Թերլեմեզյան Փանոս Պողոսի

Թերլեմեզյան Փանոս Պողոսի
Терлемезян Фанос Погосович
Անգլերեն:	Terlemezian Panos
Հայերեն:	Թերլեմեզյան Փանոս Պողոսի
Ծննդյան տարեթիվը:	11.03.1865
Ծննդավայրը:	Վան, Արևմտյան Հայաստան
Մահվան տարեթիվը:	30.04.1941
Մահվան վայրը:	Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ: Նկարիչ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1865թ. մարտի 11-ին Արևմտյան Հայաստանի Վան քաղաքում:

Մահացել է 1941թ. ապրիլի 30-ին Խորհրդային Հայաստանի Երևան քաղաքում:

Կրթություն

• 1881-1886թթ. սովորել է Վանի Կեդրոնական վարժարանում:
• 1895-1897թթ.՝ Ս.Պետերբուրգի Գեղարվեստը խրախուսող ընկերության դպրոցում:
• 1899-1904թթ.՝ Փարիզի Ժյուլիեն ակադեմիայում:

Աշխատանքային գործունեություն

• Եղել է Վանի հերոսամարտի (1915) ղեկավարներից:
• 1916թ.՝ Թիֆլիսի Հայ արվեստագետների միության կազմակերպիչներից:
• 1917թ.՝ Դոնի Ռոստովի մասնաճյուղի ղեկավար:

Ստեղծագործություններ

• «Վանա լիճը և Սիփան սարը Կտուց կղզուց», կտավ, 1915:
• «Լա Մանշի ափերը», 1921:
• «Նիագարայի ջրվեժը», 1923:
• «Նատյուրմորտ: Նռներ», 1926
• «Տաթևի վանքը», 1929:
• «Ղափանի պղնձաձուլարանը», 1929:
• «Գորիսի ընդհանուր տեսարանը», 1929:
• «Տորագետը», 1930:

Դիմանկարներ

• Կոմիտաս:
• Անդրանիկ:
• Գ. Բաշինջաղյան:
• Ա. Իսահակյան:
• Ա. Թեհլերյան:
• Ա. Չոպանյան:

Ձեռքբերումներ

• 1935թ.՝ ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ:
• «Աշխատանքային կարմիր դրոշի» շքանշան:
• Ոսկե մեդալ (Նկարիչների միջազգային ցուցահանդես, Մյունխեն):

Այլ

• 1908-1910թթ. ստեղծագործել է Փարիզում:
• 1910-1912թթ. ստեղծագործել է Կոստանդնուպոլսում:
• 1919-1922թթ. եղել է Կոստանդնուպոլսում, հտալիայում, Ֆրանսիայում,
• 1923-1928թթ. ապրել ԱՄՆ-ում, ստեղծել գունային մեղմ ներդաշնակությամբ բնանկարներ, նատյուրմորտներ:
• 1928թ. վերադարձել է Երևան:
• Ստեղծել է էտյուդներ, արդիական թեմայով պատկերներ:Նպաստել է հայկական դիմանկարի ռեալիստական ավանդույթների զարգացմանը:
• Փ. Թերլեմեզյանի հայաստանյան բնապատկերներին բնորոշ են քնարականությունը, նուրբ երանգավորումն ու երփնագրի թարմությունը:
• Նրա բոլոր գործերը պահվում են ՀԱՊ-ում:
• Պահպանվել է նկարչի «Վանա լիճը և Սիփան սարը Կտուց կղզուց» (1915) բարձրարվեստ կտավը:
• 1938թ.-ից ԵԳՈՒ կոչվել է Փ. Թերլեմեզյանի անունով:

Նկարներ

• 

  Ինքնանկար

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Տեսանյութեր

• ՆԿԱՐԻՉԸ Փանոս Թերլեմեզյան:

Հրապարակումներ մամուլում

• Դե եսիմ...: Փանոս Թերլեմեզյան:
• Փանոս Թերլեմեզյան:
• Փանոս Թերլեմեզյանի այցելությունը հիվանդ Կոմիտասին:
• ՄԵԾ ԵՐԱԶԻ ՃԱՄԲՈՒ ՈՒՂԵՒՈՐՆԵՐԸ. ՓԱՆՈՍ ԹԷՐԼԷՄԷԶԵԱՆ:

ակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:]

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
• Մարտիկյան Ե., Փանոս Թերլեմեզյան, Երևան, 1964:
• ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ:
• Փանոս Թերլեմեզյան. հայազատագրական պայքարի հերոս գեղանկարիչը:
• Գեղանկարիչ:
• Փանոս Թերլեմեզյան:
• ՓԱՆՈՍ ԹԵՐԼԵՄԵԶՅԱՆ:
• Թերլեմեզյան Փանոս:
• ՓԱՆՈՍ ԹԵՐԼԵՄԵԶՅԱՆ:
• ТЕРЛЕМЕЗЯН Фанос (Панос) Погосович.
• Терлемезян Панос (Фанос) Погосович.