Թերլեմեզյան Փանոս Պողոսի
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1865թ. մարտի 11-ին Արևմտյան Հայաստանի Վան քաղաքում:
Մահացել է 1941թ. ապրիլի 30-ին Խորհրդային Հայաստանի Երևան քաղաքում:
Կրթություն
- 1881-1886թթ. սովորել է Վանի Կեդրոնական վարժարանում:
- 1895-1897թթ.՝ Ս.Պետերբուրգի Գեղարվեստը խրախուսող ընկերության դպրոցում:
- 1899-1904թթ.՝ Փարիզի Ժյուլիեն ակադեմիայում:
Աշխատանքային գործունեություն
- Եղել է Վանի հերոսամարտի (1915) ղեկավարներից:
- 1916թ.՝ Թիֆլիսի Հայ արվեստագետների միության կազմակերպիչներից:
- 1917թ.՝ Դոնի Ռոստովի մասնաճյուղի ղեկավար:
Ստեղծագործություններ
- «Վանա լիճը և Սիփան սարը Կտուց կղզուց», կտավ, 1915:
- «Լա Մանշի ափերը», 1921:
- «Նիագարայի ջրվեժը», 1923:
- «Նատյուրմորտ: Նռներ», 1926
- «Տաթևի վանքը», 1929:
- «Ղափանի պղնձաձուլարանը», 1929:
- «Գորիսի ընդհանուր տեսարանը», 1929:
- «Տորագետը», 1930:
Դիմանկարներ
- Կոմիտաս:
- Անդրանիկ:
- Գ. Բաշինջաղյան:
- Ա. Իսահակյան:
- Ա. Թեհլերյան:
- Ա. Չոպանյան:
Ձեռքբերումներ
- 1935թ.՝ ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ:
- «Աշխատանքային կարմիր դրոշի» շքանշան:
- Ոսկե մեդալ (Նկարիչների միջազգային ցուցահանդես, Մյունխեն):
Այլ
- 1908-1910թթ. ստեղծագործել է Փարիզում:
- 1910-1912թթ. ստեղծագործել է Կոստանդնուպոլսում:
- 1919-1922թթ. եղել է Կոստանդնուպոլսում, հտալիայում, Ֆրանսիայում,
- 1923-1928թթ. ապրել ԱՄՆ-ում, ստեղծել գունային մեղմ ներդաշնակությամբ բնանկարներ, նատյուրմորտներ:
- 1928թ. վերադարձել է Երևան:
- Ստեղծել է էտյուդներ, արդիական թեմայով պատկերներ:Նպաստել է հայկական դիմանկարի ռեալիստական ավանդույթների զարգացմանը:
- Փ. Թերլեմեզյանի հայաստանյան բնապատկերներին բնորոշ են քնարականությունը, նուրբ երանգավորումն ու երփնագրի թարմությունը:
- Նրա բոլոր գործերը պահվում են ՀԱՊ-ում:
- Պահպանվել է նկարչի «Վանա լիճը և Սիփան սարը Կտուց կղզուց» (1915) բարձրարվեստ կտավը:
- 1938թ.-ից ԵԳՈՒ կոչվել է Փ. Թերլեմեզյանի անունով:
Նկարներ
Տեսանյութեր
Հրապարակումներ մամուլում
- Դե եսիմ...: Փանոս Թերլեմեզյան:
- Փանոս Թերլեմեզյան:
- Փանոս Թերլեմեզյանի այցելությունը հիվանդ Կոմիտասին:
- ՄԵԾ ԵՐԱԶԻ ՃԱՄԲՈՒ ՈՒՂԵՒՈՐՆԵՐԸ. ՓԱՆՈՍ ԹԷՐԼԷՄԷԶԵԱՆ:
ակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:]
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Մարտիկյան Ե., Փանոս Թերլեմեզյան, Երևան, 1964:
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ:
- Փանոս Թերլեմեզյան. հայազատագրական պայքարի հերոս գեղանկարիչը:
- Գեղանկարիչ:
- Փանոս Թերլեմեզյան:
- ՓԱՆՈՍ ԹԵՐԼԵՄԵԶՅԱՆ:
- Թերլեմեզյան Փանոս:
- ՓԱՆՈՍ ԹԵՐԼԵՄԵԶՅԱՆ:
- ТЕРЛЕМЕЗЯН Фанос (Панос) Погосович.
- Терлемезян Панос (Фанос) Погосович.