Եսայան Խաչատուր Հակոբի
| Եսայան Խաչատուր Հակոբի | |
| Есаян Хачатур Акопович | |
| |
| Անգլերեն: | Yesayan Khachatur |
| Հայերեն: | Եսայան Խաչատուր Հակոբի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 29.08.1909 |
| Ծննդավայրը: | Կարս, Արևելյան Հայաստան |
| Մահվան տարեթիվը: | 24.04.1977 |
| Մահվան վայրը: | Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն |
| Համառոտ տվյալներ: Նկարիչ: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1909թ. օգոստոսի 29-ին Արևելյան Հայաստանի Կարս քաղաքում:
Մահացել է 1977թ. ապրիլի 24-ին Խորհրդային Հայատանի Երևան քաղաքում:
Կրթություն
- 1931թ. ավարտել է Երևանի գեղարվեստաարդյունաբերական տեխնիկումը:
- 1938թ. ավարտել է Մոսկվայի էներգետիկայի ինստիտուտը:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1940-1948թթ.՝ Երևանում պետական ադրբեջանական թատրոնի գլխավոր նկարիչ:
- 1941-1949թթ.՝ Երևանի գեղարվեստի ակադեմիայի դասախոս:
- 1968-1970թթ.՝ Ալեքսանդր Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի թատրոնի գլխավոր նկարիչ:
Թատերական ձևավորումներ
- Լոպե դե Վեգայի «Այլոց համար հիմար, իրեն համար խելոք», 1943թ.:
- Արմեն Տիգրանյանի «Դավիթ Բեկ»,1956թ., 1974թ.:
- Իգոր Ստրավինսկու «էդիպ արքա», 1963թ.:
- Ալեքսանդր Սպենդիարյանի «Ալմաստ», 1969թ.:
Ձեռքբերումներ
- 1965թ.՝ Խորհրդային Հայաստանի վաստակավոր նկարիչ:
Նկարներ
Մարտիրոս Սարյանի և Բաբկեն Քոլոզյանի հետ:
Ստեղծագործություններ
Զանգվի տեսարան:
Յասաման:
Արզնու ձոր:
Արզնու բնապատկեր:
Արարատ:
Մեծ Արարատ:
Արարատ:
Աշտարակն է հեռվում:
Աշուն:
Երևանյան բնանկար:
Մեղրի:
Ծիրանի ծառ:
Սբ. Ղազարոսի կայարանը Փարիզում:
Փարիզի պանթեոնը:
Փարիզի Տիրամոր եկեղեցին:
Թատերական կերպարներ և տեսարաններ
Այլ
- Խաչատուր Եսայանը հաստոցային գեղանկարիչ է, նուրբ բնանկարային լիրիկայով։ Նրա բնանկարները ինքնուրույն են իրենց լիրիկական ներշնչվածությամբ, գույների նրբությամբ։ Նրանց բնորոշ չէ Սարյանի արվեստին հատուկ սինթետիզմը, Բաշինջաղյանի էֆեկտիվությունը, Թերլեմեզյանի էպիքականությունը, Առաքելյանի պատմողականությունը։ Եսայանի մոտ դրանք ավելի շուտ բնանկար-տրամադրություններ են, որոնք տալիս են հայրենի բնության նուրբ և խորաթափանց ընկալումը, հայրենի սարերով, դաշտերով և այգիներով հիացումը:
- Լավ յուրացնելով բեմական ձևավորման կանոնները՝ Եսայանը մեծածավալ ձևավորումերի սակավ քանակը համադրել է հստակ գծագրված կուլիսների և ֆոնի հետ՝ հասնելով բնորոշ նկարների առավելագույն արտահայտչականության, օրինակ՝ պալատը և հատկապես եկեղեցու դիմացի հարթակը։ Նուրբ գեղագիտական ոճով էր արված օպերայի վարագույրը, որի վրա պատկերված էր սուր և վահան՝ ժողովրդա-ազատագրական պայքարի խորհրդանիշը:
Տե՛ս նաև
- Խաչատուր Եսայանի ստեղծագործությունները::
- Հայկական հանրագիտարան. բնանկար:
- Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005: