Նոր-Այր

Նոր-Այր
Нор-Айр
Այլ անուններ:	Հարությունյան Նորայր Ալեքսանդրի
Անգլերեն:	Nor-Ayr
Հայերեն:	Նոր-Այր
Ծննդյան տարեթիվը:	18.09.1912
Ծննդավայրը:	Մավրակ, Կարսի մարզ
Մահվան տարեթիվը:	26.05.1981
Մահվան վայրը:	Կիրովական, Հայաստանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ: Արձակագիր, լրագրող:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1912թ սեպտեմբերի 18-ին կարսի մարզի Մավրաիկ գյուղում:

Մահացել է 1981թ. մայիսի 26-ին Խորհրդային Հայաստանի Կիրովական քաղաքում:

Կրթություն

• Նախնական կրթությունը ստացել է Լենինականի մանկատանը:
• Երկրորդ կարգի դպրոցն ավարտել է Նոր Բայազետի (այժմ՝ Գավառ) քաղաքում:
• 1931թ. ավարտել է ՀԿԿ Կենտկոմին առընթեր մամուլի աշխատողների դասընթացը:

Աշխատանքային գործունեություն

• Ղարաքիլիսայի (այժմ՝ Վանաձոր) «Սոցարշավ» շրջանային թերթի խմբագրի տեղակալ:
• Եղեգնաձորի Ազիզբեկովի միջշրջանային «Կոլտնտեսական», Արտաշատի «Բոլշևիկյան կոլխոզ» թերթերի խմբագիր:
• ՀԿԿ Կենտկոմի հրահանգիչ:
• ՀԿԿ Կենտկոմի մամուլի, գրականության և արվեստի սեկտորի վարիչ:
• ՀԿԿ Կենտկոմի գրական ֆոնդի հայկական բաժանմունքի դիրեկտոր:
• 1957-1974թթ.՝ Հայաստանի գրողների միության Կիրովականի բաժանմունքի պատասխանատու քարտուղար:

Ձեռքբերումներ

• 1934թ.-ից՝ ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ:

Այլ

• Սկզբում գրական անուն է ընտրել պապի ազգանունը՝ Հովնանյան, և գրվել Նորայր Հովնանյան: Այդպես է ստորագրել իր առաջին գիրքը՝ «Ճարտարապետուհին»: 1932թ. Եղիշե Չարենցը մի կողմ է թողնում նրա ազգանունը և կնքում նրան Նոր-Այր անունով:
• Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին: Ծանր վիրավորվել է Կրակովում, բուժվել Մոսկվայում և Բաքվում:
• Առաջին անգամ տպագրվել է 1928թ., Լենինականի «Բանվոր» թերթում:
• Ստեղծագործության հիմնական թեման ժամանակակից կյանքն է:

Մատենագիտություն

• Նոր-Այր, Նովելներ և վիպակներ, 1949:
• Նոր-Այր, Լույսեր, 1950:
• Նոր-Այր, Ոլորտներում, 1958:
• Նոր-Այր, Անտառի երգը, 1959:
• Նոր-Այր, Լոռվա աստղեր, 1962:
• Նոր-Այր, Անապատի առավոտը, 1966:
• Նոր-Այր, Արամ, 1970:
• Նոր-Այր, Պատմություն գրված քարի վրա, 1978:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
• ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Նոր-Այր: