Գավուքչյան Մարտիրոս Սարգսի
| Գավուքչյան Մարտիրոս Սարգսի | |
| Гавукчян Мартирос Саркисович | |
| |
| Անգլերեն: | Gavukchyan Martiros |
| Հայերեն: | Գավուքչյան Մարտիրոս Սարգսի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 08.08.1908 |
| Ծննդավայրը: | Նիգդե, Թուրքիա |
| Մահվան տարեթիվը: | 08.08.1988 |
| Մահվան վայրը: | Մորեալ, Կանադա |
| Համառոտ տվյալներ: Ճարտարապետ: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1908թ. օգոստոսի 8-ին Թուրքիայի Նիգդե քաղաքում:
Մահացել է 1988թ. օգոստոսի 8-ին Կանադայի Մոնրեալ քաղաքում:
Կրթություն
- 1934թ. ավարտել է Բեյրութի ամերիկյան համալսարանը:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1941-1947թթ.՝ Մոսուլ քաղաքի գլխավոր ճարտարապետ:
- Կազմել է Մոսուլ և Թալ Աֆար քաղաքների գլխավոր հատակագծերը:
- 1947թ.-ից՝ Հայարդնախագիծ ինստիտուտի աշխատակից:
- 1966թ.-ից՝ նախագծի գլխավոր ճարտարապետ:
- Գավուքչյանի նախագծերով կառուցապատվել են ծխախոտի ֆերմենտացիոն գործարանին կից ավանը Շամշադինի շրջանում (այժմ՝ գյուղ Այգեպատ՝ ՀՀ Տավուշի մարզում), Արզնու «Հայբյուրեղապակի» գործարանի ավանը, կառուցվել բնակելի տներ Երևանում, ՀՊՄԻ և ավտոտրանսպորտի նախարարության շենքերը և այլն:
Ձեռքբերումներ
- 1972թ.՝ ՀԽՍՀ վաստակավոր ճարտարապետ:
Այլ
- 1947թ. հայրենադարձել է:
- Հետաքրքրված էր հին քաղաքների պեղումներով (հատկապես Նինվեի):
- Ուսումնասիրել է պատմություն, հատկապես՝ Հին Արևելքի պատմությունը՝ շումերների, աքքադների, ասորիների և ուրարտացիների:
- Զբաղվել է հայ ազգի ծագման խնդիրներով:
- Տիրապետել է հայերեն, արաբերեն, ֆրանսերեն, գերմաներեն, իտալերեն, անգլերեն և ռուսերեն լեզուներին, աշխատանքում օգտագործել է նաև այլ եվրոպական և սլավոնական լեզուներ: Ուսումնասիրել է նաև վեց մեռած լեզու, այդ թվում՝ աքքադերեն և շումերական լեզուները:
- Ուսումնասիրել է նաև այլ մասնագիտություններ՝ հնագիտություն, առասպելաբանություն և այլն:
- Ապրելով Սովետական Հայաստանում՝ կապեր է հաստատել ՀԽՍՀ ԳԱ-ի հետ, իսկ 1970թ. ելույթ է ունեցել «Արմեն և հայ անունների ծագումը» կոչվող հոդվածով, որտեղ ներկայացրել է Ուրարտուի հայերի ծագումնաբանական կապի տեսակետներից մեկը:
- Գավուքչյանի տեսակետները ԽՍՀՄ-ում ընդունելի չէին, և նա ստիպված էր իր գրքերը հրատարակել արտասահմանում իր սեփական միջոցներով:
- Կյանքի վերջին տարիներին Գավուկչյանն ուսումնասիրել է շումերական ժողովուրդների պատմությունը՝ փորձելով ապացուցել, որ հայ ազգը աշխարհի հնագույն ազգերից է:
- Ի տարբերություն ճարտարապետական աշխատանքների՝ Գավուկչյանի պատմագիտական աշխատանքները գիտական ճանաչում չստացան ԽՍՀՄ-ում և Արևմուտքի երկրներում:
Մատենագիտություն
- Գավուքչյան Մ.Ս., Հայաստանի կը խոսի, 1945:
- Գավուքչյան Մ.Ս., Արմեն և հայ անունների ծագումը և Ուրարտուն, Բեյրութ, 1973:
- Գավուքչյան Մ.Ս., Հայ ժողովրդի ծագումը, Մոնրեալ, 1982:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005: