Պարգև արքեպիսկոպոս Մարտիրոսյան

Պարգև արքեպիսկոպոս Մարտիրոսյան
Հայերեն:	Պարգև արքեպիսկոպոս Մարտիրոսյան
Ծննդյան տարեթիվը:	20.03.1954
Ծննդավայրը:	Սումգայիթ, Ադրբեջանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ: Եկեղեցական և Ղարաբաղյան շարժման գործիչ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1954թ. մարտի 20-ին Ադրբեջանի Հանրապետության Սումգայիթ քաղաքում:

Կրթություն

• Նախնական կրթությունը ստացել է Սումգայիթի միջնակարգ դպրոցում:
• 1966-1971թթ. սովորել է Երևանի թիվ 132 ֆիզիկա-մաթեմատիկական թեքումով հատուկ դպրոցում:
• 1971-1972թթ. սովորել է Երևանի Կ. Մարքսի անվան պոլիտեխնիկական ինստիտուտի (Երևանի պետական ճարտարագիտական համալսարան) էլեկտրատեխնիկական բաժնում:

• 1972-1976թթ. սովորել է Երևանի Վ. Բրյուսովի անվան ռուսաց եւ օտար լեզուների մանկավարժական ինստիտուտում (այժմ՝ Բրյուսովի անվան լեզվաբանական համալսարան):
• 1984թ.`ավարտել է Մայր աթոռ Ս. Էջմիածնի հոգևոր ճեմարանը:
• 1987թ.` ավարտել է Սանկտ Պետերբուրգի հոգևոր ակադեմիային կից ասպիրանտուրան:

Աշխատանքային գործունեություն

• 1976թ. օգոստոս-նոյեմբեր ամիսներին ռուսաց լեզու և գրականություն է դասավանդել Եղեգնուտ գյուղի դպրոցում (Հոկտեմբերյանի շրջան, Հայաստան):
• 1976–1978թթ.` ծառայել է ԽՍՀՄ ԶՈՒ- ում:
• 1978-1980թթ.` որպես ավագ մասնագետ աշխատել է Արդյունաբերության նախարարության ազդերի բաժնում:
• 1983թ.` ձեռնադրվել է սարկավագ:
• 1985թ.` կուսակրոն քահանա է ձեռնադրվել:
• 1986թ. օգոստոսի 20-ին նշանակվել է Մայր Աթոռ Սուրբ էջմիածնի Գևորգյան հոգևոր ճեմարանի ընդհանուր դաստիարակ՝ միաժամանակ դասավանդելով Հիմնական աստվածաբանություն առարկան:
• 1987թ. հունիսի 27-ին նշանակվել է Ս. Հռիփսիմե վանքի վանահայր՝ միաժամանակ դասավանդելով հոգևոր ճեմարանում և վարելով ճեմարանի փոխտեսչի պաշտոնը:
• 1989թ.-ից Հայ Առաքելական Եկեղեցու Արցախի թեմի առաջնորդը:
• 1991թ.-ից Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու Գերագույն Հոգևոր Խորհրդի անդամ է:
• 1999թ.` արքեպիսկոպոս է ձեռնադրվել:
• 1999թ.-ի դեկտեմբերից մինչև 2009թ.-ի դեկտեմբերը, Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Գարեգին Բ-ի տնօրինությամբ, նշանակվել է եկեղեցիների համաշխարհային խորհրդի հայաստանյան «Կլոր սեղան» բարեգործական հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ:

Ձեռքբերումներ

• 1987թ.-ի ապրիլին ստացել է վարդապետական, իսկ 1988թ.-ին` ծայրագույն վարդապետական աստիճան:
• 1988թ.` եպիսկոպոս է ձեռնադրվել:
• 2000` Բնության և հասարակության մասին գիտությունների միջազգային ակադեմիայի իսկական անդամ:
• 2002թ.` արժանացել է Արցախի պետական համալսարանի պատվավոր դոկտորի կոչման:
• 2004թ.-ից Ռուսաստանի Դաշնության իրավապահպանության, անվտանգության և պաշտպանության ակադեմիայի անդամ է:
• 2004թ.-ից ՀՀ ԳԱԱ կողմից արժանացել է պատվավոր դոկտորի կոչման:
• 2014թ. սեպտեմբերի 27-ին Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությանը մատուցած բացառիկ ծառայությունների համար Պարգև արքեպիսկոպոս Մարտիրոսյանին Արցախի Հանրապետության նախագահ Բ. Սահակյանի կողմից շնորհվել է «Արցախի հերոս» բարձրագույն կոչումը և հանձնվել «Ոսկե արծիվ» շքանշան:
• 2014թ. հունիսին Գիտությունների ազգային ակադեմիայի կողմից արժանացել է պատվավոր դոկտորի կոչման:
• Պարգևատրվել է ՀՀ «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» երկրորդ աստիճանի մեդալով:
• Պարգևատրվել է ԼՂՀ «Վաչագան Բարեպաշտ» մեդալով:
• Պարգևատրվել է ԼՂՀ «Գրիգոր Լուսավորիչ» շքանշանով:
• Պարգևատրվել է ՀՀ Վարչապետի հուշամեդալով:
• Պարգևատրվել է ՀՀ ՊՆ «Երախտագիտություն» մեդալով:
• Պարգևատրվել է ՀՀ ՊՆ «Մարշալ Բաղրամյան» մեդալով:
• Պարգևատրվել է ՀՀ ՊՆ «Անդրանիկ Օզանյան» մեդալով:
• Պարգևատրվել է ՀՀ ՊՆ «Գարեգին Նժդեհ» մեդալով:

Այլ

• Գանձասարի Հովհաննես Մկրտիչ եկեղեցում 1989-ի հոկտեմբերի 1-ին, 70 տարվա ընդմիջումից հետո, առաջին անգամ պատարագ է մատուցել:
• Մասնակցել է ԼՂՀ գրեթե բոլոր շրջանների ինքնապաշտպանական և ազատագրական մարտերին, օրհնել ազատամարտիկներին, անմիջական մասնակցություն ունեցել Շուշիի ազատագրմանը:
• Կազմակերպել է Շուշիի Սուրբ Ամենափրկիչ (Ղազանչեցոց) եկեղեցու վերականգնման աշխատանքները:
• Պարգև արքեպիսկոպոս Մարտիրոսյանի խմբագրությամբ հրատարակվում է Արցախի թեմի «Գանձասար» ամսագիրը:
• Հրատարակել է եկեղեցական մեկնությունների վերաբերյալ աշխատություններ:

Նկարներ

• 
• 
• 
• 
• 
• 

Տեսանյութեր

• Կյանքն ինչպես կա,Պարգև Սրբազան:
• Պարգև արքեպիսկոպոս Մարտիրոսյանի նոր գրքի շնորհանդեսը Մոսկվայում:
• Կարո Քահքեջյան Պարգև արքեպիկոպոս Մարտիրոսյան:
• Honorary degree of doctor to Armenian priests:

Հրապարակումներ մամուլում

• ՊԱՐԳԵՒ ԱՐՔԵՊԻՍԿՈՊՈՍ ՄԱՐՏԻՐՈՍՅԱՆ. ԵՐԵՔ ՀԱՆԳԱՄԱՆՔ, ՈՐ ՄԵԶ ՀԱՂԹԱՆԱԿ ԲԵՐԵՑ, Aparaj.am:
• Պարգեւ արքեպիսկոպոս Մարտիրոսյան. Մեր միակ երաշխիքը Պաշտպանության բանակն է, Orer.eu:
• Արցախցի Իւրաքանչիւր Երիտասարդ Պատրաստ է Երթալ եւ Պաշտպանել Մեր Հայկական Համայնքը Քեսապի Մէջ. Պարգեւ Արք. Մարտիրոսեան, Yerakouyn.com:

Տե՛ս նաև

• Ղարաբաղյան ազատագրական պատերազմ. 1988-1994: 1 հատորով/ (Հայկ. Հանրագիտարան. հրատ. գիտախմբ. հանձնաժողով` Հ.Մ. Այվազյան (գլխավոր խմբագիր-տնօրեն) և ուրիշներ/ Եր.: Հայկ. հանրագիտարան. հրատարակչություն, 2004 – 864 էջ: Նկ., քարտեզ:
• Սենոր Հասրաթյան, “Ոսկե արծիվ” շքանշանի ասպետները, Երևան, “Տիգրան Մեծ” հրատարակչություն, 2015: