Արաքսմանյան Ալեքսանդր Արմենի

Արաքսմանյան Ալեքսանդր Արմենի
Араксманян Александр Арменович
Այլ անուններ:	Մանուկյան Ալեքսանդր Արմենի, Արաքսման Ալեքսանդր
Անգլերեն:	Araksmanyan Aleksandr
Հայերեն:	Արաքսմանյան Ալեքսանդր Արմենի
Ծննդյան տարեթիվը:	03.06.1911
Ծննդավայրը:	Ալեքսանդրապոլ, Արևելյան Հայաստան
Մահվան տարեթիվը:	12.03.1982
Մահվան վայրը:	Յալթա, Ուկրաինա
Համառոտ տվյալներ: Դրամատուրգ, արձակագիր, թատերագետ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1911թ. հունիսի 3-ին Արևելյան Հայաստանի Ալեքսանդրապոլ (այժմ՝ ՀՀ Շիրակի մարզի Գյումրի) քաղաքում:

Մահացել է 1982թ. մարտի 12-ին Խորհրդային Ուկրաինայի Յալթա քաղաքում:

Կրթություն

• Սովորել է Թիֆլիսի Լիսիցյանի մասնավոր դպրոցում:

Աշխատանքային գործունեություն

• 1928թ. Լենինականում և շրջակա գյուղերում զբաղվել է ուսուցչությամբ:
• 1943-1967թթ. աշխատել է Երևանի Գաբրիել Սունդուկյանի անվան թատրոնում:
• 1945թ. աշխատել է «Հայֆիլմ» կինոստուդիայում:
• 1945թ. աշխատել է «Սովետական Հայաստան» թերթի խմբագրությունում:
• 1968-1973թթ.՝ «Էկրան» հանդեսի խմբագիր:

Արաքսմանյանի պիեսների բեմականացումները

• Կոմս Էմմանուել, Լենինական, 1937թ.:
• Ատելություն, Արթիկ, 1939թ.:
• Երրորդ հարկից գլխիվայր, Երևանի երաժշտական կոմեդիայի թատրոն, 1939թ.:
• Արծվիկ, Լենինական, 1943թ.:
• Անտառները շարժվում են, Լենինական, 1941թ.:
• Հրաբխի վրա, Լենինական, 1942թ.:
• Մեսրոպ Մաշտոց, Էջմիածին, 1945թ.:
• Կյանքի երգը, Լենինական, 1946թ.:
• Պաշտպանության չորրորդ գիծ, Երևանի Գաբրիել Սունդուկյանի անվան թատրոն, 1950թ.:
• Փիղը պարում է, Երևանի երաժշտական կոմեդիայի թատրոն, 1956թ.:
• Երբ տանն աչքեր չկան, Երևանի պատանի հանդիսատեսի թատրոն, 1957թ.:
• Վարդեր և արյուն, Երևանի Գաբրիել Սունդուկյանի անվան թատրոն, 1957թ.:
• Քո սրտի կրակը, Երևանի Գաբրիել Սունդուկյանի անվան թատրոն, 1958թ.:
• Այսպես անցնում էին տարիները, Երևանի պատանի հանդիսատեսի թատրոն, 1960թ.:
• Արևն է միայն ջերմացնում, Կիրովական, 1962թ.:
• Վաթսուն տարի և երեք ժամ, Երևանի Գաբրիել Սունդուկյանի անվան թատրոն, 1965թ.:
• Իմ մոխրոտը, Երևանի պատանի հանդիսատեսի թատրոն, 1967թ.:
• Պատեր անդունդի եզրին, Երևանի Ստանիսլավսկու անվան ռուսական թատրոն, 1971թ.:
• Մակագրություն ծառին, Երևանի պատանի հանդիսատեսի թատրոն, 1973թ.:
• Զենիթում, Երևանի դրամատիկական թատրոն, 1973թ.:
• Ժառանգորդներ, Երևանի Ստանիսլավսկու անվան ռուսական թատրոն, 1976թ.:
• Հյուսիսայի ռապսոդիա, Երևանի Գաբրիել Սունդուկյանի անվան թատրոն, 1980թ.:
• Մարտիկի երզը, Լենինականի տիկնիկային թատրոն, 1980թ.:
• Կարմիր գլխարկ, Լենինականի տիկնիկային թատրոն, 1980թ.:
• Գառնիկ ախպեր, Երևանի տիկնիկային թատրոն,1980թ.:
• Միհրանն ու Ցիբոն, Երևանի տիկնիկային թատրոն, 1980թ.:
• Հինգ րոպե ճշմարտություն, Երևանի պատանի հանդիսատեսի թատրոն, 1980թ.:

Ձեռքբերումներ

• 1936թ.՝ Խորհրդային Միության գրողների միության անդամ:
• 1965թ.՝ Խորհրդային Հայաստանի արվեստի վաստակավոր գործիչ:
• 1980թ.՝ Գաբրիել Սունդուկյանի անվան մրցանակ:
• 1981թ.` Խորհրդային Միության ժողովուրդների բարեկամության շքանշան:

Այլ

Արաքսման-Մանուկյան Էմանվելի հայրն է:

Մատենագիտություն

• Արաքսմանյան Ա., Ճանապարհ դեպի Կամիշին, գիրք Ա, Երևան, Հայպետհրատ, 1945թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Գյազբել լեռան գաղտնիքը, Երևան, Հայպետհրատ, 1946թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Ճանապարհորդություն ապակու աշխարհում, Երևան, Հայպետհրատ, 1951թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Պիեսների ժողովածու, գիրք Բ, Երևան, Հայպետհրատ, 1953թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Ազատությունն աքսորական, գիրք Ա, Երևան, Հայպետհրատ, 1954թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Ազատությունն աքսորական, գիրք Բ, Երևան, Հայպետհրատ, 1955թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Պիեսների ժողովածու, գիրք Դ, Երևան, Հայպետհրատ, 1955թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Դավիթ Մալյան, Երևան, Հայկական թատերական ընկերություն, 1957թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Պիեսների ժողովածու, գիրք Ե, Երևան, Հայպետհրատ, 1959թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Երկունք, Երևան, Հայպետհրատ, 1961թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Արուս Ասրյան, Երևան, Հայպետհրատ, 1964թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Ճամփաներ, ճամփաներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1964թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Վարդուհի Վարդերեսյան, Երևան, «Հայաստան», 1972թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Արև Բաղդասարյան, Երևան, Հայկական թատերական ընկերություն, 1973թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Պատեր անդունդի եզրին, Երևան, «Հայաստան», 1974թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Թատրոնի արահետներով, Երևան, «Հայաստան», 1976թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Հրդեհ, Երևան, «Հայաստան», 1976թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Ազատությունն աքսորական, Երևան, «Սովետական գրող», 1979թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Ոստայն, Երևան, «Սովետական գրող», 1982թ.:
• Արաքսմանյան Ա., Հրդեհ, Երևան, «Սովետական գրող», 1984թ.:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005: