| Դովլաթյան Ֆրունզե Վաղինակի | |
| Довлатян Фрунзе Вагинакович | |
| |
| Անգլերեն: | Dovlatyan Frunze |
| Հայերեն: | Դովլաթյան Ֆրունզե Վաղինակի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 26.05.1927 |
| Ծննդավայրը: | Նոր Բայազետ, Հայաստանի Հանրապետություն |
| Մահվան տարեթիվը: | 30.08.1997 |
| Մահվան վայրը: | Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն |
| Համառոտ տվյալներ: Կինոռեժիսոր, սցենարիստ, դերասան: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1927թ. մայիսի 26-ին Խորհրդային Հայաստանի Նոր Բայազետ (այժմ՝ Գավառ) քաղաքում:
Մահացել է 1997թ. օգոստոսի 30-ին Հայաստանի Հանրապետության Երևան քաղաքում:
Կրթություն
- Սովորել է Մ.Գորկու անվան դպրոցում:
- 1947թ. ավարտել է Գ.Սունդուկյանի թատրոնի ստուդիան:
- 1959թ. ավարտել է Համամիութենական կինոինստիտուտի (ՎԳԻԿ) ռեժիսորական ֆակուլտետը (Ս.Գերասիմովի արվեստանոցը):
- 1960թ. ավարտել է Մոսկվայի կինեմատոգրաֆիայի ինստիտուտը:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1941-1952թթ. հանդես է եկել Հայաստանի շրջանային թատրոններում և Գ.Սունդուկյանի թատրոնում որպես դերասան:
- 1959-1964թթ. աշխատել է որպես ռեժիսոր Վավերագրական ֆիլմերի կենտրոնական ստուդիայում (ՑՍԴՖ), Գորկու անվան ստուդիայում, «Մոսֆիլմում»:
- 1986-1997թթ.՝ Հայֆիլմի գեղարվեստական ղեկավար:
- 1981-1997թթ. դասավանդել է ՀՊՄԻ-ում:
- 1944թ.-ից նկարահանվել է կինոյում:
- 1966-1969թթ.՝ ՀԿՄ առաջին քարտուղար:
- 1969-1986թթ.՝ ՀԿՄ քարտուղար:
- 1994-1997թթ.՝ Թեքեյան մշակութային միության նախագահ:
- 1989-1991թթ.՝ ԽՍՀՄ ժողովրդական պատգամավոր:
Ֆիլմոգրաֆիա
- 1943թ.՝ Դավիթ Բեկ - մելիք Մանսուր:
- 1947Թ.՝ Անահիտ - Վաչագան:
- 1958թ.՝ Ո՞վ է մեղավոր - ռեժիսոր:
- 1958թ.՝ Ինչու է աղմկում գետը - Մանուկյան:
- 1960թ.՝ Յաշա Տոպորկով - Միիրզոյան:
- 1961թ.՝ Դիմա Դորինի կարիերան - ռեժիսոր Լ.Միրսկու հետ:
- 1963թ.՝ Առավոտյան գնացքներ - ռեժիսոր:
- 1965թ.՝ Բարև, ես եմ - Զարյան և ռեժիսոր:
- 1968թ.՝ Սարոյան եղբայրներ - Հայկ Սարոյան և գեղարվեստական ղեկավար:
- 1972թ.՝ Երևանյան օրերի խրոնիկա - սցենարիստ Պ.Զեյթունցյանի հետ, ռեժիսոր:
- 1976թ.՝ Երկունք - ռեժիսոր:
- 1976թ.՝ Խոնարհվիր գալիք օրվան - դեր:
- 1979թ.՝ Ապրեցեք երկար - սցենարիստ Շ.Թաթիկյանի հետ, ռեժիսոր:
- 1982թ.՝ Սիրամարգի ճիչը - սցենարիստ Ա.Աղաբաբովի հետ:
- 1982թ.՝ Վենետիկի միջազգային գիտաժողովը - վավերգրական, սցենարիստ, ռեժիսոր:
- 1982թ.՝ Մխիթարյանները - վավերգրական, սցենարիստ, ռեժիսոր:
- 1985թ.՝ Մշակույթների կամուրջ - վավերգրական, սցենարիստ, ռեժիսոր:
- 1986թ.՝ Մենավոր ընկուզենի - Կամսարյան, սցենարիստ Ա.Աղաբաբովի հետ, ռեժիսոր:
- 1986թ.՝ Օտար խաղեր - Ասլանյան:
- 1989թ.՝ Աղբաման - Կարճամետրաժ, սցենարիստ:
- 1990թ.՝ Կարոտ - ռեժիսոր:
- 1995թ.՝ Լաբիրինթոս - Աբել:
Ձեռքբերումներ
- 1950թ.՝ Ստալինյան մրցանակ II աստիճանի Գ.Տեր-Գրիգորյանի և Լ.Կարագյոզյանի «Այս աստղերը մերն են» ներկայացման համար:
- 1966թ.՝ ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ:
- 1967թ.՝ ՀԽՍՀ Պետական մրցանակ «Բարև, ես եմ» ֆիլմի ըամար:
- 1969թ.՝ ՀՀ ժողովրդական արտիստ:
- 1971թ.՝ ՀԽՍՀ Պետական մրցանակ «Սարոյան եղբայրներ» ֆիլմում դերակատարության համար:
- 1979թ.՝ Լեհաստանի արվեստների վաստակավոր գործիչ:
- 1983թ.՝ ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ:
- 1992թ.-ից՝ պրոֆեսոր:
- 1950թ.՝ ԽՍՀՄ Պետական մրցանակ:
- Պատվավոր մրցանակի դիպլոմակիր «Կինոարվեստի մեջ ներդրման համար» - ռուսական կինոփառատոն՝ «Պատուհան դեպի Եվրոպա»:
Այլ
- Վռամ Դովլաթյանի եղբայրը:
- «Բարև, ես եմ» կինոնկարով նշանավորվել է հայ կինոյի նոր փուլը:
- «Երևանյան օրերի խրոնիկա», «Երկունք», «Մենավոր ընկուզենի», «Կարոտ» ֆիլմերում շաղկապված են հասարակական, բարոյաէթիկական խնդիրների և հերոսների հոգեբանության բացահայտումը:
Նկարներ
Նոր Բայազետում
"Ինչու է աղմկում գետը" ֆիլմից
Սարոյան եղբայրներ ֆիլմից
"Ինչու է աղմկում գետը" ֆիլմից
"Դավիթ Բեկ" ֆիլմից, Հրաչյա Ներսիսյանի հետ
Ֆրուզե Դովլաթյան և Սերգեյ Փարաջանով
Սերգեյ Գերասիմովի հետ
Ռուբեն Գևորգյանցի հետ
Խորեն Աբրահամյանի, Մհեր Մկրտչյանի հետ
Տեսանյութեր
Ֆիլմեր
Հրապարակումներ մամուլում
Մատենագիտություն
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Ֆրունզե Դովլաթյան, Երևան, 1997:
- Թահմիզյան Հ., Կինոռեժիսորներ, դերասաններ, Երևան, Մաս 1, 1978, էջ 147-148:
- Ադամյան Ա., «Եթե սեր չլինի, կլինի ջրհեղեղ» կամ հարցազրույց Ֆրունզե Դովլաթյանի հետ - Հայաստանի Հանրապետություն, 11 սեպտեմբերի 1996
- Գալստյան Մ., Ֆիլմն սկսվում է գրական նյութից, (հարցազրույց Ֆ.Դովլաթյանի հետ) - Գրական թերթ, 30 նոյեմբերի, 1984:
- Գյոդակյան Ս., Ֆրունզե Դովլաթյան, Կանչ, 6 ապրիլի, 1994:
- Գրիգորյան Ա., Բարև, ես եմ,bԷկրան, 1989, N 4, էջ 1:
- Զաքարյան Ռ., Իմ ֆիլմերն իմ ապրած կյանքն են, Արվեստ, 1983, N 6, էջ 10-14:
- Մաթևոսյան Ռ., Ճշմարիտ արվեստը սահմաններ չի ճանաչում, Սովետական Հայաստան, 10 նոյեմբերի, 1987:
- Մուրադյան Հ., Տագնապներ ու հույսեր («Մենավոր ընկուզենին» կինոնկարի մասին), Գարուն, 1988, N 10, էջ 31-32:
- ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԿԻՆՈՅԻ ՆՎԻՐՅԱԼԸ:
- Ֆրունզե Դովլաթյանը «Հայկական կինո» կայքում:
- ДОВЛАТЯН Фрунзе Вагинакович.