Զեյթունցյան Պերճ Արմենակի
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1938թ. հուլիսի 18-ին Եգիպտոսի Ալեքսանդրիա քաղաքում:
Կրթություն
- 1956թ. ավարտել է Երևանի Ղազարոս Աղայանի անվան միջնակարգ դպրոցը:
- 1963թ. ավարտել է Պյատիգորսկի օտար լեզուների մանկավարժական ինստիտուտը:
- 1964թ.՝ Մոսկվայի երկամյա բարձրագույն սցենարիստական դասընթացները։
Աշխատանքային գործունեություն
- 1957թ.՝ ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ:
- 1965-1968թթ. եղել է «Հայֆիլմի» սցենարական-խմբագրական կոլեգիայի անդամ:
- 1968-1975թթ.՝ հեռուստատեսային ֆիլմերի «Երևան» ստուդիայի գեղարվեստական ֆիլմերի միավորման գլխավոր խմբագիր:
- 1975-1986թթ.՝ ՀԳՄ վարչության քարտուղար:
- 1986-1990թթ.՝ «Աղբյուր» ամսագրի խմբագիր:
- 1991-1992թթ.՝ ՀՀ մշակույթի նախարար:
Բեմադրված ստեղծագործություններ
- Ամենատխուր մարդը, 1974:
- Ավերված քաղաքի առասպելը, 1975:
- Աստվածների կանչը, 1980:
- Մեծ լռություն, 1984:
- Անավարտ մենախոսություն, 1988:
- Ոտքի, դատարանն Է գալիս, 1988:
- Հիսուս Նազովրեցին և իր երկրորդ աշակերտը, 1999։
Ձեռքբերումներ
- 1989թ.՝ ՀՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ։
- 1981թ.՝ ՀՀ Պետական մրցանակ:
- 1999թ.՝ ՀՀ Ոսկե եղեգն գրականա պետական մրցանակ:
- 2004թ.՝ Թեքեյան մշակութային միության Հայկաշեն Ուզունյան մրցանակ:
- 1998թ.՝ Մովսես Խորենացու մեդալ։
- 1987թ.՝ Հռոմի հասարակական գիտությունների և արվեստների Տիբերինա ակադեմիայի թղթակից անդամ:
- 2005թ.՝ Երևանի պատվավոր քաղաքացի։
- 2007թ. արժանացել է հայ եկեղեցու «Սուրբ Սահակ-Սուրբ Մեսրոպ» պատվո շքանշանի:
- «Հայ արվեստի ասպետ»:
- «Ոսկե գրիչ» մրցանակ:
Այլ
- 1948թ. ներգաղթել է Հայաստան:
- 1953թ. նրա առաջին պատմվածքը տպագրվել է «Պիոներ» ամսագրում:
- Նրա գործերից թարգմանվել և առանձին գրքերով լույս են տեսել ռուսերեն, լատիշերեն, լիտվերեն, հունգարերեն, բուլղարերեն, էստոներեն, չեխերեն:
- 1982թ. մեծ տպաքանակով ռուսերեն լույս է տեսել նրա «Ավերված քաղաքի առասպելը» վեպը: 2000թ. ֆրանսերեն է թարգմանվել «Վերջին արևագալը» վեպը (նվիրված է Գրիգոր Զոհրապին):
- 1973թ.՝ «Հայֆիլմ» կինոստուդիան նրա սցենարով նկարահանել է «Երևանյան օրերի խրոնիկան»:
Նկարներ
Տեսանյութեր
Հրապարակումներ մամուլում
- Մեր թատրոնի Պերճ Զեյթունցյանը:
- Պերճ Զեյթունցյանի ժամանակը. Գրական դիմանկար:
- Պերճ Զեյթունցյան. Չի կարելի անկախությանը, պետականությանը դեմ խոսել, վիճել անկախության շուրջ, ամոթ է:
- Պերճ Զեյթունցյան. «Պետք է, որ կամա՜ց-կամա՜ց երկիր դառնանք…»:
- Պերճ Զեյթունցյան. «Իմ բախտը կինոյում չի բերել»:
- Շարունակիր այդպես անհանգիստ ապրել:
- «Սելինջերին, Հեմինգուեյին կամ որեւէ այլ հայտնի գրողի ժողովուրդը չի ասել՝ ինչու ձայն չեք հանում:
- «Մենք նավթ չունենք, մեր մշակույթն է մեր նավթը». Պերճ Զեյթունցյան:
- Ցեղասպանությանը նվիրված ստեղծագործություններին վերջակետ է դրել:
- Պերճ Զեյթունցյանի ինքնատիպ ձեռագիրը:
- Պերճ Զեյթունցյան. «…Այն ժամանակվա իշխանություններին կոչեցի «բիրդան աղաներ, քաջ նազարներ», և դա չներվեց»:
- Ոչ ոք չի ասում` ինչպես է անելու:
- Պերճ Զեյթունցյան. «Ես շատ դեմ եմ տարածքներ հանձնելուն»:
- «100 տարի անց». պիես` Հայոց ցեղասպանության մասին:
- Պերճ Զեյթունցյան. «Մշակույթի նախարարին շուտ-շուտ փոխելը հանցանք է»:
Մատենագիտություն
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Փարիզի համար, 1965:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Կատակերգություն առանց մասնակիցների, 1975:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Ամենատխուր մարդը, 1981:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Կլոդ Ռոբերտ Իզերլի, վիպակ, 1968:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Արշակ Երկրորդ, պատմավեպ, 1977:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Վերջին արևագալը, 1989:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Հիսուս Նազովրեցին և իր երկրորդ աշակերտը։ Խոր վիրապ, 2001:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Ծնվել Է ու մահացել։ Ամենատխուր մարդը, 2001:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Յուրաքանչյուր տասից մեկը, պատմվածք:
Երկեր
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Նրա առաջին ընկերը, պատմվածքներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1956:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Մեր թաղի ձայները, պատմվածքներ, վիպակ, Երևան, Հայպետհրատ, 1959:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Փունջ: Սովետահայ մանկական գրականություն (գրքում գործեր ունի նաև Պ. Զեյթունցյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1961:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Մեզանից հետո, վեպ, Երևան, Հայպետհրատ, 1963:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Փարիզի համար, պատմվածքներ, Երևան, «Հայաստան», 1965:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Կլոդ Ռոբերտ Իզերլի, վեպ, Երևան, «Հայաստան», 1968:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Կատակերգություն առանց մասնակիցների, վիպակներ, Երևան, «Հայաստան», 1975:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Արշակ Երկրորդ, վեպ, Երևան, «Սովետական գրող», 1977:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Ամենատխուր մարդը, պիեսների ժողովածու, Երևան, «Սովետական գրող», 1981:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Իրիկնային հեքիաթներ, պատմվածքներ, հեքիաթներ, Երան, «Սովետական գրող», 1983:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Մեծ լռություն, պիեսներ, Երևան, «Սովետական գրող», 1985:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Ընտիր երկեր, Երևան, 1987:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Վերջին արևագալը, վեպ, Երևան, 1989:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Ծնվել է ու մահացել, Երևան, 1995:
- Զեյթունցյան Պ. Ա., Հիսուս Նազովրեցին և իր երկրորդ աշակերտը: Խոր վիրապ, Երևան, 2001:
Թարգմանություններ
- Էրսքին Քոլդուել, Տաք գետը, պատմվածքներ, 1962:
- Գրեհեմ Գրեն, Խաղաղ ամերիկացին, վեպ, 1963:
- Էռնեստ Հեմինգուեյ, Կիլիմանջարոյի ձյուները, պատմվածք, 1963:
- Էռնեստ Հեմինգուեյ, Հրաժեշտ զենքին, վեպ, 1972:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005:
- Բանասիրության հանրագիտարան. Պերճ Զեյթունցյան:
- Պերճ Զեյթունցյան:
- Արձակագիր, դրամատուրգ Պերճ Զեյթունցյանը:
- Պերճ Զեյթունցյան:
- Պերճ Զեյթունցյան գրողի ճանապարհը: