Զաքարիա Քանաքեռցի
| Զաքարիա Քանաքեռցի | |
| Закарий Канакерци | |
| |
| Այլ անուններ: | Զաքարիա Սարկավագ |
| Անգլերեն: | Zaqaria Qanaqerci |
| Հայերեն: | Զաքարիա Քանաքեռցի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 1627 |
| Ծննդավայրը: | Քանաքեռ, Հայաստանի Հանրապետություն |
| Մահվան տարեթիվը: | 1699 |
| Մահվան վայրը: | Հովհաննավանք, Հայաստանի Հանրապետություն |
| Համառոտ տվյալներ: Պատմագիր, մատենագիր: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1627թ. Հայաստանի Հանրապետության Քանաքեռ գյուղում:
Մահացել է 1699թ. Հայաստանի Հանրապետության Արագածոտնի մարզի Օհանավան գյուղի Հովհաննավանքում:
Կրթություն
- Ուսանել է Հովհաննավանքում:
Աշխատանքային գործունեություն
- Ձեռնադրվել է սարկավագ և ցկյանս եղել ուսուցիչ:
Այլ
- Արժեքավոր են Մեխլուի գլխավորած հասարակական շարժման մասին բազմաբնույթ տեղեկությունները։
- Քանաքեռցու անունով փողոց է կոչվել Երևանի Քանաքեռ թաղամասում։
- Կաթողիկոս Հակոբ Դ Ջուղայեցու գործակիցն էր, ուղեկցել է նրան ուղևորությունների ժամանակ, կաթողիկոսի հատուկ հանձնարարականներով այցելել Ղազվին (1675), Զմյուռնիա (1682), Կ.Պոլիս (1684) և այլն։
- 1687թ.-ին Զաքարիան վանքի առաջնորդ՝ Սարգիս Կարբեցու հանձնարարությամբ գրում է Հովհաննավանքի պատմությունը, նախ համառոտ պատմում է թե Հայաստանում երբ են շատ վանքեր կառուցել և հատկապես երբ է վեր խոյացել Հովհանավանքը: Ինչպես ընդունված էր նա գրում է որ առաջին եկեղեցին կառուցել է Թադեոս առաքյալը, ապա Տրդատ Մեծն ու Գրիգոր Լուսավորիչը, Ներսես Մեծը, Ներսես Տայեցին եվ Զաքարե զորավարը: Կրկնում է որ Հովհանավանքը կառուցվել է Լուսավորչի և Տրդատի կողմից, ապա հիշում է վանքի առաջնորդներին, եկեղեցկան թեմերը, նշում է նաև որ 1217թ.-ին Վաչուտյան իշխան Վաչեի կողմից Հովհանավանքի գլխավոր եկեղեցու կառուցման, ինչպես և վանքի կալվածքների մասին: Մեկ առ մեկ մեջ է բերում վանքի արձանագրությունները: Այդպիսով նա առաջինն է, որ ժողովում է արձանագրությունները:
- «Պատմագրութիւն» աշխատությունում շարադրել է Արշակունիների թագավորության, Սասանյանների դինաստիայի հաստատումից (226) մինչև 1699թ. ընկած ժամանակաշրջանի պատմությունը։ Երկի հիմնական մասը XVII դ. պատմությունն է, որի շատ իրադարձություններ նա նկարագրել է իբրև ականատես։ Աշխատությունը հարուստ նյութ է պարունակում Հայաստանի և հարևան երկրների հասարակական, տնտեսական իրավիճակի, ազգագրության վերաբերյալ։
Մատենագիտություն
- Զաքարիա Ք., Պատմագրութիւն, աշխատություն, 3 մաս:
- Զաքարիա Ք., Կոնդակ սուրբ ուխտին Յովհաննուվանից, աշխատություն, 1687:
- Զաքարիա Ք., Մարտիրողոգ Ճառընտիր, ձեռագիր:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005:
- Պատմության Մագիստրատուրա: