Թորոսյան Ջիմ Պետրոսի

Թորոսյան Ջիմ Պետրոսի
Торосян Джим Петросович
Անգլերեն:	Torosyan Jim
Հայերեն:	Թորոսյան Ջիմ Պետրոսի
Ծննդյան տարեթիվը:	18.04.1926
Ծննդավայրը:	Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
Մահվան տարեթիվը:	05.01.2014
Մահվան վայրը:	Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ: Ճարտարապետ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1926թ. ապրիլի 18-ին Խորհրդային Հայաստանի Երևան քաղաքում:

Մահացել է 2014թ. հունվարի 5-ին Հայաստանի Հանրապետության Երևան քաղաքում:

Կրթություն

• 1949թ. ավարտել է ԵՊԻ:
• 1954թ. ավարտել է Մոսկվայի ճարտարապետության ակադեմիան:

Աշխատանքային գործունեություն

• 1954թ.-ից դասավանդում է ԵՊՃՇՀ-ում (1979թ.-ից՝ պրոֆեսոր):
• 1962-1964թթ.՝ ՀՃՄ վարչության նախագահի տեղակալ:
• 1971-1981թթ.՝ Երևանի գլխավոր ճարտարապետ:
• 1958թ.-ից՝ Երևաննախագիծ ինստիտուտի ճարտարապետական արվեստանոցի ղեկավար:
• 1989-1990թթ. ղեկավարել է Սպիտակի երկրաշարժից հետո Հայաստանի տուժած շրջանների վերակառուցման հանձնաժողովի խորհուրդը:
• 1994թ.՝ ՌԴ ճարտարապետության և շինարարության ԳԱ պատվավոր:

Նախագծեր Երևանում

• Սրտաբանության ԳՀԻ համալիրը (1964-1969):
• Այրարատյան թագավորության ոսկեհուռ տարբերանշանով Հայաստանի հավերժող պետականությունը խորհրդանշող հուշարձան-կոթողը (1967):
• Մետրոպոլիտենի «Հանրապետության հրապարակ» կայարանը՝ վերգետնյա և ստորգետնյա կառույցների համալիրով (1981, ՀԽՍՀ Պետական մրցանակ՝ 1983):
• ԺԱԹ-Ը (1982-1985):
• «Հայաստան» հուշահամալիրը («Կասկադ», 1980-2004)՝ ցուցասրահների, ցուցադրաբակերի, շատրվանների համակարգով:
• Զարգացման հայկական բանկը (1995):
• Քաղաքապետարանը՝ մայրաքաղաքի պատմության թանգարանով (2004):
• Մ. Նալբանդյանի (1966), Ե. Չարենցի (1985), Ալ. Մյասնիկյանի (1981) հուշարձանները:
• Մ. Սարյանի տապանաքարը (1980, Երևանի Կոմիտասի անվան զբոսայգու պանթեոնում, ԽՍՀՄ գեղարվեստի ակադեմիայի ոսկե մեդալ):
• Վ. Սարոյանի մահարձանը (1989, Երևանի Կոմիտասի անվան զբոսայգու պանթեոնում):

Նախագծեր

• Սպիտակի կենտրոնական հրապարակի համալիրը (1998-2005):
• Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի մուտքը և բացօթյա խորանը (2001):
• Հայկական 89-րդ Թամանյան դիվիզիայի մարտիկներին նվիրված հուշակոթողը (1961, Սևաստոպոլ):
• Հայ գրերի կոթողը (1962, Օշական):
• Վանի հերոսամարտի (Աշտարակի մոտ, Ագարակ գյուղի մերձակայքում, 1979):
• Ա. Իսահակյանի (1976, Գյումրի, ԽՍՀՄ Պետական մրցանակ՝ 1977) հուշարձանը:
• Պարույր Սևակի տապանաքարը (1972, գ. Զանգակատուն):
• Վ. Համբարձումյանի հուշաքարերը (1998, Երևան, Բյուրական):

Անհատական ցուցահանդեսներ

• Երևան (1965, 1976, 1996):
• Թբիլիսի (1967):
• Մոսկվա (1983, 1997):
• Լենինգրադ (1983):

Ձեռքբերումներ

• 1968թ.՝ ՀՀ վաստակավոր ճարտարապետ:
• 1988թ.՝ ԽՍՀՄ Ժողովրդական ճարտարապետ:
• 1983թ.՝ ՌԴ գեղարվեստի ակադեմիայի ակադեմիկոս:
• 1992թ.՝ Ճարտարապետության միջազգային ակադեմիայի (1993թ.-ից՝ պրոֆեսոր) Մոսկվայի մասնաճյուղի ակադեմիկոս:
• 2001թ.՝ Վրաստանի ճարտարապետության ինստիտուտի պատվավոր պրոֆեսոր:
• 2002թ.՝ Ուկրաինայի ճարտարապետության ակադեմիայիի արտասահմանյան անդամ:
• Բուլղարիայի (1982), Վրաստանի (2001), Ռուսաստանի (2002) ճարտարապետների միությունների պատվավոր անդամ:
• 1982թ.՝ Համամիութենական ստուգատեսի «Տարվա լավագույն ստեղծագործություն» ոսկե մեդալ:
• 1998թ.՝ ՀՀ Անանիա Շիրակացու մեդալ:
• 2003թ.՝ Երևանի պատվավոր քաղաքացի:
• 2004թ.՝ Սպիտակի պատվավոր քաղաքացի:

Այլ

• Պ. Խ. Թորոսյանի որդին:
• Թորոսյանի ստեղծագործությունները ցուցադրվել են ճարտարապետության միջազգային կոնգրեսներում՝ Բարսելոնում, Սոֆիայում, Վենետիկում և այլուր:

Նկարներ

• 
• 
• 
• 
• 
• 

Տեսանյութեր

• Ջիմ Թորոսյան / Jim Torosyan:

Հրապարակումներ մամուլում

• ՋԻՄ ԹՈՐՈՍՅԱՆԻ ՀԻՇԱՏԱԿԻՆ:
• է ժողովրդական ճարտարապետ Ջիմ Թորոսյանը. Հուղարկավորությունը Կոմիտասի անվան պանթեոնում:
• հեռացել է անվանի ճարտարապետ Ջիմ Թորոսյանը:
• Մահացել է Ջիմ Թորոսյանը. ցավակցել է ՀՀ նախագահը:
• Ջիմ Թորոսյանի վերջին հրաժեշտը`վաղը ... - Panorama:
• Դե եսիմ...: Ջիմ Թորոսյան /1926-2014/:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
• ԹՈՐՈՍՅԱՆ ՋԻՄ ՊԵՏՐՈՍԻ:
• Ճարտարապետ Ջիմ Թորոսյանի դասախոսություն:
• Ջ. ԹՈՐՈՍՅԱՆԻ ԹԱՂՄԱՆ ՄԱՍԻՆ:
• ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Հիմնարար գիտական գրադարան:
• ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ - Ջիմ Թորոսյան:
• Российская Академия художеств.
• Торосян Джим Петросович.
• Architect.