Ավագյան Էդուարդ Սամվելի

Ավագյան Էդուարդ Սամվելի
Авагян Эдуард Самвелович
Անգլերեն:	Avagyan Eduard
Հայերեն:	Ավագյան Էդուարդ Սամվելի
Ծննդյան տարեթիվը:	19.08.1927
Ծննդավայրը:	Թիֆլիս, Վրաստան
Մահվան տարեթիվը:	13.03.2010
Մահվան վայրը:	Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ: Գրող, թարգմանիչ, հրապարակախոս:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1927թ. օգոստոսի 19-ին Վրաստանի մայրաքաղաք Թիֆլիսում:

Կրթություն

• 1952թ. ավարտել է Երևանի պետական համալսարանը:

Ձեռքբերումներ

• 1987թ.՝ ՀԽՍՀ մշակույթի վաստակավոր աշխատող:
• 1990թ.՝ ՀԳՄ Դ. Դեմիրճյանի անվան մրցանակ:
• 1996թ.՝ «Հայ գրականության բարեկամներ» միության Սիմոն Սիմոնյանի անվան մրցանակ:
• 2001թ.՝ ՀԳՄ և Երևանի քաղաքապետարանի 1-ին մրցանակ:
• 2004թ. ՀԳՄ Վ. Անանյանի անվան մրցանակ:

Այլ

• Ստեղծագործությունների հիմնական թեման ժամանակակից կյանքն է, հայ ժողովրդի պատմական անցյալը:
• Հեղինակ է չափածո և արձակ գործերի:
• Գրել է նաև մանուկների համար, մշակել հայ ժողովրդական մանկական բանաստեղծություններ:
• Թարգմանություններ է կատարել Պետրարկայի, Ն. Նեկրասովի, Ջ. Լոնդոնի, Վ. Կոչևսկու, Ա. Պուշկինի, Ա. Բլոկի և այլոց ստեղծագործություններից:
• Էդուարդ Ավագյանի գրքերը թարգմանվել են տարբեր լեզուներով:

Մատենագիտություն

• Ավագյան Է.Ս., Անտառի տնակը, Երևան, Հայպետհրատ, 1958, 12 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Կանաչ արահետ, Երևան, Հայպետհրատ, 1959, 52 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Պատմվածք Իլյիչի մասին, Երևան, Հայպետհրատ, 1960, 8 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Մրգահանդես, Երևան, Հայպետհրատ, 1961, 28 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Ծովը և ճայերը (պատմվածքներ), Երևան, Հայպետհրատ, 1961, 112 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Փունջ։ Սովետահայ մանկական գրականություն (ժողովածուում գործեր ունի նաև Է. Ավագյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1961 356 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Չորս եղանակ, Երևան, Հայպետհրատ, 1962, 60 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Արևի հյուրերը, Երևան, Հայպետհրատ, 1962, 8 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Մենք ապրում ենք Կոնդում, Երևան, «Հայաստան», 1965, 244 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Ծիածան, Երևան, «Հայաստան», 1966, 147 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Հեքիաթներ, պատմվածքներ, ոտանավորներ (ժողովածուում գործեր ունի նաև Է. Ավագյանը), Երևան, «Լույս», 1967, 239 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Մեկ օր տանը, հինգ օր մանկապարտեզում, Երևան, «Հայաստան», 1969, 20 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Մարդը մարդուն (վեպ, «Մենք ապրում ենք Կոնդում» վեպի երկրորդ մասը), Երևան, «Հայաստան», 1970, 220 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Կախարդական աշխարհ, Երևան, «Հայաստան», 1971, 92 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Հավատ և սեր (վիպակ, մանրապատումներ, պատմվածքներ), Երևան, «Հայաստան», 1974, 328 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Զանգակներ (ժողովածուում գործեր ունի նաև Է. Ավագյանը), Երևան, «Հայաստան», 1974, 160 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Ոսկե հասկեր, Երևան, «Հայաստան», 1975, 48 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Բաց դռների քաղաքը, Երևան, «Հայաստան», 1976, 164 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Զրույց գարնան հետ, Երևան, «Սովետական գրող», 1977, 240 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Մի կյանքը քիչ է, վեպ երկու գրքով, գիրք առաջին. Անհանգիստ մարդը, Երևան, «Սովետական գրող», 1979, 472 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Մի կյանքը քիչ է, վեպ երկու գրքով, գիրք երկրորդ. Կորսված արդարություն, Երևան, «Սովետական գրող», 1980, 435 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Ծիածան. բանաստեղծությունների ժողովածուն ամփոփում է 15 հանրապետությունների մանկագիրների լավագույն *Ավագյան Է.Ս., գործերը (ժողովածուում տեղ են գտել նաև Է. Ավագյանի ինքնուրույն և թարգմանական գործերը), Երևան, «Սովետական գրող», 1982, 184 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Վաղը դպրոց ենք գնալու (ժողովածուում գործեր ունի նաև Է. Ավագյանը), Երևան, «Լույս», 1982, 256 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Հույսի սահմանը (պատմվածքներ և մանրապատումներ), Երևան, «Սովետական գրող», 1983, 228 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Կորած գաղտնիք (պատմվածքներ), Երևան, «Սովետական գրող», 1985, 192 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Մենք ապրում ենք Կոնդում, 1987:
• Ավագյան Է.Ս., Կոնդի մարմանդ վերջալույսը /պատմվածքաշար/, 1989:
• Ավագյան Է.Ս., Ուրֆայի վերջին ահազանգը, Երևան, 1990, 303 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Մրգահանդես, Երևան, «Անտարես», 2004, 24 էջ։
• Ավագյան Է.Ս., Լուսատտիկ տատիկը, Երևան, «Անտարես», 2007, 16 էջ։

Թարգմանություններ ռուսերենից և անգլերենից

• Ճշմարտախոս Սվենը (ժողովրդական հեքիաթներ), Երևան, Հայպետհրատ, 1957, 70 էջ։
• Մոլդովայի երկնքի տակ (արձակ և չափածո գործերի ժողովածու, որի մի մասը թարգմանել է Է. Ավագյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1957, 103 էջ։
• Անաստասյա Պերֆիլևա, Դ'Արտանյանի սուսերը (վիպակ), Երևան, Հայպետհրատ, 1958, 101 էջ։
• Ի. Գոխար-Խորմանդարյան, Ծովի գաղտնիքները, Երևան, Հայպետհրատ, 1959, 14 էջ։
• Ռուվիմ Ֆրաերման, Պատմվածքներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1959, 205 էջ։
• Գեորգի Բրյանցև, Արկածային գրադարան, հատոր 12 (հատորի մեջ մտնող «Երկնագույն ծրարը» վիպակը թարգմանել է Է. Ավագյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1960, 591 էջ։
• Ֆրանտիշեկ Լանգեր, Սպիտակ բանալու եղբայրությունը, Երևան, Հայպետհրատ, 1961, 136 էջ։
• Սովետական Ուզբեկստանի բանագհգֆյհգյդհյֆգհյգյհգդրքի մեջ մտնող գործերի մի մասը թարգմանել է Է. Ավագյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1961, 174 էջ։
• Նիկոլայ Նեկրասով, Բանաստեղծություններ (գրքի մեջ մտնող գործերի մի մասը թարգմանել է Է. Ավագյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1962, 108 էջ։
• Պերսի Շելլի, Ընտիր տողեր, Երևան, Հայպետհրատ, 1963, 107 էջ։
• Երբ փայլում է հյուսիսային աստղը (էստոն գրողները երեխաներին), Երևան, Հայպետհրատ, 1964, 135 էջ։
• Ֆրանչեսկո Պետրարկա, Սոնետներ և կանցոններ (թարգմանության հեղինակակից Գևորգ Վիրապյան), Երևան, Հայպետհրատ, 1964, 235 էջ։
• Ջեկ Լոնդոն, Երկերի ժողովածու 12 հատորով, հատոր 1 (գրքի մեջ մտնող «Ճանապարհորդություն «Շլացուցիչ» նավով» վիպակը թարգմանել է Է. Աղայանը), Երևան, «Հայաստան», 1965, 695 էջ։
• Ջեկ Լոնդոն, Երկերի ժողովածու 12 հատորով, հատոր 5 (գրքի մեջ մտնող «Դեմքը կորցրած մարդը» պատմվածաշարը թարգմանել է Է. Աղայանը), Երևան, «Հայաստան», 1966, 812 էջ։
• Ջեկ Լոնդոն, Երկերի ժողովածու 12 հատորով, հատոր 6 (գրքի մեջ մտնող «Բոցավառ արշալույս» վեպը թարգմանել է Է. Աղայանը), Երևան, «Հայաստան», 1966, 956 էջ։
• Երեք պստլիկ փիսիկներ (անգլիական ժողովրդական բանաստեղծություններ), Երևան, «Հայաստան», 1968, 22 էջ։
• Էդուարդ Լիր, Ջամբլիների աշխարհում (չափածո), Երևան, «Հայաստան», 1968, 44 էջ։
• Ջեկ Լոնդոն, Երկերի ժողովածու 12 հատորով, հատոր 9 (գրքի մեջ մտնող «Գարեհատիկ Ջոնը» վեպը թարգմանել է Է. Աղայանը), Երևան, «Հայաստան», 1969, 952 էջ։
• Լև Կվիտկո, Իմ ընկերները (բանաստեղծություններ), Երևան, «Հայաստան», 1970, 100 էջ։
• Պետրինո Ամատունի, Կախարդներին հաղթող Չաօն (հեքիաթ-վիպակ), Երևան, «Հայաստան», 1971, 121 էջ։
• Օվսեյ Դրիզ, Ինչպես առավոտը կախարդական դարձնել (բանաստեղծություններ և հեքիաթներ), Երևան, «Հայաստան», 1972, 127 էջ։
• Տաջիկական քնար (գրքի մեջ մտնող գործերի մի մասը թարգմանել է Է. Ավագյանը), Երևան, «Հայաստան», 1973, 379 էջ։
• Վիկտոր Կոչևսկի, Ցոլքեր (բանաստեղծություններ, որոնց մի մասը թարգմանել է Է. Ավագյանը), Երևան, «Հայաստան», 1973, 212 էջ։
• Յուրի Յարմիշ, Արևի շողիկներ (հեքիաթներ), Երևան, «Հայաստան», 1973, 175 էջ։
• Միխայիլ Պրիվշին, Իմ պատանի բարեկամներին (պատմվածքներ, վիպակներ), Երևան, «Հայաստան», 1975, 233 էջ։
• Կիրգիզական հեքիաթներ, Երևան, «Սովետական գրող», 1978, 319 էջ։
• Վիկտոր Կոչևսկի, Անտառային տոնահանդես (բանաստեղծություններ), Երևան, «Սովետական գրող», 1980, 26 էջ։

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
• Էդուարդ Ավագյան (կենսամատենագիտություն), Ե., 2003:
• Հայկ Խաչատրյան, Գրական տեղեկատու, Ե., «Սովետական գրող», 1986, էջ 27:
• ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտի կայք:
• «Տիգրան Հայրապետյան» գրադարան:
• AV Production.