Նազարյան Սուրեն Բենիամինի
| Նազարյան Սուրեն Բենիամինի | |
| Назарян Сурен Бениаминович | |
| |
| Անգլերեն: | Nazaryan Suren |
| Հայերեն: | Նազարյան Սուրեն Բենիամինի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 30.07.1929 |
| Ծննդավայրը: | Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն |
| Մահվան տարեթիվը: | 16.01.1999 |
| Մահվան վայրը: | Լոս Անջելես, ԱՄՆ: |
| Համառոտ տվյալներ: Հայ քանդակագործ: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1929թ. հուլիսի 30-ին Խորհրդային Հայաստանի Երևան քաղաքում:
Մահացել է 1999թ. հունվարի 16-ին ԱՄՆ-ի Լոս Անջելես քաղաքում:
Կրթություն
- 1947-1951թթ. սովորել է Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարանում:
- 1957թ. ավարտել է Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտի քանդակագործություն բաժինը:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1957-1973թթ. դասավանդել է Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարանում:
- 1969-1974թթ., միաժամանակ, դասավանդել է Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտում:
- 1992թ.-ից ստեղծագործել է Լոս Անջելեսում:
- Զբաղեցրել է նկարիչների միության պատասխանատու քարտուղարի պաշտոնը, ինչպես նաև ղեկավարել է գեղարվեստական խորհուրդը:
Գործեր
- Ս. էջմիածնի Վեհարանի գահասենյակի քանդակազարդ ձևավորումները (1964, ֆելզիտ, ճարտ.՝ Ռ. Իսրայելյաև):
- Ֆրիկի արձանը (1967, բազալտ, ճարտ.՝ Մ. Գրիգորյան, Մատենադարանի առջև):
- Հայկ Բժշկյանի (Գայ) հուշահամալիրը (1977, ճարտ.՝ Ա. Գուրզադյան):
- Արտեմ Միկոյանի հուշահամալիրը(1982, ճարտ.՝ Ա. Գուրզադյան, Սանահին):
- Հայրենական պատերազմում հաղթանակի 40-ամյակին նվիրված Երևանի Մալաթիա թաղամասի Հաղթանակի կոթողն ու քանդակաշարը (1985, բրոնզ, գրանիտ, բազալտ, ճարտ ՝ Գ. Ռաշիդյան, Երևան):
- «Ավետում» հարթաքանդակը (1986, տուֆ, ճարտ.՝ Գ. Ռաշիդյան, էջմիածնի կենտրոնական փոստատուն):
- «Թռիչք» բարձրաքանդակային պաննոն (1987, տուֆ, Սամարայի մետրոպոլիտենի «Պոլյոտ» կայարան):
- «Հայկական եկեղեցիներ», հարթաքանդակների շարք՝ Ամենայն հայոց կաթողիկոսի վեհարանում:
Դիմաքանդակներ
- «Վ. Շեքսպիր» (1984, մարմար, Երևանի Սունդուկյանի անվ. թատրոն):
- «Ջ. Վերդի» (1986, բրոնզ, Անդրկովկասյան բիենալեի արծաթե մեդալ՝ 1986, Թբիլիսի, ՀՀ մշակույթի նախարարության սեփականություն):
Ձեռքբերումներ
- 1970թ.՝ «Քաջարի Աշխատանքի համար» մեդալ:
- 1980թ.՝ ՀՀ ժողովրդական նկարիչ:
- 1981թ.՝ Գերագույն Խորհրդի նախագահի պատվոգիր:
- Արվեստի վաստակավոր գործիչ:
Այլ
- Նա կրթել և իր փորձն է փոխանցել տաղանդավոր արվեստագետների մի քանի սերունդների՝ Երվանդ Գոջաբաշյան, Արա Շիրազ, Յուրի Պետրոսյան:
- Գործերն աչքի են ընկնում խորհրդանշական մոնումենտալ ընդհանրացումներով, դինամիզմով, քաղաքացիական պաթոսով:
- Ստեղծագործել Է նաև հաստոցային քանդակագործության բնագավառում:
- 1957 թվականին ուսումն ավարտելուց հետո մասնակցել է հանրապետական և համամիութենական բազմաթիվ ցուցահանդեսների՝ ստեղծելով թեմատիկ կոմպոզիցիոն աշխատանքներ, որոնցից «Քաղաքական բանտարկյալներ» անվանումը կրող բազմաֆիգուր կոմպոզիցիան 1959-ին մշտական ցուցադրության է դրվում Երևանի Հեղափոխության թանգարանում:
- 1961թ.-ից մասնակցել է հանրապետական, միութենական և միջազգային ցուցահանդեսների:
- Սուրեն Նազարյանի հուշաքարը գտնվում է Երևանի Արաբկիր համայնքում, Վահրամ Փափազյան փողոցում, որտեղ 1969-1991թթ. ապրել և ստեղծագործել է ժողովրդական նկարիչը:
- Կյանքի վերջին տարիներն անց է կացրել ԱՄՆ-ում՝ մեծ փափագ ունենալով իրականացնել 1988թ. մրցանակաբաշխությամբ շահած Երևանի Հանրապետության հրապարակի թանգարանային շենքի քանդակային ձևավորման նախագիծը:
- Երևանի Նոր Նորք համայնքի առաջին զանգվածի Գայի պողոտային հարող Գայի ձիարձանի հուշահամալիրի հատվածի այգին անվանվել է Սուրեն Նազարյանի անունով:
Նկարներ
Սարգիս Գուրզադյանի հետ, 1975թ.
Ձախից` Ս. Բաղդասարյան, Ս. Արուտչյան, Ռ. Պարսամյան, Գ. Աղասյան, Շ. Հերթևցյան, Վ. Խաչիկյան, Ս. Սաֆարյան, Հ. Սիմոնյան, Հ. Զարդարյան, Ղ. Չուբարյան, Է. Իսաբեկյան, Ս. Նազարյան, Մ. Ավետիսյան, Մոսկվա, 1973թ.
Ձախից` Զ. Գրիգորյան, Է. Իսաբեկյան, Ա. Քոչինյան, Վ. Ասլանյան, Ս. Նազարյան
Առաջին ուսանողների հետ, Գրիշայի, Հ. Շահբազյանի, Յ. Պետրոսյանի, Հ. Պետրոսյանի և Արա Շիրազի հետ, 1957թ.
Կնոջ հետ
Թոռնիկի հետ, 1995թ.
Ֆրիկի հուշարձանը Մատենադարանի առջև
Գայի հուշարձանը Երևանում
Արտեմ Միկոյանի հուշարձանը Սանահինում
Հուշահամալիր Երկրորդ Աշխարհամարտում Տարած Հաղթանակի 40-ամյակին
Հուշահամալիր Երկրորդ Աշխարհամարտում Տարած Հաղթանակի 40-ամյակին, «Վիշապասպանը»
Հուշահամալիր Երկրորդ Աշխարհամարտում Տարած Հաղթանակի 40-ամյակին, «Խաղաղություն»
Հուշահամալիր Երկրորդ Աշխարհամարտում Տարած Հաղթանակի 40-ամյակին
Հուշահամալիր Երկրորդ Աշխարհամարտում Տարած Հաղթանակի 40-ամյակին
Հուշահամալիր Երկրորդ Աշխարհամարտում Տարած Հաղթանակի 40-ամյակին
Հրապարակումներ մամուլում
- Մոնումենտալ քանդակագործության լավագույն վարպետներից… Սուրեն Նազարյան (լուսանկարներ):
- Այսօր նա կլիներ ութսունհինգ տարեկան:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Նազարյան Սուրեն:
- AV Production - Սուրեն Նազարյան:
