| Անանիա Ա Մոկացի | |
| |
| Անգլերեն: | Anania Mokaci |
| Հայերեն: | Անանիա Ա Մոկացի |
| Ծննդավայրը: | Փաս,Մոկք նահանգ |
| Մահվան տարեթիվը: | 968 |
| Համառոտ տվյալներ: Հոգևոր գործիչ: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է մոտ 900թ. Մոկք նահանգում` Փասում:
Մահացել է 968թ.:
Կրթություն
- Կրթություն է ստացել Աղթամարի և Վարագա վանքերում:
Աշխատանքային գործունեություն
- 946թ.` Ամենայն հայոց կաթողիկոս:
- 948թ.` կաթողիկոսական աթոռն Աղթամարից տեղափոխել է Արգինա:
- 961թ.` Անիում օծել է Աշոտ Գ Ողորմած թագավորին:
- Նրա օրոք կառուցվել են Հոռոմոսի (Անիի մոտ), Սանահինի, Նարեկա և այլ վանքեր:
- Նրա օրոք նորոգվել են բազմաթիվ եկեղեցիներ:
Այլ
- Անանիա Ա Մոկացու գահակալման սկզբնաշրջանում խիստ սրվել են Սյունյաց և Աղվանից եկեղեցիների հետ Հայոց կաթողիկոսի հարաբերությունները:
- Նա կարողացել է խափանել Աղվանից կաթողիկոսության և Սյունիքի եպիսկոպոսության՝ Մայր աթոռից անջատվելու փորձը:
- Անանիա Ա Մոկացու օրոք Հայաստանում լայնածավալ դավանաբանական շարժում է ծավալվել Բյուզանդական կայսրության, քաղկեդոնական եկեղեցու դեմ:
- 954թ.` Վասպուրականի Անձևացիք գավառի Խոսրով եպիսկոպոսին բանադրանքի է ենթարկել և դատապարտել հատուկ թղթով աղանդամետ քայլերի մեղադրանքով:
- Անանիա Ա Մոկացու եկեղեցանպաստ, ազգաշահ գործունեությունը նպաստել է Հայ եկեղեցու հինավուրց ավանդների հարատևմանը, նրա դիրքերի ամրապնդմանը, երկրի ներքաղաքական կացության կայունացմանը:
- Նրա հեղինակած թղթերից մեզ է հասել 4 «Թուղթ» (Արարատ, 1896-1897), որոնք կարևոր տեղեկություններ են հաղորդում Բագրատունիների, Արծրունիների, Հայոց արնևելից կողմանց, Սյունիքի վերաբերյալ:
- Կաթողիկոսական գահին Անանիա Ա Մոկացուն հաջորդել է Վահան Ա Սյունեցին:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Տեր-Մկրտչյան Գ., Հայագիտական ուսումնասիրություններ, առաջաբանը և ծանոթագրություն.՝ Պ. Հակոբյանի, հ. 2, էջմիածին, 1998: