Ալթունյան Ռուբեն Թաթուլի

Ալթունյան Ռուբեն Թաթուլի
Алтунян Рубен Татулович
Անգլերեն:	Altunyan Rouben
Հայերեն:	Ալթունյան Ռուբեն Թաթուլի
Ծննդյան տարեթիվը:	31.03.1939
Ծննդավայրը:	Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ: Ալտահար, կոմպոզիտոր:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1939թ. մարտի 31-ին Հայաստանի Խորհրդային Հանրապետության Երևան քաղաքում:

Կրթություն

• Ավարտել է Պ.Ի. Չայկովսկու անվան միջնակարգ երաժշտական տասնամյա դպրոցի ջութակի բաժինը:
• 1964թ. ավարտել է Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայի ալտի բաժինը (ղեկավար՝ Արամ Շամշյան):
• 1970թ. ավարտել է Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայի ստեղծագործական բաժինը (ղեկավար՝ Ղազարոս Սարյան):

Աշխատանքային գործունեություն

• 1968թ.-ից դասավանդում է Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայում:
  • 1998-2006թթ.՝ լարային կվարտետի ամբիոնի վարիչ:
• 1974-1977թթ. աշխատել է Հավանայի (Կուբա) կոնսերվատորիայում:
• 1983թ. ստեղծել և ղեկավարել է Հայաստանի Գուսանական և ժողովրդական երգի պետական անսամբլը, համերգներով հանդես եկել տարբեր երկրներում` ԱՄՆ-ում, Կանադայում, Ֆրանսիայում, Ռուսաստանում, Գերմանիայում, Հունաստանում, Սիրիայում, Լիբանանում, Հորդանանում, Բուլղարիայում:
• 1987-1990թթ.՝ Թ. Ալթունյանի անվան երգի-պարի պետական անսամբլի գեղարվեստական ղեկավար:

Ստեղծագործություններ

• Լարային կվարտետ N1, 1962:
• Անընդհատ շարժում, ջութակի և դաշնամուրի համար, 1964:
• Վեց մանրանվագ լարային քառյակի համար, 1964-1972 (նաև տարբերակ կամերային նվագախմբի համար):
• Կոնցերտ ձայնի և սիմֆոնիկ նվագախմբի համար, 1967:
• Սոնատ ջութակի և դաշնամուրի համար, 1968:
• «Հիշատակարան երաժշտապետին», կանտատ մենակատարի, երկսեռ երգչախմբի և սիմֆոնիկ նվագախմբի համար՝ Կոմիտասի հիշատակին, 1969:
• 120 ժողովրդական երգերի և պարերի, հայրենասիրական և հոգևոր երգերի մշակումներ ժողովրդական գործիքների նվագախմբի, մենակատարների և երկսեռ երգչախմբի համար, 1969-1995:
• Շուրջ 500 երգի մշակում տարբեր գործիքների, երգիչների, անսամբլային կազմերի համար:
• «Հայաստան աշխարհ», ձայնի, երկսեռ երգչախմբի համար, 1970:
• «Հեթանոս երգեր», խոսք՝ Դ. Վարուժանի, երկսեռ երգչախմբի համար, 1973:
• Սոնատ-Սոլո թավջութակի համար, 1977:
• Սիմֆոնիա, 1980:
• Հայաստանի գուսանական և ժողովրդական երգի պետական անսմաբլում աշխատած տարիներին երկացանկում տեղ են գտել «Թագվորագովք» և «Սայաթ-Նովա» լայնածավալ ծես-հանդեսները, ինչպես նաև հայ աշուղների և գուսանների երգերի մշակումներ մենակատարի, երկսեռ երգչախմբի և ժողովրդական գործինքերի նվագախմբի համար, 1983-1996:
• Լարային կվարտետ N2, 1994:
• Սիմֆոնիետ, կամերային նվագախմբի համար, 1998:
• Քրիստոնեության 1700-ամյակին նվիրված հիմն-օրհներգ, երկսեռ երգչախմբի և սիմֆոնիկ նվագախմբի համար, 1999:
• «Մարգարտաշար» ժող. երգերի շարան սիմֆոնիկ նվագախմբի համար, 2000:
• Կոնցերտ-Սիմֆոնիա ջութակի, ալտի և սիմֆոնիկ նվագախմբի համար, 2000:
• «Հոգևոր նախերգանք» կամերային նվագախմբի համար, 2001:
• «Հարազատ մեղեդիներ» շվիի, պկուի և կամերային նվագախմբի համար, 2001:
• «Անտունի», կոնցերտինո քամանչայի և կամերային նվագախմբի համար, 2001:
• Սայաթ-Նովա, հինգ երգ` ձայնի, երկսեռ երգչախմբի և սիմֆոնիկ նվագախմբի համար, 2002:
• «Թամզարա», սիմֆոնիկ նվագախմբի համար, 2004:
• «Քոչարի» և «Բերդ պար» երկու դաշնամուրի համար, 2009:
• «Մատյան ողբերգության» բալետ-օրատորիա (ըստ Գրիգոր Նարեկացու), 2010:
• «Հորովել» ժողովրդական գործիքների նվագախմբի համար, 2011:
• «Ասերգեր», ժողովրդական գործիքների նվագախմբի համար, 2011:
• «Կոմիտասիանա», ժողովրդական գործիքների նվագախմբի համար, 2011:
• Դաշնամուրային տրիո, 2012:
• «Խաչատրիանա», կամերային նվագախմբի համար, 2013:
• Երաժշտություն մուլտֆիլմերի և մանուկների համար:

Ձեռքբերումներ

• 1965թ.՝ Անդկովկասյան մրցույթի առաջին կարգի մրցանակ:
• 1969թ.՝ ԽՍՀՄ համամիութենական երիտասարդական կոմպոզիտորների 2-րդ մրցույթի երկրորդ կարգի մրցանակ:
• 1983թ.՝ ՀՀ վաստակավոր արտիստ:
• 1990թ.՝ Երևանի կոնսերվատորիայի պրոֆեսոր:
• 2001թ.՝ ՀՀ Պետական մրցանակ:
• 2009թ.՝ ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ:
• 2009թ.՝ ՀՀ մշակույթը նախարարության ոսկե մեդալ:

Այլ

• ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ Թաթուլ Ալթունյանի որդին է:
• ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ Ժիրայր Ալթունյանի եղբայրը։
• Հեղինակ է կոնցերտների, 2 լարային կվարտետի, Սիմֆոնիայի, ժողովրդական նվագարանների համար գրված ստեղծագործությունների, 120 ժողովրդական երգի և պարի, հոգևոր և հայրենասիրական երգերի մշակումների տարբեր կազմերի համար և բազմաթիվ այլ ստեղծագործությունների: Գրել է նաև երաժշտություն մուլտֆիլմերի և մանուկների համար:

Նկարներ

• 
• 
• 
• 

Տեսանյութեր

• Ռուբեն Ալթունյան, Շողակաթ:
• Ռուբեն Ալթունյան, հարցազրույց, Շողակաթ:
• Ռուբեն Ալթունյանի 75-ամյակին, Շողակաթ:
• Ռուբեն Ալթունյան, Կվարտետ համար 2:
• Ռուբեն Ալթունյան, «Անտունի»:
• Ռուբեն Ալթունյան, «Շալախո»:
• Ռուբեն Ալթունյան, «Բերդ պար»:
• Ballet Premier "Book of Lamentations" by Rouben Altunyan.

Հրապարակումներ մամուլում

• Կոմպոզիտոր Ռուբեն Ալթունյանը զարմացած է, Առավոտ – Լուրեր Հայաստանից:
• Աբրիս, որդիս՝ Ալթունյանն այսպես է գովել, Առավոտ – Լուրեր Հայաստանից:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
• Большая русская биографическая энциклопедия.
• ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Ալթունյան Ռուբեն:
• Ռուբեն Ալթունյանի կայքը:
• Ռուբեն Ալթունյան, AV Production:
• Ռուբեն Ալթունյան, Կոմպոզիտորներ:
• Ռուբեն Ալթունյան, Թիվ 2 լարային կվարտետ:
• Հայաստանի Հանրապետության պատվավոր կոչումներ շնորհելու մասին:
• Алтунян Рубен, Биография.Ру.