Լոռիս-Մելիքով Միքայել Տարիելի
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1825թ. Վրաստանի Թիֆլիս քաղաքում:
Մահացել է 1888թ. դեկտեմբերի 12-ին Ֆրանսիայի Նիցցա քաղաքում:
Կրթություն
- Սովորել է Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցում:
- Սովորել է Մոսկվայի արևելյան լեզուների Լազարյան ինստիտուտում:
- Սովորել է Սանկտ Պետերբուրգի հեծելազորի յունկերների դպրոցում:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1853-1856թթ. Բայանդուրի, Ալեքսանդրապոլի ու Կարսի մարտերի մասնակից:
- 1855թ.` Կարսի մարզի վերահսկիչ:
- 1858թ.` Աբխազիայի գեներալ-նահանգապետ:
- 1860-1873թթ. Հարավային Դաղստանի զինվորական պետ:
- 1873թ. Դերբենդի քաղաքապետ, Թերեքի մարզի պետ:
- 1877-1878թթ.` Կովկասյան առանձին կորպուսի հրամանատար:
- 1878թ.` Արդահանի գրավման ղեկավար:
- 1878թ.` Ալաջայի բարձունքներում Մուխթար փաշայի դեմ կռվի ղեկավար:
- 1878թ.` Կարսի գրավման ղեկավար:
- 1879թ.` Աստրախանի, Սարատովի, Սամարայի և Խարկովի ժամանակավոր գեներալ-նահանգապետ:
- 1879թ.` Ռուսաստանի Պետական խորհրդի անդամ:
- 1880թ.` Կովկասի փոխարքայի պաշտոնակատար:
- 1880-1881թթ.` Ռուսաստանի վարչապետ-դիկտատոր:
- 1881թ.` Ռուսաստանի ներքին գործերի նախարար:
Ձեռքբերումներ
- 1848թ.` Սուրբ Աննայի 4-րդ աստիճանի շքանշան:
- 1549թ.` «Խիզախության համար» ոսկե սուսեր:
- 1850թ.` Սուրբ Աննայի 3-րդ աստիճանի շքանշան:
- 1852թ.` Սուրբ Աննայի 2-րդ աստիճանի շքանշան:
- 1854թ.` Սուրբ Վլադիմիրի 4-րդ աստիճանի շքանշան:
- 1855թ.` Սուրբ Վլադիմիրի 3-րդ աստիճանի շքանշան:
- 1859թ.` Սուրբ Ստանիսլավի 1-ին աստիճանի շքանշան:
- 1859թ.` թուրքական Մեջլիսի շքանշան:
- 1860թ.` Սուրբ Աննայի 4-րդ աստիճանի շքանշան:
- 1862թ.` «Ոսկե զենք» շքանշան:
- 1864թ.` Կովկասի գրավման համար խաչ:
- 1864թ.` պարսկական Առյուծի և Արծվի 2-րդ աստիճանի շքանշան:
- 1864թ.` Սուրբ Վլադիմիրի 2-րդ աստիճանի շքանշան:
- 1865թ.` Ռուսական կայսրության գեներալ-համհարզ:
- 1869թ.` Սուրբ Ալեքսանդր Նևսկու շքանշան:
- 1871թ.` Սուրբ Մեծ իշխան Ալեքսանդր Նևսկու ադամանդազարդ շքանշան:
- 1875թ.` Ռուսական կայսրության հեծելազորի գեներալ:
- 1877թ.` Սուրբ Գեորգիի 3-րդ աստիճանի շքանշան:
- 1877թ.` Սուրբ Գեորգիի 2-րդ աստիճանի շքանշան:
- 1877թ.` Սուրբ Վլադիմիրի 1-ին աստիճանի շքանշան:
- 1878թ.` կոմս:
- 1878թ.` Պրուսիայի Պուր լե մերիտ շքանշան:
- 1878թ.` Չեռնոգորական շքանշան:
Նկարներ
Պարգևներ
Լոռիս-Մելիքովի թրերը
Տեսանյութեր
Այլ
Լոռիս-Մելիքովի աճյունն ամփոփված է Թբիլիսիի Սուրբ Գևորգ եկեղեցու բակում:
Մատենագիտություն
- Լոռիս-Մելիքով Մ., Կովկասի կառավարիչների մասին 1776 թ. մինչև XVIII դ. վերջը, 1873:
- Լոռիս-Մելիքով Մ., Նոթեր Հաջի Մուրադի մասին, 1881:
- Лорис-Меликов М., О судоходстве на Кубани // Новое Время. 1882.
- Լոռիս-Մելիքով Մ., Երկտող Թերեքի մարզի կացության մասին, 1889:
Տե՛ս նաև
- Зайончковский П. А. Кризис самодержавия на рубеже 1870-1880 гг., 1964.
- Դանիելյան Գ., Գեներալ-կոմս Լոռիս-Մելիքով. կյանքը, զինվորական և պետական գործունեությունը, 1997:
- Данилов Д.Д. Лорис-Меликов: карьера «парадоксального диктатора», 1998.
- Мамулов С.С. Удивительный народ из страны чудес., 2000.
- Мамонов А.В. Граф М. Т. Лорис-Меликов на пути к власти, 2001.
- Мамонов А.В. Граф М. Т. Лорис-Меликов: к характеристике взглядов и государственной деятельности, 2001.
- Дубенцов Б.Б. М.Т.Лорис-Меликов и «охранители» в 1880-1881 гг., 2003.
- Итенберг Б.C., Твардовская В.А. Граф М.Т.Лорис-Меликов и его современники., 2004.
- Ասադով Յու., 1000 հայ զորավարները հայոց պատմության մեջ, 2004:
- Բաբայան Լ., Լոռիս-Մելիքով, 2004:
- Կոստանյան Յու., Կոմս Լոռիս Մելիքով, 2005:
- Ленин В. И. Гонители земства и Аннибалы либерализма. 2005
- Ավետիսյան Գ, Ռուսական կայսրության հայ գեներալները, 2007:
- Волков С.В. Генералитет Российской империи, 2009.
- Մերուժանյան Ա, Հայկական ծագմամբ մարշալներ, գեներալներ, ադմիրալներ, 2014:
- Յուրի Կոստանյանի Կոմս Լոռիս Մելիքով գրքի մասին:
- Կոմս Լոռիս-Մելիքովի մասին:
- Непонятый реформатор, Лорис-Меликов:
- Հայկական հանրագիտարան, Միքայել Լոռիս-Մելիքով:
- Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005: