Գաթըրճյան Հովսեփ
| Գաթըրճյան Հովսեփ | |
| Гатрчян Овсеп | |
| |
| Այլ անուններ: | Գաթըրճյան Ավետիք |
| Անգլերեն: | Gatrchyan Hovsep |
| Հայերեն: | Գաթըրճյան Հովսեփ |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 19.02.1820 |
| Ծննդավայրը: | Կոստանդնուպոլիս, Թուրքիա |
| Մահվան տարեթիվը: | 9.01.1882 |
| Մահվան վայրը: | Կոստանդնուպոլիս, Թուրքիա |
| Համառոտ տվյալներ: Պատմաբան, աստվածաբան, թարգմանիչ, լեզվաբան: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1820թ. փետրվարի 19-ին Թուրքիայի Կոստնանդնուպոլիս քաղաքում:
Մահացել է 1882թ. ճունվարի 9-ին Թուրքիայի Կոստնանդնուպոլիս քաղաքում:
Կրթություն
- 1828-1833թթ. ուսանել է Կոստանդնուպոլսի Մխիթարյան վարժարանում:
- 1833-1838թթ. ուսանել է Վիեննայի Մխիթարյան դպրոցում:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1861թ.-ից՝ Կոստանդնուպոլսի Մխիթարյան վարժարանի վերատեսուչ:
Ձեռքբերումներ
- 1838թ.՝ Մխիթարյան միաբանության անդամ:
- 1841թ.՝ քահանա:
Այլ
- Ա. Գ. Գարագաշյանի և Ղ. Հովնանյանի հետ Հովսեփ Գաթըրճյանի կատարած Բոսուետի «Խօսք վասն տիեզերական պատմութեան» (1841) թարգմանության մեջ կյանքի է կոչել դասական հայերենը՝ մաքրված օտարաբանություններից, ոչ հարազատ ձևերից ու բառերից:
- Թարգմանել է Քսենոփոմի, Կիկերոնի և այլ անտիկ հեղինակների երկերից:
- Ըստ Հովսեփ Գաթըրճյանի՝ հայերենը ապրել է զարգացման երկու ժամանակաշրջան՝ նախաքրիստոնեական («Պատմութիւն մատենագրութեան հայոց», 1851) և հետքրիստեական, որոնք իրենց հերթին ունեցել են մի քանի փուլեր:
- Հովսեփ Գաթըրճյանը հայերենը համարել է հնդեվրոպական նախալեզվի հնդիրանական լեզվախմբի իրան, մի ճյուղ:
Մատենագիտություն
- Գաթըրճեան Յ., Հանգանակ հաւատոյ որով վարի Հայաստանեայց եկեղեցի, Վիեննա, 1891:
- Գաթըրճեան Յ., Պատմութիւն մատենագրութեան հայոց, 1851:
- Գաթըրճեան Յ., Տիեզերական Պտմութիւն, հ. 1-2, 1849-1852:
- Գաթըրճեան Յ., Հիմանական տարբերութիւն կաթուղիկէ և Էջմիածնական դաւանութեանց, 1864:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Ակինեան Ն., Դասական հայերէնն և վիեննական մխիթարեան դպրոցը, Վիեննա, 1932: