Իվանե Ա
Hayazg-ից
17:25, 18 Սեպտեմբերի 2014 տարբերակ, HSedrakyan (քննարկում | ներդրում)
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Մահացել է 1227թ.:
Կրթություն
- 0000թ. ավարտել է քաղաքի թիվ 00 դպրոցը:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1212-1227թթ.՝ Զաքարյան Հայաստանի ինքնակալ կառավարիչ
- 1191թ. մսախուրթուխուցեսի (արքունի մեծ վեզիր):
- Հայ-վրացական բանակի ամիրսպասալար (գլխ. հրամանատար):
- 1213թ.՝ ստացել է աթաբեկի (թագավորահայր) պաշտոնը:
Ձեռքբերումներ
- 2008թ.՝ պատմական գիտությունների թեկնածու:
- 2009թ.՝ Ակադեմիայի իսկական անդամ:
- 2012թ.՝ շքանշան «Վիլյամ Սարոյան»:
Այլ
- Սարգիս Զաքարյանի որդին:
- 1191թ. վրացական թագուհի Թամարից ընդարձակ տիրույթներ (Աղստևի, Ձորագետի հովիտները, Սևանա լճի ավազանը, Փառիսոսի գավառը):
Մասնակցել է եղբոր՝ Զաքարե Բ Մեծի ազատագրական մարտերին:
- 1209թ., Այուբյանների ամիրայության կենտրոն Խլաթի պաշարման ժամանակ, Իվանե Ա անզգուշորեն գերի է ընկել, որի համար հայ-վրացական զորքերը հարկադրված դադարեցրել են քաղաքի պաշարումը: Կնքվել է հաշտության պայմանագիր, որով ԻՎԱՆԵ Ա Այուբյաններին է վերադարձրել մի քանի բերդեր, ազատել գերիներին, վճարել ռազմատուգանք և իր դուստր Թամթային կնության տվել Խլաթի ամիրային:
Ձաքարե Բ-ի մահից հետո ԻՎԱՆԵ Ա ստացել է ամիրսպասալարի (գլխ. հրամանատար), 1213- ին 14-ամյա գահաժառանգ Գեորգի IV Լաշայի գահ բարձրանալուց հետո՝ նաև աթաբեկի (թագավորահայր) պաշտոնները, դարձել վրացական արքունիքի ամենաազդեցիկ դեմքը: 1219-ին ԻՎԱՆԵ Ա ազատագրել է Սյունիքի Որոտնաբերդը: 1223-ի սեպտեմբերի հայ-վրացական զորքերով կռվել է Այսրկովկաս ներխուժած Խորեզմշահ Ջալալ ադ դինի դեմ, սակայն Կոտայքի Գառնի գյուղաքաղաքի մոտ պարտություն է կրել:
- Թաղված է Ախթալայի Ս. Աստվածածին վանքում:
Նկարներ
Տեսանյութեր
Հրապարակումներ մամուլում
Մատենագիտություն
- Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Գրքի վերնագիր, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2005:
- Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Տիգրան Հայազն, Հրաչյա Պետրոսյանց, 200 հայ զորավարներ, Երևան, 2011:
- Զաքարյանների իշխանապետություն:
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ: