Թոխմախյան Արսեն

Թոխմախյան Արսեն
Тохмахян Арсен
Այլ անուններ:	Թոխմախյան Հարություն
Անգլերեն:	Toxmaxyan Arsen
Հայերեն:	Թոխմախյան Արսեն
Ծննդյան տարեթիվը:	1843
Ծննդավայրը:	Վան, Արևմտյան Հայաստան
Մահվան տարեթիվը:	1891
Մահվան վայրը:	Ս. Ստեփանոս Նախավկա վանք, Իրան
Համառոտ տվյալներ: Ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ, հրապարակախոս, մանկավարժ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1843թ. Արևմտյան Հայաստանի Վան քաղաքում:

Մահացել է 1891թ. Իրանի Ս. Ստեփանոս Նախավկա վանքում:

Կրթություն

• Ավարտել է Վարագավանքի ժառանգավորաց դպրոցը:

Աշխատանքային գործունեություն

• Ուսուցչություն է արել Վարագավանքի ժառանգավորաց դպրոցում:
• 1872թ. մասնակցել է Վանի «Միություն ի փրկություն» գաղտնի կազմակերպության հիմնադրմանը:
• 1879թ. մասնակցել է Վանի «Սև խաչ» կազմակերպության հիմնադրմանը:
• 1881թ. մասնակցել է կարինի «Պաշտպան հայրենյաց» կազմակերպության հիմնադրմանը:
• 1881թ. ձեռնադրվել է վարդապետ:
• 1884թ.` Աղբակի Ս. Բարդուղիմեոս վանքի վանահայր:
• 1890թ.՝ Իրանի դերիկի, ապա՝ Ս, Ստեփանոս նախավկա վանքերի վանահայր:

Այլ

• Գաղտնի սատարել է հայ ազատագրակաան շարժմանը,բազմիցս բանտարկվել:
• 1891թ. սխալմամբ մեղադրվել է մատնության մեջ, ահաբեկվել է յուրայինների կողմից:
• Ժամանակակիցները Թոխմախյանին անվանել են «Հայ հեղափոխության հայր»:
• Գրել է բանաստեղծություններ, հանելույներ, բանասիրական ու բուսաբանական հետազոտություններ:

Մատենագիտություն

• Թոխմախյան Ա., Հայրենիքի պահանջներ և հայ գյուղացին, 1881:
• Թոխմախյան Ա., Մասիս լեռների հարավային ստորոտներ, 1882:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
• Ավդալբեգյան Թ., Արսեն Թոխմախյան, Երևան, 1926:
• ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Հիմնարար գիտական գրադարան: