Դուրյան Օհան Խաչատուրի
| Դուրյան Օհան Խաչատուրի | |
| Дурян Оган Хачатурович | |
| |
| Այլ անուններ: | Խաչատուրյան Օհանես |
| Անգլերեն: | Duryan Ohan |
| Հայերեն: | Դուրյան Օհան Խաչատուրի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 08.09.1922 |
| Ծննդավայրը: | Երուսաղեմ, Իսրայել |
| Մահվան տարեթիվը: | 06.01.2011 |
| Մահվան վայրը: | Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն |
| Համառոտ տվյալներ: Դերիժոր, կոմպոզիտոր: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1922թ. սեպտեմբերի 8-ին Իսրայելի Երուսաղեմ քաղաքում:
Մահացել է 2011թ. հունվարի 6-ին Հայաստանի Հանրապետության Երևան քաղաքում:
Կրթություն
- Սկզբնական կրթությունն ստացել է Իսրայելի Նազարեթ քաղաքի գերմանական գիշերօթիկ դպրոցում, որտեղ սովորել է նաև ֆլեյտա նվագել:
- Սովորել է Երուսաղեմի գերմանական մայր կրթարանում, սովորել է դաշնամուր և երգեհոն նվագել:
- 1939-1945թթ. սովորել է Երուսաղեմի կոնսերվատորիայում՝ Ջորջ Սինգըրի (դիրիժորություն) և Յոզեֆ Գրինտալի (կոմպոզիցիա) ղեկավարությամբ:
- Կատարելագործվել է Փարիզում, Վիեննայում:
Աշխատանքային գործունեություն
- Բեթղեհեմում դասավանդել է անգլերեն, արաբերեն, երաժշտություն:
- Արաբերեն է դասավանդել Սուրբ Հակոբյանց վանքի թարգմանչաց դպրոցում:
- Ստեղծել է Երուսաղեմի առաջին հայկական երգչախումբը;
- Ղեկավարել է Երուսաղեմի ռադիոյի սիմֆոնիկ նվագախումբը:
- 1957-1960թթ.՝ Հայաստանի պետական սիմֆոնիկ նվագախմբի դիրիժոր:
- 1960-1965թթ., 1972-1974թթ.՝ գլխավոր դիրիժոր:
- 1967-1974թթ., 1991-1994թթ.՝ ՀՀ հեռուստառադիոպետկոմի սիմֆոնիկ նվագախմբի հիմնադիր-գեղարվեստական ղեկավար:
- 1971-1972թթ., 1999-2002թթ.՝ Երևանի օպերայի և բալետի թատրոնի գլխավոր դիրիժոր:
- 1962-1969թթ. (պարբերաբար)՝ Լայպցիգի օպերային թատրոնի երաժշտական ղեկավար և «Գևանդհաուզ» սիմֆոնիկ նվագախմբի դիրիժոր:
- 1987-1990թթ.՝ Ավինյոնի օպերային թատրոնի երաժշտական ղեկավար և սիմֆոնիկ նվագախմբի գլխավոր դիրիժոր:
- Ղեկավարել է աշխարհի ավելի քան 100, այդ թվում՝ Վիեննայի օպերայի և Բեռլինի ֆիլհարմոնիայի «Ֆոն Կարայան» նվագախմբերը:
Ստեղծագործություններ
- «Ձոն Հայրենիքիս» (խոսք՝ Ա. Իսահակյանի, 1945), 4 պաստորալ՝ կամերային նվագախմբի համար, 1952-1953:
- Օրատորիա՝ Կոմիտասի երկերի թեմաներով, 1955:
- «Կոմիտասական» 2 սիմֆ. սյուիտ, 1962, 1971:
Ձեռքբերումներ
- 1967թ.՝ ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ:
- 1996թ.՝ ՀՀ Մովսես Խորենացու մեդալ:
- 1997թ.՝ Ս. Մեսրոպ Մաշտոցի շքանշան:
- 1998թ.՝ Ֆրանսիայի Գրականության և արվեստի ասպետ:
Այլ
- Դերասան Նարեկ Դուրյանի հայրն է:
- 1957-1974թթ., 1991-2002թթ. ապրել և գործել է Երևանում:
- 2002թ.-ից բնակվել է Մոսկվայում:
- Հայ կոմպոզիտորների մի շարք սիմֆոնիկ գործերի առաջին մեկնաբանն է:
- Նրա դիրիժորական անհատականությանը բնորոշ են վառ տեմպերամենտը, կատարման հուզականությունը, խտությունը, ստեղծագործական մտքի և մեկնաբանման ինքնատիպությունը:
- Մամուլում նրան համեմատել են Նիկիշի, Բեռնշտայնի, Կարայանի ու Տոսկանինիի հետ:
- Աշխատել է աշխարհի 110 նվագախմբերի հետ:
- Համերգային ծրագրերում, եվրոպական դասական հեղինակներից բացի, ընդգրկել է նաև հայ կոմպոզիտորների՝ Ալեքսանդր Սպենդիարյանի, Արամ Խաչատրյանի, Էդվարդ Միրզոյանի, Ալեքսանդր Հարությունյանի, Էդգար Հովհաննիսյանի, Ալեքսանդր Աճեմյանի և ուրիշների սիմֆոնիկ գործերից: Նրա ղեկավարությամբ արտերկրում ելույթ են ունեցել բազմաթիվ հայ երաժիշտներ ու երգիչներ (Ժան Տեր-Մերկերյան, Լուիզա Պոզապալյան, Վահան Միրաքյան և ուրիշներ):
- Թաղված է Երևանի Կոմիտասի անվան պանթեոնում:
Նկարներ
Տեսանյութեր
- Տոհմածառ - Օհան Դուրյան:
- Ohan Duryan (Ogan Durjan' narc) Moscow Film "THE PROFESSION OF DEEP FEELINGS Ohan DOURIAN".
- Օհան Դուրյան Մեր հայրենիքի մշակույթը:
- Ohan Duryan (Ogan Durjan' narc) composer, Alice Chamirian-Duryan sings "Hogiis het".
- Film Ohan Duryan N1.
- Երգող ձեռքեր Օհան Դուրյան 75 Film Ohan Duryan N2.
- Ohan Duryan Film N4.
- Ohan Duryan Film N5.
- Ohan Duryan (Ogan Durjan' narc) conducting, Mozart "Requiem" (Lacrimosa & Agnus Dei).
- Ohan Duryan 90th birth anniversary, American TV programm.
Հրապարակումներ մամուլում
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Մահտեսյան Ռ., Խոսող ձեռքեր, Ե., 1999:
- Դուրյան Օհան:
- ՕՀԱՆ ԴՈՒՐՅԱՆ. դիրիժոր, կոմպոզիտոր :
- Խոսող ձեռքերի վարպետը: