Իվանե Ա
Hayazg-ից
Իվանե Ա | |
Иване А | |
Այլ անուններ: | Իվանե Ա Զաքարյան |
Անգլերեն: | Ivane A |
Հայերեն: | Իվանե Ա |
Մահվան տարեթիվը: | 1227 |
Համառոտ տվյալներ: Քաղական և պետական գործիչ, զորավար, իշխան: |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Մահացել է 1227թ.:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1212-1227թթ.՝ Զաքարյան Հայաստանի ինքնակալ կառավարիչ
- 1191թ. մսախուրթուխուցեսի (արքունի մեծ վեզիր):
- Հայ-վրացական բանակի ամիրսպասալար (գլխ. հրամանատար):
- 1213թ.՝ ստացել է աթաբեկի (թագավորահայր) պաշտոնը:
Այլ
- Սարգիս Զաքարյանի որդին:
- 1191թ. վրացական թագուհի Թամարից ընդարձակ տիրույթներ (Աղստևի, Ձորագետի հովիտները, Սևանա լճի ավազանը, Փառիսոսի գավառը):
- Մասնակցել է եղբոր՝ Զաքարե Բ Մեծի ազատագրական մարտերին:
- 1209թ., Այուբյանների ամիրայության կենտրոն Խլաթի պաշարման ժամանակ, Իվանե Ա անզգուշորեն գերի է ընկել, որի համար հայ-վրացական զորքերը հարկադրված դադարեցրել են քաղաքի պաշարումը: Կնքվել է հաշտության պայմանագիր, որով ԻՎԱՆԵ Ա Այուբյաններին է վերադարձրել մի քանի բերդեր, ազատել գերիներին, վճարել ռազմատուգանք և իր դուստր Թամթային կնության տվել Խլաթի ամիրային:
- Ձաքարե Բ-ի մահից հետո և 1213թ. 14-ամյա գահաժառանգ Գեորգի IV Լաշայի գահ բարձրանալուց հետո՝ ստացել է պաշտոններ և դարձել վրացական արքունիքի ամենաազդեցիկ դեմքը:
- 1219թ. Իվանե Ա ազատագրել է Սյունիքի Որոտնաբերդը:
- 1223թ. սեպտեմբերի հայ-վրացական զորքերով կռվել է Այսրկովկաս ներխուժած Խորեզմշահ Ջալալ ադ դինի դեմ, սակայն Կոտայքի Գառնի գյուղաքաղաքի մոտ պարտություն է կրել:
- Թաղված է Ախթալայի Ս. Աստվածածին վանքում:
Նկարներ
Տե՛ս նաև
- Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Տիգրան Հայազն, Հրաչյա Պետրոսյանց, 200 հայ զորավարներ, Երևան, 2011:
- Զաքարյանների իշխանապետություն:
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ:
- ԱԽԹԱԼԱ:
- Զաքարյաններ: