Գրիգոր ԺԱ Բյուզանդացի
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Մահացել է 1545թ. Հայաստանի Վաղարշապատ քաղաքում:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1536թ.-ից՝ Ամենայն հայոց կաթողիկոս:
Այլ
- Հաջորդել է Սարգիս Դ Վրաստանցուն:
- Առաքել Դավրիժեցին 1536–ի ներքո հիշատակում է կաթողիկոս տեր Գրիգորին, առանց հայտնելու նրա որտեղից և ով լինելը, և կամ նախօրոք աթոռակից լինելը: Պատմական աղբյուրները հավաստում են, որ երբ Կոստանդնուպոլսում դադարում է Գրիգոր պատրիարքի գործունեությունը, այդ նույն ժամանակաշրջանում Գրիգոր անունով նոր կաթողիկոս է ընտրվում Էջմիածնում:
- Այս ամենը թույլ է տալիս ենթադրել, որ Կ. Պոլսի պատրիարք Գրիգորը ոչ միայն Էջմիածնից էր, այլև եղբորորդին էր Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Զաքարիա Բ Վաղարշապատցու: Գրիգոր ԺԱ Բյուզանդացին ձգտել է հաջորդել կաթողիկոսական աթոռին մի այնպիսի ժամանակաշրջանում, երբ կանոնական ընտրությունները փոխարինվել էին պատահական և անձնական բնույթ կրող նախաձեռնություններով: Այս ամենից ենթադրվում է, որ Զաքարիա Բ Վաղարշապատցու եղբորորդի և Կոստանդնուպոլսի պատրիարք Գրիգորը Էջմիածնի գահակալ Գրիգոր ԺԱ Բյուզանդացին է:
- Թե երբ է ավարտվել Գրիգոր ԺԱ Բյուզանդացու գահակալությունը, հավաստի փաստեր չկան, հնարավոր է, որ այն տևել է մինչև 1545–ը, երբ առաջին անգամ հիշատակվում է Ստեփանոս Ե Սալմաստեցի կաթողիկոսը:
- Գրիգոր ԺԱ Բյուզանդացու հայրապետական գործունեության մասին ոչինչ չի ավանդվում:
Նրան հաջորդել է Ստեփանիս Ե Սալմաստեցին:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Գրիգոր ԺԱ Բյուզանդացի: