Զաքարիա Քանաքեռցի

Զաքարիա Քանաքեռցի
Закарий Канакерци
Այլ անուններ:	Զաքարիա Սարկավագ
Անգլերեն:	Zaqaria Qanaqerci
Հայերեն:	Զաքարիա Քանաքեռցի
Ծննդյան տարեթիվը:	1627
Ծննդավայրը:	Քանաքեռ, Հայաստանի Հանրապետություն
Մահվան տարեթիվը:	1699
Մահվան վայրը:	Հովհաննավանք, Հայաստանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ: Պատմագիր, մատենագիր:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1627թ. Հայաստանի Հանրապետության Քանաքեռ գյուղում:

Մահացել է 1699թ. Հայաստանի Հանրապետության Արագածոտնի մարզի Օհանավան գյուղի Հովհաննավանքում:

Կրթություն

• Ուսանել է Հովհաննավանքում:

Աշխատանքային գործունեություն

• Ձեռնադրվել է սարկավագ և ցկյանս եղել ուսուցիչ:

Այլ

• Արժեքավոր են Մեխլուի գլխավորած հասարակական շարժման մասին բազմաբնույթ տեղեկությունները։
• Քանաքեռցու անունով փողոց է կոչվել Երևանի Քանաքեռ թաղամասում։
• Կաթողիկոս Հակոբ Դ Ջուղայեցու գործակիցն էր, ուղեկցել է նրան ուղևորությունների ժամանակ, կաթողիկոսի հատուկ հանձնարարականներով այցելել Ղազվին (1675), Զմյուռնիա (1682), Կ.Պոլիս (1684) և այլն։
• 1687թ.-ին Զաքարիան վանքի առաջնորդ՝ Սարգիս Կարբեցու հանձնարարությամբ գրում է Հովհաննավանքի պատմությունը, նախ համառոտ պատմում է թե Հայաստանում երբ են շատ վանքեր կառուցել և հատկապես երբ է վեր խոյացել Հովհանավանքը: Ինչպես ընդունված էր նա գրում է որ առաջին եկեղեցին կառուցել է Թադեոս առաքյալը, ապա Տրդատ Մեծն ու Գրիգոր Լուսավորիչը, Ներսես Մեծը, Ներսես Տայեցին եվ Զաքարե զորավարը: Կրկնում է որ Հովհանավանքը կառուցվել է Լուսավորչի և Տրդատի կողմից, ապա հիշում է վանքի առաջնորդներին, եկեղեցկան թեմերը, նշում է նաև որ 1217թ.-ին Վաչուտյան իշխան Վաչեի կողմից Հովհանավանքի գլխավոր եկեղեցու կառուցման, ինչպես և վանքի կալվածքների մասին: Մեկ առ մեկ մեջ է բերում վանքի արձանագրությունները: Այդպիսով նա առաջինն է, որ ժողովում է արձանագրությունները:
• «Պատմագրութիւն» աշխատությունում շարադրել է Արշակունիների թագավորության, Սասանյանների դինաստիայի հաստատումից (226) մինչև 1699թ. ընկած ժամանակաշրջանի պատմությունը։ Երկի հիմնական մասը XVII դ. պատմությունն է, որի շատ իրադարձություններ նա նկարագրել է իբրև ականատես։ Աշխատությունը հարուստ նյութ է պարունակում Հայաստանի և հարևան երկրների հասարակական, տնտեսական իրավիճակի, ազգագրության վերաբերյալ։

Մատենագիտություն

• Զաքարիա Ք., Պատմագրութիւն, աշխատություն, 3 մաս:
• Զաքարիա Ք., Կոնդակ սուրբ ուխտին Յովհաննուվանից, աշխատություն, 1687:
• Զաքարիա Ք., Մարտիրողոգ Ճառընտիր, ձեռագիր:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005:
• Պատմության Մագիստրատուրա: