…», Վենետիկ, 1810:
  • Ագոնց, «Ճարտասանութիւն բովանդակեալ ի հինգ գիրս…», Վենետիկ, 1775:
  • Ագոնց, «Հասարակախօսութիւն աշխարհագրութեան», Վենետիկ, 1817:
  • Ագոնց, «Տեսութիւն պատմութեանց Աստուածաշունչ Սուրբ Գրոց», հատոր 1-4, Վենետիկ, 1819:
  • Ագոնց, «Տեսութիւն Նոր կտակարանաց Աստուածաշունչ Սուրբ Գրոց», հ. 1-3, Վենետիկ, 1825:

Տե՛ս նաև

  • Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
  • «Մխիթարյան հոբելյան», Վենետիկ, 1901, էջ 53-61, 218:
  • Նկարագիր վարուց Ատեփաննոսի Ագոնց Գիւէր արքեպիսկոպոսի..., Վնտ., 1825:
  • Շտիկյան Ս., Հայ նոր գրականության ժամանակագրություն (1801-1850), Ե., ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1973, էջ 202:
  • Ստեփանյան Գ., Կենսագրական բառարան, հատոր Բ, Ե., «Սովետական գրող», 1981, էջ 19:
  • ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Ագոնց Ստեփանոս: