Գրիգորյան Գևորգ Ստեփանի
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1897թ. նոյեմբերի 12(24)-ին Վրաստանի մայրաքաղաք Թիֆլիսում:
Մահացել է 1976թ. նոյեմբերի 23-ին Հայաստանի Խորհրդային Հանրապետության մայրաքաղաք Երևանում:
Կրթություն
- 1916-1919թթ.՝ Սովորել է Թիֆլիսի Գեղարվեստը խրախուսող կովկասյան ընկերության նկարչության և քանդակագործության դպրոցում (դասատու՝ Ե. Թադևոսյան):
- 1921-1923թթ. սովորել է Մոսկվայի բարձրագույն գեղարվեստական արվեստանոցներում:
- 1924թ. ընդունվել է Լենինի անվան ՊՄԻ-ի ռուսական բանֆակ:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1922թ.-ից նկարչության դասեր է տալիս աշխատանքային դպրոցներում:
Աշխատանքներ
- «Եղնիկներ», 1917:
- «Դերասան Աբովյանի դիմանկարը», 1921:
- «Բնանկար», 1922:
- «Նատյուրմորտ անձեռոցիկով», 1922:
- «Հայկուհու դիմանկարը», 1922:
- «Գրկախառնություն», 1925:
- «Երգահան Արմեն Տիգրանյանի դիմանկարը», 1925:
- «Մոր դիմանկարը», 1929:
- «Նատյուրմորտ: Մրգեր», 1929:
- «Հերոսի մահը», 1929:
- «Դիանայի դիմանկարը», 1945:
- «Երեք նկարիչ» (Լ. Գուդիաշվիլի, Վ. Խոջաբեկյան, Ն. Փիրումանի), 1959:
- «Նատյուրմորտ կիտրոններով», 1962:
- «Մայրս և ես», 1972:
Ձեռքբերումներ
- 1967թ.՝ ՀԽՍՀ վաստակավոր նկարիչ:
- Վրաստանի նկարիչների միության անդամ:
Այլ
- Յոթ տարեկանից ստիպված է եղել աշխատել. մանր ծառայություններ էր մատուցում մազութի պահեստում, վարսավիրանոցում, սուրհանդակություն էր անում, թերթեր բաժանում, կրպակում միրգ ու գրքեր վաճառում, ապակեգործությամբ զբաղվում և այլն:
- Ստեղծել է գունային և գծային ինքնատիպ կառուցվածքով դիմանկարներ, նատյուրմորտներ, բնանկարներ:
- Գործերում դրսևովրել է զուսպ գույներով խոր հույզեր արտահայտելու նրա գեղանկարչական հակումը:
- Թիֆլիսի մշակութային առանձնահատուկ մթնոլորտը, հայ ժողովրդի անցյալը, ռուսական, վրացական, հայկական մշակույթի ականավոր գործիչներդը տեղ են գտել Գրիգորյանի փոքրաչափ գործերում:
- Նրա նկարներն աչքի են ընկնում թիֆլիսահայ գեղանկարչական դպրոցին հատուկ զուսպ գեղեցկությամբ, կերպարային բազմազանությամբ:
- 1948թ. սկսվում են մոռացության տարիները: Հուսահատության և անելանելիության մեջ հայտնված նկարիչն այրում է 300 գեղանկարչական աշխատանք:
- 1948-1957թթ. հեռածված է եղել Վրաստանի նկարիչների միությունից:
- 1962թ. հայ որոշ մտավորականների ջանքերի շնորհիվ տեղափոխվում է Երևան։ Նրա մասին սկսում են հոդվածներ հայտնվել Հայաստանի և Վրաստանի թերթերում և ամսագրերում։
- 1977թ. Երևանում հիմնադրվել է Գևորգ Գրիգորյանի տուն-թանգարանը (1987թ.-ից՝ ՀԱՊ-ի մասնաճյուղ):
- Աշխատանքները գտնվում են Ջոտտոյի թանգարան-արվեստանոցում, Ժամանակակից արվեստի թանգարանում (Երևան), Հայաստանի Ազգային պատկերասրահում, Հայաստանի և աշխարհի տարբեր երկրների բազմաթիվ մասնավոր հավաքածուներում:
Ցուցահանդեսներ
- 1918թ.՝ դպրոցի աշակերտների հաշվետու ցուցահանդես:
- 1927թ.՝ թբիլիսյան նկարիչների ցուցահանդեսին, Հոկտեմբերյան հեղափոխության տասնամյակին նվիրված ԽՍՀՄ ժողովուրդների արվեստների ցուցահանդես (Մոսկվա):
- 1929-1948թթ. Երևանում և Թբիլիսիում կազմակերպված գրեթե բոլոր ցուցահանդեսները:
- 1965թ.՝ առաջին անհատական ցուցահանդեսը Հայաստանի նկարիչների միությունում (Երևան):
- 1972թ.՝ Անդրկովկասի նկարիչների ցուցահանդես (Մոսկվա):
Նկարներ
1910-ական թվականներ
1920-ական թվականներ
1930-ական թվականներ
1940-ական թվականներ
1950-ական թվականներ
1960-ական թվականներ
1970-ական թվականներ
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Գևորգ Գրիգորյան (ալբոմ, առաջաբանը՝ Պ. Հայթայանի), Ե., 1981:
- Գևորգ Գրիգորյանի (Ջոտտո) արվեստանոց-թանգարան, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ:
- Գևորգ Գրիգորյան, Երևանի ժամանակակից արվեստի թանգարան:
- «Թիֆլիսյան դպրոցից»… Գևորգ Գրիգորյանի (Ջոտտո), Պանորամա:
- Գևորգ Գրիգորյան, Շեդեվր:
- Նկարեները՝ Հայաստանի ազգային պատկերասրահի կայքից: