Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1946 թ. օգոստոսի 27-ին Հայաստանի մայրաքաղաք Երևանում:
Կրթություն
- 1968 թ. ավարտել է Երևանի պետական համալսարանը:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1969-1981 թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԱ Փիլիսոփայության և իրավունքի ինստիտուտ:
- 1981-1995 թթ.՝ Սփյուռքահայ համայնքների պատմության և մշակույթի բաժին։
- 1995-2017 թթ․՝ ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի առաջատար գիտաշխատող։
- 1993-1994 թթ.՝ ՀՀ ԱԳՆ փոխնախարար:
- Դասավանդել է Երևանի պետական համալսարանում և Հայ-Ռուսական (Սլավոնական) համալսարանում:
Ձեռքբերումներ
- 1978 թ.՝ փիլիսոփայական գիտությունների թեկնածու:
- 2005 թ.՝ պատմական գիտությունների դոկտոր:
Հրապարակումներ մամուլում
Մատենագիտություն
Մենագրություններ
- Проблемы сравнительного метода в историческом знании. Ереван, Изд-во АН Арм. ССР, 1981, 129 с.
- Культура жизнеобеспечения и этнос. Опыт этнокультурологического исследования (на материалах армянской сельской культуры). Ред. Э. Маркарян, С. Арутюнов. Ереван, Изд-во АН Арм. ССР, 1983, 319 с. Автор разделов: «Культура жизнеобеспечения в этнических системах (в соавтор. с С. Арутюновым, с. 53-60), «О задачах сравнительно-типологического исследования жизнеобеспечивающих систем армянской сельской культуры» (с. 96-103), «Сельские поселения Армении» (с. 110-149)
- Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միությունը Խորհրդային Հայաստանում. 1923-1937: Եր․, Նոյյան Տապան, 1999, 202 էջ։
- Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միության պատմություն: Եր․, Մուղնի: 2005, 584 էջ:
- Aрмянская диаспора։ օчерки социокультурной типологии. Ереван: Институт Кавказа. 2009, 207 с. (соавтор В.Дятлов).
- Армянский Всеобщий Благотворительный Союз. Неоконченная история. Ереван: Тигран Мец. 2010, 488 с.
- Армяне. Отв. Ред. Л.Варданян, А. Тер-Саркисянц, Г.Саркисян. Серия «Народы и культуры». М., Наука. 2012. Автор раздела «Армянская диаспора» (с.526-554).
- Հայ գաղթականություն։ Տերմինների պատմությունից։ Եր․, Կոլլաժ, 2017, 188 էջ։
- The Armenian General Benevolent Union in Soviet Armenia (1923-1937) // Fundamental Armenology (electronic journal – www.fundamentalarmenology.am ), № 1(9), 2019, 113 p.
Հոդվածներ
- Некоторые аспекты изучения этнических культур //Философские проблемы культуры.Тбилиси, 1980, с. 114-123.
- Էթնիկական մշակույթը եւ ավանդույթը // Պատմա-բանասիրական հանդես։ Եր․, 1980, N 4, էջ 72-83:
- Армянская семья в условиях диаспоры // Этнографическое обозрение. М., 1988, N 6, с. 98-104.
- Диаспора // Армянский вопрос. Энциклопедия. Ред. К. Худавердян и др. Ереван, 1991, с. 164-167․
- Անհատը և համազգային շահը (ՀԲԸ Միության հիմնադիրները) // Լրաբեր հասարակական գիտությունների, 1996, N 2, էջ 26-38:
- Սփյուռք // Հայկական Հարց. Հանրագիտարան: Եր․, 1996, էջ 422-425:
- Գալուստ Կյուլպենկյան-Խորհրդային Միություն. Չկայացած գործընկերություն // Լրաբեր հասարակական գիտությունների, 1998, N 3, էջ 91-101:
- Հայաստան-հայկական սփյուռք. փոխճանաչման ճանապարհին // Հայաստանը և Սփյուռքը 21-րդ դարի շեմին: Գիտաժողովի նյութեր։ Եր․, 1998, էջ 76-89:
- Диаспора в системе этнических меньшинств (на примере армянского рассеяния) // Диаспоры. Независимый научный журнал, М., 2000, N1-2, с. 6-28.
- Армянская диаспора в ее сосуществовании с внешним миром, 1920-1950-е гг. // Լրաբեր հասարակական գիտությունների: 2002, N 2, էջ 70-82:
- Հայ սփյուռք //Հայ Սփյուռք. Հանրագիտարան: Եր․, 2003, էջ 7-16:
- Հայ Օգնության Միություն //Հայ Սփյուռք. Հանրագիտարան: Եր․, 2003, էջ 483-485:
- Миграции людей и идей. К характеристике взаимосвязей между Арменией и армянской диаспорой // Миграции на Кавказе. Ереван։ Институт Кавказа. 2003, с. 69-82.
- Между двумя мирами. Пути политической адаптации армянской диаспоры // Вертикали истории. Тбилиси, 2003, N 5, с. 74-85.
- Армянская Апостольская Церковь во взаимоотношениях Армении и диаспоры // Религия и политика на Кавказе. Ред. А.Искандарян. Ереван, КИСМИ. 2004, с. 31-52.
- Die Parteien der armenischen Diaspora und der Aufbau der demokratie in Armenien // Diaspora, Öl und Rosen. Zur innenpolitishen Entwicklung in Armenien, Aserbaidschan und Georgien. Berlin: Heinrich Böll Stiftung. 2005.
- Политические партии диаспоры и процессы демократизации в Армении //Диаспора, нефть и розы. Чем живут страны Южного Кавказа. Под редакцией И.Хаиндравы и А.Искандаряна. Ер., Фонд Генриха Белля и Кавказский институт СМИ, 2005, с.103-113.
- Другая диаспора? К характеристике армянских общин на постсоветском пространстве // Армянские общины на современном этапе. Материалы научной конференции. Бюллетень фонда «Нораванк», № 20. Ер., 2007, с. 8-14.
- Ստալինի աշխարհաքաղաքական նկրտումները և հայերի հայրենադարձությունը 1946-1948 թթ․ //1946-1948 թթ․ հայրենադարձությունը և դրա դասերը․ հայրենադարձության հիմնախնդիրն այսօր։ Եր․, ՀՀ Սփյուռքի նախարարություն։ 2009, էջ 22-31։
- Խառն ամուսնությունները և ազգային ինքնությունն Արևմուտքի երկրների հայ համայնքներում // Հայ ինքնության որակների պահպանումը խառնամուսնություններում: Եր․, ՀՀ Սփյուռքի նախարարություն։ 2010, էջ 19-38:
- Repression in 1930s Soviet Armenia // Caucasus analytical digest. 22, 1 December 2010.
- Imported politics: Diaspora political parties in Armenia’s domestic landscape //Identities, ideologies and institutions. Ed. by A. Iskandaryan.Yerevan: Caucasus Institute. 2011, p. 79-89.
- Հայաստան-Սփյուռք հարաբերությունների փոխակերպումները XX դարում․ քաղաքական իշխանության խնդիրը // Սփյուռքի հեռանկարները գլոբալացվող աշխարհում: Եր․, ՀՀ Սփյուռքի նախարարություն, 2012, էջ 101-143 (հայերեն և անգլերեն)։
- Հայաստանի Երրորդ Հանրապետության և Սփյուռքի քաղաքական փոխհարաբերությունների հարցի շուրջ // Սփյուռքագիտություն․տեսության եւ պատմության հարցեր։ Տարեգիրք։ Եր․, ԵՊՀ հրատարակչություն, 2012, էջ 102-122:
- Հայրենադարձության ընկալումը Սփյուռքում //Հայկական ինքնության խնդիրները 21-րդ դարում։ Եր․, ԵՊՀ հրատարակչություն, 2013, էջ 55-65։
- Հայաստան-Սփյուռք հարաբերությունները․սպասումներ և իրականություն //Հայագիտությունը և արդի ժամանակաշրջանի մարտահրավերները։ Հայգիտական միջազգային երկրորդ համաժողով։ Եր․, Գիտություն։ 2014, էջ 134-136:
- Հայերի երկու տարբեր ցեղասպանություններ․ նպատակ, իրականացում, հետեւանքներ //Հայոց ցեղասպանություն-100․ ճանաչումից՝ հատուցում։ Միջազգային գիտաժողով։ Զեկուցումների նյութեր։ Եր․, Գիտություն։ 2015, էջ 68-71:
- ՀԲԸ Միության մասնակցությունը որբերի փրկության գործում Առաջին Աշխարհամարտից հետո // Հայերի փրկության գործը Մերձավոր Արևելքում 1915-1923 թթ․։ Միջազգային գիտաժողովի նյութերի ժողովածու։ Եր․, «Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտ» հիմնադրամ։ 2020, էջ 62-75։
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Աբալյան-Ղուշչյան, 2007: