Նալբանդյան Դմիտրի Արշակի
| Նալբանդյան Դմիտրի Արշակի | |
| Налбандян Дмитрий Аршакович | |
| |
| Անգլերեն: | Nalbandyan Dmitri |
| Հայերեն: | Նալբանդյան Դմիտրի Արշակի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 15.09.1906 |
| Ծննդավայրը: | Թիֆլիս, Վրաստան |
| Մահվան տարեթիվը: | 10.07.1993 |
| Մահվան վայրը: | Մոսկվա, Ռուսաստան |
| Համառոտ տվյալներ: Նկարիչ: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1906թ. սեպտեմբերի 15-ին Վրաստանի Թիֆլիս քաղաքում:
Մահացել է 1993թ. հուլիսի 10-ին Ռուսաստանի Մոսկվա քաղաքում:
Կրթություն
- 1922թ.՝ Թիֆլիսի գեղարվեստի ուսումնարան:
- 1929թ. ավարտել է Թիֆլիսի գեղարվեստի ակադեմիան (աշակերտել է Ե.Մ. Թադևոսյանին):
Աշխատանքային գործունեություն
- Աշխատել է Վրաստանի և Օդեսայի կինոստուդիաներում՝ որպես նկարիչ-մուլտիպլիկատոր:
Ստեղծագործություններ
- Ստեղծել է դիմանկարներ, թեմատիկ կտավներ, բնանկարներ, նատյուրմորտներ, գրաֆիկական աշխատանքներ, պատմահեղափոխական թեմաներով մեծադիր աշխատանքներ:
Դիմանկարներ
- Ա. Իսահակյան, 1940 (ՀԱՊ):
- Ի. Ստալին, 1945 (Տրետյակովյան պատկերասրահ, Մոսկվա):
- Հ. Բաղրամյան, 1954:
- Ա. Խաչատրյան, 1963:
- Լ. Բրեժնև, շարք, 1970-1976:
Թեմատիկ կտավներ
- «Գնդապետ Զաքյանի վերջին հրամանը», 1942 (ՀԱՊ):
- «Վերնատուն», 1976 (Տրետյակովյան պատկերասրահ):
Բնանկարներ
- «Ռիցա լիճը», 1952:
- «Աշտարակ: Հին ջրաղաց», 1973:
- «Արարատյան հովիտ», 1976:
Նատյուրմորտներ
- «Նատյուրմորտ: Դաշտային ծաղիկներ», 1965:
- «Վարդեր», 1975:
Ձեռքբերումներ
- 1953թ.՝ ԽՍՀՄ գեղարվեստի ակադեմիայի ակադեմիկոս:
- 1965թ.՝ ՀՀ ժողովրդական նկարիչ:
- 1969թ.՝ ՌԴ ժողովրդական նկարիչ:
- 1946թ.՝ ԽՍՀՄ պետական մրցանակ:
- 1982թ.՝ Լենինյան մրցանակ:
- Մոսկվայի նկարիչների միության անդամ:
- Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս:
Այլ
- Արփենիկ Նալբանդյանի եղբայրը:
- 1931թ. Նալբանդյանը տեղափոխվում է Մոսկվա, իսկ 1930-ական թթ. սկսում է մասնակցել այնտեղ կազմակերպվող ցուցահանդեսներին:
- Նալբանդյանի արվեստին բնորոշ է կերպարային հավաստիությունը:
- Ըստ Նալբանդյանի՝ դիմանկարն առավել լիարժեք կերպով է արտացոլում դարաշրջանի ոգին, և իր պարտքն է ստեղծել երկրի ղեկավարների պատկերները: Նա միակ նկարիչն էր, ում Ստալինը վստահում էր ստեղծել իր դիմանկարը:
- Հայաստանի ազգային պատկերասրահում պահվում է Դմիտրի Նալբանդյանի ինը աշխատանքները, որոնց շարքում իր յուրօրինակությամբ, մեղմ գունաշարով ու քնարականությամբ առանձնանում է մշտական ցուցադրությունում տեղ գտած <<Մոր դիմանկարը>>:
- 2012 թվականին հայ գրատպության 500-ամյակին նվիրված միջոցառումների շրջանակներում Մոսկվայի Տրետյակովյան թանգարանից ՀԱՊ ժամանակավոր ցուցադրության բերվեց Դմիտրի Նալբանդյանի հայտնի <<Վերնատուն>> կտավը, որը հեղինակը ստեղծել է 1974-76 թթ: Կտավի թեման <<Վերնատուն>> հայտնի խմբավորումն էր, որը ստեղծվել էր Հովհաննես Թումանյանի նախաձեռնությամբ՝ իր թիֆլիսյան բնակարանում: Կտավում ներկայացված են նշանավոր հայ մշակութային գործիչներ Ղազարոս Աղայանը, Ալեքսանդր Սպենդիարյանը, Լևոն Շանթը, Ավետիք Իսահակյանը, Պետրոս Ադամյանը և այլք: Ստեղծագործությունը 1978թ. արժանացել է ԽՍՀՄ Գեղարվեստի ակադեմիայի ոսկե մեդալի:
- Մասնակցել է տարբեր ցուցահանդեսների Խորհրդային Միությունում և արտերկրում:
- Նկարչի աշխատանքները գտնվում են պետական Տրետյակովյան պատկերասրահում (Մոսկվա), պետական Ռուսական թանգարանում (Սանկտ Պետերբուրգ), Հայաստանի ազգային պատկերասրահում (Երևան), նախկին Խորհրդային Միության առաջատար հավաքածուներում:
- Նրա ինքնադիմանկարը գտնվում է Ուֆֆիցի (Ֆլորենցիա) թանգարանում:
- 1992թ.-ից Մոսկվայում գործում է նրա արվեստանոց-թանգարանը, որտեղ պահվում է հեղինակի շուրջ 1500 ստեղծագործություն:
Նկարներ
Աշխատանքներ
Ավետիք Իսահակյանի դիմանկարը
Սուրեն Քոչարյանի դիմանկարը
Արտեմ Միկոյանի դիմանկարը
Նկարիչ Գ. Շլդյանի դիմանկարը
Նկարչի մոր դիմանկարը
Լ. Ի. Բրեժնևի դիմանկարը
Մոնմարտրում
Երևան. Բնանկար
Դուրս վռնդենք օկուպանտներին մեր երկրից (շապկանկար)
Իշխանությունը Խորհրդային միության ժողովրդին-խաղաղ բնակչությանը
Մեծ ընկերություն
Ղրիմի խորհրդաժողովը
Կրեմլում
Վերնատուն
Տեսանյութեր
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
- Парамонов А.В., Дмитрий Аркадьевич Налбандян, М., 1976.
- Дмитрий Налбандян (Альбом, авт.-сост. А.В. Парамонов), М., 1986.
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Նալբանդյան Դմիտրի:
- Հայաստանի ազգային պատկերասրահ:
- AV Production - Դմիտրի Նալբանդյան:
- Նալբանդյան Դմիտրի (1906-1993) - Shedevr | Հեղինակներ:
- «Պոլիտբյուրոյի առաջին վրձինը»... Դմիտրի Նալբանդյանը (լուսանկարներ):